ماده ۵۹۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

دیه مجموع چهار پلک دو چشم، دیه کامل، دیه هر یک از پلک ‌های بالا، یک ششم دیه کامل و دیه هر یک از پلک‌ های پایین، یک چهارم دیه کامل است. تبصره ـ هرگاه کسی چشم و پلک را یک جا از بین ببرد، هر‌یک دیه جداگانه دارد.

پیشینه

در گذشته ماده 379 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1379) در این خصوص وضع شده بود.836136

نکات توضیحی تفسیری

برخی معتقدند اگرچه مطابق قاعده، اعضای زوج مجموعاً دارای دیه کامل و هر یک دارای نصف دیه کامل هستند، اما در مواردی از این قاعده پیروی نشده است. مثلا در خصوص پلکها، اگرچه دیه مجموع آن ها معادل دیه کامل است، اما دیه پلک های بالا ثلث و دیه پلک های پایین نیز مجموعاً نصف دیه کامل می باشد.355452 لذا دیه پلک های بالا معادل 333/33 دینار و دیه پلک های پایین معاد 500 دینار خواهد بود.671192 این دیه اعم از آن است که چشم معیوب باشد یا خیر.712252 در خصوص جنایات وارده بر بخشی از پلک ها گروهی معتقد به اخذ ارش و گروهی دیگر معتقد بع اخ دیه به نسبت مساحت از بین رفته هستند.712244 گروهی معتقدند در فرض قطع شدن مژه ها به همراه پلک ها باید قائل به اخذ دیه واحد بود.843004 همچنین برخی بر این باورند که در صورتی مجموع چهار پلک دارای دیه کامل است که با هم از بین رفته باشند.4695444

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.4699284

سوابق فقهی

در این خصوص میان فقها نظرات مختلفی مطرح شده است:

1- هر پلک دارای ربع دیه است. این دیدگاه مورد قبول فقهای عامه است.836152

2- دیه پلک پایین یک سوم دیه چشم است. دیه پلک بالا نیز دو سوم دیه چشم است.

3-خشک یا چروکیده شدن پلک مستوجب ارش است.

4-دیه پلک بالا ثلث دیه چشم و دیه پلک پایین دو سوم دیه کامل است. دیه مجموع پلک ها معادل پنج ششم دیه کامل می باشد.712240

نظر مشهور آن است که برای مجموع چهار پلک باید دیه کامل پرداخته شود.816656 همچنین بخشی از فقها معتقدند دیه از بین بردن هر یک از پلک های فلج را نباید معادل یک سوم دیه دانست. زیرا اطلاق ادله این قاعده شامل غیر از پلک ها است.1934792 از سوی دیگر برخی از فقها بیان کرده اند که اگر پلکها با دو چشم کنده شوند، نباید قائل به تداخل دیات بود.3696084