تحلیل جرمشناسانه جرم پولشویی در حقوق افغانستان

عنوان	تحلیل جرمشناسانه جرم پولشویی در حقوق افغانستان
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	قنبر علی یوسفی
استاد راهنما	محمدباقر گرایلی
استاد مشاور	عباس شیخ الاسلامی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	جامعه المصطفی العالمیه

تحلیل جرمشناسانه جرم پولشویی در حقوق افغانستان عنوان رساله ای است که توسط قنبر علی یوسفی، با راهنمایی محمدباقر گرایلی و با مشاوره عباس شیخ الاسلامی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری جامعه المصطفی العالمیه دفاع گردید.

چکیده

پولشویی در هر کشوری قابل ارتکاب است و بزهکاران عرصه اقتصادی تلاش می‌کنند تا راه‌های غیر قانونی را برای بهره‌برداری از عواید ناشی از جرم جستجو کنند؛ اما افغانستان وضعیتی خاصی دارد. تولید و قاچاق مواد مخدر، تروریسم، قاچاق انسان و آثار عتیقه بیش از پیش به این وضعیت دامن زده است. جرایم معلول عوامل‌اند و پولشویی نیز از این قاعده مستنثنا نیست و حال، پرسش اساسی آن است که در افغانستان علاوه بر علل و عوامل کلی، چه نوع علل و عوامل خاصی زمینه ساز پولشویی‌اند؟ و در ساختار نظام عدلی و قضایی این کشور چه نوع راهبردهایی در مقابله با آن اتخاذ شده اند؟ راهبردها را می‌توان به حقوق و غیر حقوقی تقسیم کرد و در نظام حقوقی افغانستان به راهبردهای غیر حقوقی برای مقابله با پولشویی کمتر توجه شده است. هرچند راهبردهای حقوقی و تقنینی این کشور مانند قوانین جلوگیری از پولشویی و تمویل تروریسم، قانون مبارزه با ترورییسم، به لحاظ جرم شناختی و سیاست جنایی حایز اهمیت اند؛ با این وجود، در نفس قوانین و راهبردها نیز کاستی‌هایی وجود دارد و دستگاه قضایی و اجرایی این کشور در تطبیق و اجرای قوانین و راهبردها همواره ناکام بوده و نتوانسته از گستره پولشویی بکاهد. از این رو، بررسی این علل و عوامل و راهکارهای مقابله با پولشویی در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای انجام شده و به نتایجی دست یافته است. وضع قوانین مناسب با شرایط افغانستان، اتخاذ سیاست‌های کشف و پیشگیری از پولشویی در ساختار تقنینی، قضایی و اجرایی، ایجاد نهادهای ناظر، اصلاح قوانین و اجرای دقیق آنها، تصویب قوانین ناظر بر اجرا و آموزش مجریان قوانین برای جلوگیری از پولشویی در حقوق افغانستان به عنوان راهبردها، جز یافته و پیشنهادهای این پژوهش در جهت مقابله با پولشویی و کاستن از دامنه این نوع بزهکاری است

ساختار و فهرست رساله

ا مقدمه

مساله تحقیق

ضرورت تحقیق

پیشینه تحقیق

سوال اصلی تحقیق

سوال‌های فرعی تحقیق

فرضیه‌های تحقیق

هدف تحقیق

روش تحقیق

ساختار تحقیق:

بخش اول؛ موضوع شناسی (مفاهیم بنیادی و چارچوب نظری)

۱–۱ نظام مفهومی، آثار پولشوی و ارتباط با سایر جرایم

۱–۱–۱ مفاهیم تخصصی؛ تاریخچه و ویژگی‌های پول شویی

۱–۱–۱–۱ شرح واژگانی

۱–۱–۱–۱–۱ تحلیل جرم شناسانه

۱–۱–۱–۱–۲ پول شویی

۱–۱–۱–۱–۲–۱ تطهیر پول در لغت

۱–۱–۱–۱–۲–۲ پول شویی در اصطلاح حقوقی

۱–۱–۱–۲ تاریخچه، ویژگی و میزان پول شویی

۱–۱–۱–۲–۱ تاریخچه پول شویی

۱–۱–۱–۲–۲ ویژگی پول شویی

۱–۱–۱–۲–۲–۱ فراملی بودن

۱–۱–۱–۲–۲–۲ سازمان یافتگی

۱–۱–۱–۲–۲–۳ بدون قربانی بودن

۱–۱–۱–۲–۲–۴ حرفه‌ا‌ ی بودن

۱–۱–۱–۲–۳ میزان پول شویی

۱–۱–۲ آثار پول شویی و ارتباط با سایر جرایم

۱–۱–۲–۱ پیامدهای پول شویی

۱–۱–۲–۱–۱ آثار و زیان‌های اقتصادی

۱–۱–۲–۱–۲ آثار و زیان‌های سیاسی

۱–۱–۲–۱–۳ آثار و زیان‌های اجتماعی

۱–۱–۲–۲ رابطه پول شویی با سایر جرایم

۱–۱–۲–۲–۱ ارتباط پول شویی و تروریسم

۱–۱–۲–۲–۲ ارتباط پول شویی و جرایم مربوط به مواد مخدر

۱–۱–۲–۲–۳ ارتباط پول شویی با فساد اداری

۱–۲ چارچوب نظری (علل و عوامل پول شویی و راه‌های مقابله با آن)

۱–۲–۱ علل و عوامل تحقق جرم پول شویی در پرتو نظریات جرم شناختی

۱–۲–۱–۱ علل ساختاری بزه پول شویی در پرتو نظریات جرم شناختی

۱–۲–۱–۱–۱ نابهنجاری اجتماعی و نقش آن در تحقق پول شویی

۱–۲–۱–۱–۲ نقش نابسامانی فرهنگی در تحقق پول شویی (مکتب شیکاگو)

۱–۲–۱–۱–۳ نقش ساختار اقتصادی در ارتکاب پول شویی (نظریه طبقه اجتماعی و فشار)

۱–۲–۱–۲ نقش عاملیت در ارتکاب پول شویی از منظر جرم شناختی

۱–۲–۱–۲–۱ نظریه انتخاب عقلانی

۱–۲–۱–۲–۲ نظریه فرصت

۱–۲–۱–۲–۳ نظریه فشار مرتون

۱–۲–۱–۲–۴ نظریه معاشرت ترجیحی

۱–۲–۲ راه‌های مقابله با پول شویی (انواع پیشگیری)

۱–۲–۲–۱ پیشگیری کیفری

۱–۲–۲–۲ پیشگیری جرم شناختی (غیرکیفری)

۱–۲–۲–۲–۱ پیشگیری اجتماعی

۱–۲–۲–۲–۲ پیشگیری وضعی

بخش دوم: علل و عوامل پول شویی و راه‌های مقابله با آن در حقوق افغانستان

۲–۱ علل و عوامل ارتکاب جرم پول شویی در افغانستان

۲–۱–۱ علل و عوامل غیرحقوقی پول شویی در افغانستان

۲–۱–۱–۱ علل و عوامل اقتصادی و سیاسی پول شویی در افغانستان

۲–۱–۱–۱–۱ عوامل و علل اقتصادی پول شویی در افغانستان

۲–۱–۱–۱–۱–۱ کشت، تولید و تجارت مواد مخدر

۲–۱–۱–۱–۱–۲ شبکه قاچاق و اقتصاد مافیایی

۲–۱–۱–۱–۱–۳ فساد اداری

۲–۱–۱–۱–۲ علل و عوامل سیاسی پول شویی در افغانستان

۲–۱–۱–۱–۲–۱ تروریسم و رابطه آن با پول شویی در افغانستان

۲–۱–۱–۱–۲–۲ رابطه پول شویی و تامین مالی تروریسم

۲–۱–۱–۱–۲–۲–روش های پول شویی گروه‌های تروریستی در افغانستان

۲–۱–۱–۱–۲–۳ وابستگی جریان‌های سیاسی به خارج از کشور

۲–۱–۱–۱–۲–۴ ضعف حاکمیت در اداره کشور

۲–۱–۱–۲ علل و عوامل اجتماعی و فرهنگی

۲–۱–۱–۲–۱ ساختار قومی – اتنیکی و ارزش های متفاوت

۲–۱–۱–۲–۲ فقر اقتصادی و فرهنگی

۲–۱–۱–۲–۳ بیکاری

۲–۱–۱–۲–۴ ضعف باورهای دینی و انسانی

۲–۱–۱–۲–۵ ثروت اندوزی و تجمل گرایی

۲–۱–۲ علل و عوامل حقوقی پول شویی در افغانستان

۲–۱–۲–۱ نقش راهبرد کیفری افغانستان در ارتکاب پول شویی

۲–۱–۲–۱–۱ عدم تناسب قانون با ساختار اجتماعی و فرهنگی

۲–۱–۲–۱–۲ خلا تقنینی و نقش آن در ارتکاب پول شویی

۲–۱–۲–۱–۳ فقدان راهبردهای جامعوی

۲–۱–۲–۱–۴ عدم آگاهی مجریان قانون از مفاد قانون

۲–۱–۲–۱–۵ گذاشتن بار اثبات به عهده دستگاه قضایی

۲–۱–۲–۱–۶ عدم توجه به همکاری بین المللی و جنبه فراملی جرم

۲–۱–۲–۲ آسیب‌های تقنینی زمینه ساز ارتکاب پول شویی

۲–۱–۲–۲–۱ ابهام قانون

۲–۱–۲–۲–۲ تعارض و تناقض قوانین

۲–۱–۲–۲–۳ عدم تفکیک پول شویی از جرایم منشا در قانون

۲–۱–۲–۲–۴ بی توجهی به رکن روانی جرم پول شویی

۲–۲ راهبردهای مقابله با جرم پول شویی در افغانستان

۲–۲–۱ راهبردهای پیشینی برای مقابله با پول شویی در افغانستان

۲–۲–۱–۱ راهبردهای پیشینی غیرحقوقی

۲–۲–۱–۱–۱ صنعت و محصولات زراعی جایگزین مواد مخدر

۲–۲–۱–۱–۲ توزیع عادلانه ثروت (کاهش اختلاف طبقاتی)

۲–۲–۱–۱–۳ تقویت باورهای دینی و فرهنگی

۲–۲–۱–۱–۴ ایجاد روحیه قناعت ورزی و ساده زیستی

۲–۲–۱–۲ راهبردهای پیشینی حقوقی

۲–۲–۱–۲–۱ راهبردهای شناسایی و گزارش دهی

۲–۲–۱–۲–۱–۱ تشخیص و تثبیت هویت مشتریان

۲–۲–۱–۲–۱–۲ شناسایی حساب‌هایی مجهول الهویه

۲–۲–۱–۲–۱–۳ رفع محرمیت در مورد اسرار بانکی

۲–۲–۱–۲–۱–۴ گزارش معاملات مشکوک، معاملات بیش ازحد

۲–۲–۱–۲–۲ راهبرد مقررات گذاری

۲–۲–۱–۲–۲–۱ مبارزه با گروه های تروریستی و سازمان یافته

۲–۲–۱–۲–۲–۲ اتخاذ تدابیر مصونیت ساز در فعالیت بانک‌های مجازی

۲–۲–۱–۲–۲–۳ پیشگیری از طریق تقدم اماره مجرمیت بر اصل برایت

۲–۲–۱–۲–۲–۴ همکاری با نهادهای بین‌المللی

۲–۲–۱–۲–۳ راهبردهای نظارتی

۲–۲–۱–۲–۳–۱ ایجاد نهادهای نظارتی

۲–۲–۱–۲–۳–۲ ایجاد حکومت متمرکز در مقابل جزایر قدرت

۲–۲–۱–۲–۳–۳ تحکیم زیرساخت‌های حقوقی

۲–۲–۱–۲–۳–۴ پذیرش نظارت بین المللی از طریق تدوین راهکارهای متناسب

۲–۲–۱–۲–۳–۵ اصلاح قوانین مربوط به پول شویی و تمویل تروریسم

۲–۲–۲ راهبردهای پسینی برای مقابله با پول شویی در افغانستان

۲–۲–۲–۱ راهبردهای پسینی غیر کیفری (اداری، انتظامی و دفاع شخصی)

۲–۲–۲–۱–۱ راهبردهای انتظامی و خود انضباطی

۲–۲–۲–۱–۲ مجازات‌های اداری

۲–۲–۲–۲ راهبردهای پسینی کیفری (جزایی به معنی خاص)

۲–۲–۲–۲–۱ اجرای دقیق قوانین مبارزه با پول شویی

۲–۲–۲–۲–۲ وضع قوانین و تعیین نهادهای ناظر به اجرای قوانین

۲–۲–۲–۲–۳ آموزش مجریان قوانین جلوگیری از پول شویی

نتیجه گیری

پیشنهادها

منابع فارسی

الف) کتاب‌ها

ب) مقالات

منابع لاتین:

وب سایت‌ها:

قوانین:

کلیدواژه ها

• علیت و ساختار
• تحلیل جرم شناختی
• پولشویی
• نظام حقوقی افغانستان