ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس علناً نسبت به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی آن که در قلمرو خاک ایران وارد شده‌ است توهین نماید به یک تا سه ماه حبس محکوم می‌شود مشروط به اینکه در آن کشور نیز در مورد مذکور نسبت به ایران معامله متقابل بشود.

تبصره - اعمال مواد این فصل منوط به تقاضای دولت مربوطه یا نماینده سیاسی آن دولت یا مطالبه مجنی علیه یا ولی او است و در صورت استرداد تقاضا تعقیب جزائی نیز موقوف خواهد شد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۱ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴
• ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

توضیح واژگان

• علناً: به معنای ارتکاب جرم در ملأ عام می باشد.

• رئیس کشور خارجی: بالاترین مرجع رسمی آن کشور است مانند پادشاه، رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و …
• نماینده سیاسی کشور خارجی: فردی است که برای اجرای مأموریتی خاص، برای انجام مقاصد سیاسی به ایران آمده‌ است.
• توهین: به معنای اظهارات تحقیر آمیز یا ناسزا به اشخاص می باشد.
• حبس: به معنای محدود کردن فرد از رفت و آمد و جلوگیری از تصرفات اوست، آنگونه که خودش می‌خواهد.

• کشور: یعنی مجموعه‌ای از مردم که در سرزمینی معین استقرار یافته‌اند و از حکومت سیاسی واحد تبعیت می‌نمایند.

• معامله متقابل: به معنای عمل متقابل دولت ها در رابطه با یکدیگر، بیرون از مفهوم معارضه به مثل می باشد.

• دولت: به معنای مجموعه ای از سازمان هاست که قدرت عمومی را در جامعه ای در دست دارد، خواه بر اساس حاکمیت ملی (دموکراسی) باشد، خواه نه.
• مجنی علیه: کسی است که از ناحیه وقوع جرم دیگری، متحمل ضرر شده است.
• ولی: کسی است که موصوف به وصف ولایت باشد، یعنی تصدی امری را بر عهده داشته باشد.
• تعقیب: به معنای توسل به یک عمل قضایی برای وصول به گرفتن حکم یا قرار یا اجرای آن است.
• موقوفی تعقیب: قراری است که به موجب آن، به جهات قانونی از تعقیب متهم صرف نظر می‌شود.

پیشینه

مشابه ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، در بند دوم ماده ۸۱ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴ ذکر شده بود.

نکات تفسیری دکترین ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

در ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، قانونگذار، توهین به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی را جرم انگاری نموده‌ است. این توهین باید به نحو علنی صورت گیرد و تشخیص علنی بودن بر عهده دادگاه است، اما رویه محاکم ایران عموماً این بوده که توهین باید در مقابل عده ای بیش از سه نفر انجام شود و به نحوی باشد که احتمال انتشار آن وجود داشته باشد، البته نیازی به حضور فرد وجود ندارد و توهین غیابی و به صورت علنی نیز برای تحقق جرم کافی است. به نظر می‌رسد مقصود قانونگذار از اصطلاح «قلمرو خاکی ایران» در متن ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، به معنای قلمرو حاکمیتی ایران اعم از زمینی، دریایی و هوایی است نه صرفاً قلمرو زمینی، البته برخی دیگر با تفسیر مضیق متون کیفری، ارتکاب این جرم را صرفاً در قلمرو زمینی قابل تحقق دانسته‌اند. همچنین اگر جرم در خارج از ایران ارتکاب یابد و بعداً متهم در ایران یافت شود، مطابق این ماده، قابل مجازات نخواهد بود. اعمال این مجازات، مشروط به عمل متقابل در کشور متبوع خارجی است یعنی در قوانین آن کشور نیز چنین جرمی پیش‌بینی شده باشد و در عمل نیز به نفع ایران اجرا شود، البته در صورتی که این شرط محقق نشود، عمل فرد می‌تواند مشمول ماده ۶۰۸ قانون تعزیرات قرار گیرد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

1. توهین علنی به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی او در ایران جرم است.
2. مجازات این جرم حبس از یک تا سه ماه است.
3. شرط اعمال مجازات، وجود معامله متقابل در کشور خارجی نسبت به ایران است.
4. اعمال مجازات نیازمند تقاضای دولت مربوطه یا نماینده سیاسی آن دولت یا مطالبه مجنی‌علیه یا ولی او است.
5. با استرداد تقاضای تعقیب از سوی دولت مربوطه یا نماینده سیاسی یا مجنی‌علیه، تعقیب جزایی موقوف می‌شود.

مقالات مرتبط

• واکاوی جرم توهین نسبت به شهود و مطلعین در نظام حقوقی ایران و آلمان
• نادیده‌انگاری بایسته‌های تقنینی در قوانین کیفری ایران در حوزه جرائم علیه امنیت
• راهبردهای حمایتی سازمان ملل‌متحد، ایران و اسلام در تأمین امنیت بزه-دیدگان و شهود قاچاق انسان