جرم‌انگاری ظلم به حیوانات (مطالعة تطبیقی)

جرم‌انگاری ظلم به حیوانات (مطالعة تطبیقی) نام مقاله ای از جواد یزدیان جعفری است که در دوره چهارم شماره یکم فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.

چکیده

ظلم به حیوانات از جرایم شناخته شده در حوزه‌های قضایی کشورهای مختلف است. اما متأسفانه مقررات کیفری ایران از این جهت بسیار ناقص بوده و به جز مقررات معدودی مستند عام در این خصوص ندارد. در این مقاله با برررسی مبانی جرم‌انگاری و ارکان تشکیل دهنده سعی گردیده است این جرم با استفاده از مقررات کیفری برخی کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده و فرانسه به جامعة حقوقی کشورمان و مراکز حمایت از حقوق حیوانات معرفی گردد. سؤال اساسی تحقیق این است که اولاً: مبانی جرم‌انگاری ظلم به حیوانات چیست و اثر انتخاب هرکدام از این مبانی بر ارکان جرم چه خواهد بود؟ و ثانیاً: با توجه به بافت فرهنگی و اقتصادی ایران کدام مبنا برای جرم‌انگاری مناسب کشورمان است؟ مبنای جرم‌انگاری در این جرم می‌تواند فایده‌گرایی به صورت جلوگیری از زیان به انسان از طریق جلوگیری از زیان به حیوان ویا اخلاق‌گرایی یعنی غلط بودن نفس اعمال خشن نسبت به هر موجودی اعم از انسان یا حیوان باشد. به نظر می‌رسد دیدگاه اول به جرم‌انگاری حد اقلی و دیدگاه دوم به جرم‌انگاری حد اکثری منجرگردد. با توجه به عدم وجود بستر‌های فرهنگی لازم در کشورمان و علی رغم وجود مبانی شرعی کافی در رعایت حقوق حیوانات در حال حاضر الگوی حد اقلی برای جرم‌انگاری این عمل در مقررات کیفری ایران مناسبت بیشتری دارد. در چنین الگویی عنصر مادی جرم هر گونه رفتار ظالمانه عمدتا بر جسم حیوان به صورت کشتن یا ایراد رنج غیر ضروری است. موضوع جرم نیز حیوانات از نوع مهره‌داران هستند و در عنصر معنوی نیز غالباً جرمی عمدی است. از نظر مجازات در کشور‌هایی که این عمل جرم‌انگاری شده است، بیشتر درجة جنحه‌ای دارد. روش تحقیق به صورت توصیف این موضوع و سپس تحلیل آن با استفاده از منابع موجود بر اساس قوانین و دکترین کشورهای منتخب بوده است.

کلیدواژه ها

• ظلم
• حیوان
• جرم انگاری
• فایده گرایی
• اخلاق گرایی

مواد مرتبط

• ماده 638 قانون مجازات اسلامی