ماده ۳۴۷ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
این ماده در خصوص توضیح حالت «عفو از جنایت» وضع شده است که به معنای ساقط نمودن حق قصاص یا دیه از طرف مجنی علیه است.336188
این ماده در خصوص توضیح حالت «عفو از جنایت» وضع شده است که به معنای ساقط نمودن حق قصاص یا دیه از طرف مجنی علیه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=336188|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
تا پیش از تصویب [[قانون مجازات عمومی مصوب 1304]] قتل نفس جرمی دارای جنبه ی خصوصی محض تلقی می شد. لذا اولیا دم حق داشتند بطور کلی از مجازات جانی صرف نظر نمایند. 425988
تا پیش از تصویب [[قانون مجازات عمومی مصوب 1304]] قتل نفس جرمی دارای جنبه ی خصوصی محض تلقی می شد. لذا اولیا دم حق داشتند بطور کلی از مجازات جانی صرف نظر نمایند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=425988|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
مجازات اصلی و اساسی جنایت عمدی را در صورت انتساب قتل به فرد قاتل 426384 باید قصاص دانست. لکن در فرض گذشت و رضایت مجنی علیه یا ولی او، قابل تبدیل به دیه است. 356580 گذشت را نمی توان محدود به زمان خاصی نمود. بلکه ولی دم از لحظه وقوع قتل تا زمان اجرای مجازات حق گذشت دارد.350512 لازمه ی پذیرش عفو و گذشت از صاحب حق قصاص، عاقل و بالغ بودن وی است.350332 اما نیم توان رشد را نیز از شرایط گذشت محسوب نمود. چرا که گذشت امری غیر مالی است و سفاهت فرد تاثیری در آن ندارد.350336 در صورت منتفی شدن قصاص در این خصوص، می توان قائل به مطالبه دیه بود.350288 همچنین اگرچه  اولیای دمی که فرد جانی را می بخشند حق مصالحه به مبلغی بیش از دیه جنایت وارد آمده را دارند، اما اولیای دمی که خواهان قصاص هستند، نمی توانند افزون بر آن چیزی از جانی مطالبه کنند.354236
مجازات اصلی و اساسی جنایت عمدی را در صورت انتساب قتل به فرد قاتل <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=426384|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref> باید قصاص دانست. لکن در فرض گذشت و رضایت مجنی علیه یا ولی او، قابل تبدیل به دیه است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=356580|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> گذشت را نمی توان محدود به زمان خاصی نمود. بلکه ولی دم از لحظه وقوع قتل تا زمان اجرای مجازات حق گذشت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=350512|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> لازمه ی پذیرش عفو و گذشت از صاحب حق قصاص، عاقل و بالغ بودن وی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=350332|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> اما نیم توان رشد را نیز از شرایط گذشت محسوب نمود. چرا که گذشت امری غیر مالی است و سفاهت فرد تاثیری در آن ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=350336|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> در صورت منتفی شدن قصاص در این خصوص، می توان قائل به مطالبه دیه بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=350288|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> همچنین اگرچه  اولیای دمی که فرد جانی را می بخشند حق مصالحه به مبلغی بیش از دیه جنایت وارد آمده را دارند، اما اولیای دمی که خواهان قصاص هستند، نمی توانند افزون بر آن چیزی از جانی مطالبه کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354236|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>


== رویه قضایی ==
== رویه قضایی ==
بر اساس رای وحدت رویه شماره 24-62/10/21 صادره از دیوان عالی کشور، پرداخت قیمت دیه منوط به توافق طرفین بوده و دادگاه تکلیفی بر تعیین ارزش دیه ندارد.709036
بر اساس رای وحدت رویه شماره 24-62/10/21 صادره از دیوان عالی کشور، پرداخت قیمت دیه منوط به توافق طرفین بوده و دادگاه تکلیفی بر تعیین ارزش دیه ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=709036|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
 
== منابع ==
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۰۷

صاحب حق قصاص در هر مرحله از مراحل تعقیب، رسیدگی یا اجرای حکم می ‌تواند به طور مجانی یا با مصالحه، در برابر حق یا مال گذشت کند.

توضیح واژگان

این ماده در خصوص توضیح حالت «عفو از جنایت» وضع شده است که به معنای ساقط نمودن حق قصاص یا دیه از طرف مجنی علیه است.[۱]

پیشینه

تا پیش از تصویب قانون مجازات عمومی مصوب 1304 قتل نفس جرمی دارای جنبه ی خصوصی محض تلقی می شد. لذا اولیا دم حق داشتند بطور کلی از مجازات جانی صرف نظر نمایند. [۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مجازات اصلی و اساسی جنایت عمدی را در صورت انتساب قتل به فرد قاتل [۳] باید قصاص دانست. لکن در فرض گذشت و رضایت مجنی علیه یا ولی او، قابل تبدیل به دیه است. [۴] گذشت را نمی توان محدود به زمان خاصی نمود. بلکه ولی دم از لحظه وقوع قتل تا زمان اجرای مجازات حق گذشت دارد.[۵] لازمه ی پذیرش عفو و گذشت از صاحب حق قصاص، عاقل و بالغ بودن وی است.[۶] اما نیم توان رشد را نیز از شرایط گذشت محسوب نمود. چرا که گذشت امری غیر مالی است و سفاهت فرد تاثیری در آن ندارد.[۷] در صورت منتفی شدن قصاص در این خصوص، می توان قائل به مطالبه دیه بود.[۸] همچنین اگرچه اولیای دمی که فرد جانی را می بخشند حق مصالحه به مبلغی بیش از دیه جنایت وارد آمده را دارند، اما اولیای دمی که خواهان قصاص هستند، نمی توانند افزون بر آن چیزی از جانی مطالبه کنند.[۹]

رویه قضایی

بر اساس رای وحدت رویه شماره 24-62/10/21 صادره از دیوان عالی کشور، پرداخت قیمت دیه منوط به توافق طرفین بوده و دادگاه تکلیفی بر تعیین ارزش دیه ندارد.[۱۰]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 336188
  2. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 425988
  3. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 426384
  4. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 356580
  5. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 350512
  6. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 350332
  7. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 350336
  8. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 350288
  9. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 354236
  10. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 709036