ماده ۴۲۷ قانون مجازات اسلامی

در مواردی که صاحب حق قصاص برای اجرای قصاص باید بخشی از دیه را به دیگر صاحبان حق قصاص بپردازد‌، پرداخت آن باید پیش از قصاص صورت گیرد و در صورت تخلفِ صاحبِ حقِ قصاص از این امر‌، افزون بر پرداخت دیه مذکور به مجازات مقرر درکتاب پنجم «تعزیرات» محکوم می ‌شود.

پیشینه

در گذشته ماده 264 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370) در این خصوص وضع شده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به موجب ماده فوق، اولیاء دم خواهن قصاص بر دیگر اولیاء دم مقدم اند. اما چنانچه قصد اجرای قصاص را داشته باشند، باید نخست سهم دیه اولیاء دم خواهان دیه را به آنان بپردازند. در این خصوص توافق قاتل شرط نمی باشد. اگر برخی از اولیاء دم نیز خواهان عفو رایگان باشند، خواهان قصاص باید سهم دیه آنان را به خود قاتل پرداخت کند. تمام این موارد لازم است پیش از قصاص انجام شود. لذا مادام که این دیات پرداخته نشوند، حق قصاص اجرا نمیشود. اما چنانچه یکی از اولیاء دم اقدام به قصاص کند، باقی آنان که عفو نموده اند یا وارثان قاتل، باید به موجب دادخواست حقوقی سهم خود را مطالبه کنند. چرا که الزام اولیاء دم خواهان قصاص به پرداخت این مبلغ، ناشی از یک مسئولیت مدنی است.