ماده ۶۰۱ قانون مدنی

هرگاه بعد از تقسیم معلوم شود که قسمت به غلط واقع شده‌است تقسیم باطل می‌شود.

توضیح واژگان

به غلط واقع شدن تقسیم: یعنی اشتباه بودن تقسیم.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اشتباهی موجب بطلان تقسیم می‌گردد؛ که در توزیع عادلانه سهام، و تطبیق آن با حصه مشاع، مؤثر باشد.

اشتباه در محاسبه سهام تعدیل شده، مانند اشتباه در تقویم بوده؛ و درصورت تأثیر در مقدار حصص، می‌توان تقسیم را برهم زد. اشتباه مؤثر در تقسیم، مانند غبن بوده؛ و مغبون می‌تواند تقسیم را فسخ نماید.

رعایت اعتدال و تساوی به هنگام تقسیم مال مشاع، امری الزامی و اصولی در تقسیم بوده؛ و شرط اعتبار آن است.

حکم اشتباه مؤثر در تقسیم و غبن، یکسان است.

سوابق فقهی

ثبوت غبن، موجب بطلان تقسیم می‌گردد.

رویه‌های قضایی

حکم افراز، درصورتیکه انطابق با محل نداشته باشد؛ قابل اجرا نخواهد بود. درصورتیکه مورد، از مصادیق مواد ۶۰۱ و ۶۰۲ قانون مدنی باشد؛ باید مطابق این مواد عمل شود؛ و چنانچه از مصادیق مقررات ماده ۱۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی (۳۰۹ کنونی) باشد؛ حسب تقاضای اصحاب دعوا، باید حکم صادرشده اصلاح گردیده؛ و طی مقررات قانونی، به موقع اجرا گذاشته شود.