ماده ۶۱۸ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۶۱۸ قانون آیین دادرسی کیفری(الحاقي''' '''۱۳۹۳/۰۷/۰۸):''' در زمان جنگ ، صدور [[قرار بازداشت موقت]] با رعايت مقررات مندرج در اين قانون در موارد زير الزامي است :  
'''ماده ۶۱۸ قانون آیین دادرسی کیفری (الحاقی''' '''۱۳۹۳/۰۷/۰۸):''' در زمان جنگ، صدور [[قرار بازداشت موقت]] با رعایت مقررات مندرج در این قانون در موارد زیر الزامی است:


الف ـ جرائم موجب مجازات محارب يا مفسد في الارض
الف ـ جرائم موجب مجازات محارب یا مفسد فی الارض


ب ـ جرائم عمدي عليه امنيت داخلي و خارجي موجب مجازات تعزيري درجه پنج و بالاتر
ب ـ جرائم عمدی علیه امنیت داخلی و خارجی موجب مجازات تعزیری درجه پنج و بالاتر


پ ـ شورش مسلحانه
پ ـ شورش مسلحانه


ت ـ لغو دستور حركت به طرف دشمن يا [[محاربه|محاربان]] و مفسدان يا در ناحيه اي با شرايط جنگي و يا محدوديت هاي ضروري اعلام شده
ت ـ لغو دستور حرکت به طرف دشمن یا [[محاربه|محاربان]] و مفسدان یا در ناحیه ای با شرایط جنگی یا محدودیت‌های ضروری اعلام شده


ث ـ ايراد ضرب و يا جرح عمدي با سلاح ، نسبت به مافوق
ث ـ ایراد ضرب یا جرح عمدی با سلاح، نسبت به مافوق


ج ـ قتل عمدي
ج ـ قتل عمدی


چ ـ فرار از جبهه
چ ـ فرار از جبهه


ح ـ فرار از محل مأموريت يا منطقه درگيري در جريان عمليات عليه عوامل خرابكار ، ضدانقلاب ، اشرار و قاچاقچيان مسلح
ح ـ فرار از محل مأموریت یا منطقه درگیری در جریان عملیات علیه عوامل خرابکار، ضدانقلاب، اشرار و قاچاقچیان مسلح


خ ـ فرار همراه با سلاح گرم يا توسط هواپيما ، بالگرد ، كشتي ، ناوچه ، تانك و وسايل موتوري جنگي يا مجهز به سلاح جنگي
خ ـ فرار همراه با سلاح گرم یا توسط هواپیما، بالگرد، کشتی، ناوچه، تانک و وسایل موتوری جنگی یا مجهز به سلاح جنگی


دـ فرار به سوي دشمن
دـ فرار به سوی دشمن


ذـ فرار با تباني يا توطئه
ذـ فرار با تبانی یا توطئه


رـ سرقت سلاح و مهمات و وسايل نظامي در هنگام اردوكشي يا مأموريت آماده باش يا عمليات رزمي يا در منطقه جنگي در صورت اخلال در مأموريت يگان و يا حمل سلاح ظاهر يا مخفي توسط يك يا چند نفر از مرتكبان در حين سرقت
رـ سرقت سلاح و مهمات و وسایل نظامی در هنگام اردوکشی یا مأموریت آماده باش یا عملیات رزمی یا در منطقه جنگی در صورت اخلال در مأموریت یگان یا حمل سلاح ظاهر یا مخفی توسط یک یا چند نفر از مرتکبان در حین سرقت


زـ تخريب ، آتش زدن ، از بين بردن و اتلاف عمدي تأسيسات ، ساختمان ها ، استحكامات نظامي ، كشتي ، هواپيما و امثال آنها ، انبارها ، راهها ، وسايل ديگر ارتباطي و مخابراتي يا الكترونيكي ، مراكز نگهداري اسناد طبقه بندي شده مورد استفاده نيروهاي مسلح ، وسايل دفاعي ، تمام يا قسمتي از ملزومات جنگي ، مهمات و مواد منفجره اعم از اينكه مرتكب شخصاً اقدام نمايد يا ديگري را وادار به آن كند .  
زـ تخریب، آتش زدن، از بین بردن و اتلاف عمدی تأسیسات، ساختمان‌ها، استحکامات نظامی، کشتی، هواپیما و امثال آنها، انبارها، راه‌ها، وسایل دیگر ارتباطی و مخابراتی یا الکترونیکی، مراکز نگهداری اسناد طبقه‌بندی شده مورد استفاده نیروهای مسلح، وسایل دفاعی، تمام یا قسمتی از ملزومات جنگی، مهمات و مواد منفجره اعم از اینکه مرتکب شخصاً اقدام نماید یا دیگری را وادار به آن کند.


تبصره ماده 618 (الحاقي ۱۳۹۳/۰۷/۰۸): در مواردي كه مجازات قانوني جرم حبس باشد ، مدت بازداشت موقت نبايد از حداقل مجازات قانوني آن جرم تجاوز كند.
تبصره ماده ۶۱۸ (الحاقی ۱۳۹۳/۰۷/۰۸): در مواردی که مجازات قانونی جرم حبس باشد، مدت بازداشت موقت نباید از حداقل مجازات قانونی آن جرم تجاوز کند.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
منظور از عبارت "با رعایت مقررات مندرج در این قانون" در صدر ماده، مقرراتی است که بر قرار بازداشت موقت ناظر می باشد و اعم از مقررات مذکور در مواد [[ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی کیفری|238]] ، [[ماده ۲۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری|240]] ، بند ب ماده [[ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری|270]] و [[ماده 242 قانون آيين دادرسي كيفري|242 قانون آیین دادرسی کیفری]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278952|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=12}}</ref>
منظور از عبارت «با رعایت مقررات مندرج در این قانون» در صدر ماده، مقرراتی است که بر قرار بازداشت موقت ناظر می‌باشد و اعم از مقررات مذکور در مواد [[ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی کیفری|۲۳۸]]، [[ماده ۲۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری|۲۴۰]]، بند ب ماده [[ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری|۲۷۰]] و [[ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری|۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278952|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=12}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
از ماده فوق دو نکته قابل استنباط است؛ اول اینکه با توجه عدم تبیین مفهوم زمان جنگ در ماده می توان گفت با تشکیل دادگاه نظامی زمان جنگ با تصویب رئیس قوه قضاییه وفق ماده 590 قانون آیین دادرسی کیفری بیانگر این امر می باشد که کشور در حال جنگ است. در مورد نکته دوم باید گفت با توجه به اینکه دلالت تشکیل دادگاه ناظر به زمان جنگ است نه زمان تشکیل دادگاه مربوطه ، لذا در صورت ارتکاب جرایم مذکور در ماده ، در فاصله زمان جنگ تا تشکیل دادگاه ،صدور قرار بازداشت موقت الزامی می باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278956|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=12}}</ref>
از ماده فوق دو نکته قابل استنباط است؛ اول اینکه با توجه عدم تبیین مفهوم زمان جنگ در ماده می‌توان گفت با تشکیل دادگاه نظامی زمان جنگ با تصویب رئیس قوه قضاییه وفق ماده ۵۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری بیانگر این امر می‌باشد که کشور در حال جنگ است. در مورد نکته دوم باید گفت با توجه به اینکه دلالت تشکیل دادگاه ناظر به زمان جنگ است نه زمان تشکیل دادگاه مربوطه، لذا در صورت ارتکاب جرایم مذکور در ماده، در فاصله زمان جنگ تا تشکیل دادگاه، صدور قرار بازداشت موقت الزامی می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=شهردانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278956|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=12}}</ref>


== رویه قضایی ==
== رویه قضایی ==
نظریه مشورتی اداره حقوقی شماره 7/59140 تاریخ 1381/6/24 : سوال_ ماده 198 آیین نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی اشعار می دارد که دستگیری و تعقیب کیفری پرسنل وظیفه فراری حسب مورد به عهده مأمورین دژبان و مأمورین انتظامی محل خواهد بود آیا مأمورین در اجرای این ماده نیز، نیاز به دستور قضایی دارند یا خیر و اگر سرباز فراری در منزل مخفی شده باشد نیاز به مجوز قانونی برای ورود به منزل هست یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره حقوقی شماره ۷/۵۹۱۴۰ تاریخ ۱۳۸۱/۶/۲۴: سؤال_ ماده ۱۹۸ آیین نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی اشعار می‌دارد که دستگیری و تعقیب کیفری پرسنل وظیفه فراری حسب مورد به عهده مأمورین دژبان و مأمورین انتظامی محل خواهد بود آیا مأمورین در اجرای این ماده نیز، نیاز به دستور قضایی دارند یا خیر و اگر سرباز فراری در منزل مخفی شده باشد نیاز به مجوز قانونی برای ورود به منزل هست یا خیر؟


نظریه اداره حقوقی: با توجه به مقررات تبصره ذیل ماده 1 قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1365 که مقرر داشته ( نیروهای مذکور در این ماده موظفند سربازان فراری را دستگیر و به مرجع صالح تحویل نمایند) دستگیری سربازان فراری به نحو مذکور در استعلام ، بدون نیابت و اعزام آنان به یگان های مربوطه فاقد اشکال است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=پیشینه رویه قضایی در ایران در ارتیاط با آیین دادرسی کیفری- جلد سوم|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=مرکز مطبوعات و اتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278948|صفحه=|نام۱=مرکز مطبوعات|اتشارات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
نظریه اداره حقوقی: با توجه به مقررات تبصره ذیل ماده ۱ قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۵ که مقرر داشته (نیروهای مذکور در این ماده موظفند سربازان فراری را دستگیر و به مرجع صالح تحویل نمایند) دستگیری سربازان فراری به نحو مذکور در استعلام، بدون نیابت و اعزام آنان به یگان‌های مربوطه فاقد اشکال است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=پیشینه رویه قضایی در ایران در ارتیاط با آیین دادرسی کیفری- جلد سوم|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=مرکز مطبوعات و اتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278948|صفحه=|نام۱=مرکز مطبوعات|اتشارات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>


== مذاکرات تصویب ==
== مذاکرات تصویب ==
مصوبه نخست مجلس مورخ 1392/11/29 : ماده 54_ در زمان جنگ صدور [[قرار بازداشت موقت]] با رعايت مقررات مندرج در اين قانون در موارد زير الزامي است :  
مصوبه نخست مجلس مورخ ۱۳۹۲/۱۱/۲۹: ماده ۵۴_ در زمان جنگ صدور [[قرار بازداشت موقت]] با رعایت مقررات مندرج در این قانون در موارد زیر الزامی است:


الف_...
الف_...


ح_ فرار از محل مأموریت یا منطقه درگیری در جریان عملیات علیه عوامل خرابکار ، ضد انقلاب ، شرار و قاچاقچیان مسلح
ح_ فرار از محل مأموریت یا منطقه درگیری در جریان عملیات علیه عوامل خرابکار، ضدانقلاب، شرار و قاچاقچیان مسلح


تذکر شورای نگهبان مورخ 1393/4/7: در بند ح ماده 54 ، واژه "شرار" باید به واژه "اشرار" اصلاح گردد.
تذکر شورای نگهبان مورخ ۱۳۹۳/۴/۷: در بند ح ماده ۵۴، واژه «شرار» باید به واژه «اشرار» اصلاح گردد.


اصلاحیه نخست مجلس 1393/5/19: اصلاحی صورت نگرفته است.
اصلاحیه نخست مجلس ۱۳۹۳/۵/۱۹: اصلاحی صورت نگرفته‌است.


تذکر شورای نگهبان مورخ 1393/6/23:در بند ح ماده 54 ، واژه "شرار" باید به واژه "اشرار" اصلاح گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (با اصلاحات و الحاقات بعدی) در پرتو نظرات شورای نگهبان|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=پژوهشکده شورای نگهبان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278960|صفحه=|نام۱=فهیم|نام خانوادگی۱=مصطفی زاده|نام۲=مصطفی|نام خانوادگی۲=مسعودیان|چاپ=1}}</ref>
تذکر شورای نگهبان مورخ ۱۳۹۳/۶/۲۳:در بند ح ماده ۵۴، واژه «شرار» باید به واژه «اشرار» اصلاح گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (با اصلاحات و الحاقات بعدی) در پرتو نظرات شورای نگهبان|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=پژوهشکده شورای نگهبان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278960|صفحه=|نام۱=فهیم|نام خانوادگی۱=مصطفی زاده|نام۲=مصطفی|نام خانوادگی۲=مسعودیان|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۷ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۲

ماده ۶۱۸ قانون آیین دادرسی کیفری (الحاقی ۱۳۹۳/۰۷/۰۸): در زمان جنگ، صدور قرار بازداشت موقت با رعایت مقررات مندرج در این قانون در موارد زیر الزامی است:

الف ـ جرائم موجب مجازات محارب یا مفسد فی الارض

ب ـ جرائم عمدی علیه امنیت داخلی و خارجی موجب مجازات تعزیری درجه پنج و بالاتر

پ ـ شورش مسلحانه

ت ـ لغو دستور حرکت به طرف دشمن یا محاربان و مفسدان یا در ناحیه ای با شرایط جنگی یا محدودیت‌های ضروری اعلام شده

ث ـ ایراد ضرب یا جرح عمدی با سلاح، نسبت به مافوق

ج ـ قتل عمدی

چ ـ فرار از جبهه

ح ـ فرار از محل مأموریت یا منطقه درگیری در جریان عملیات علیه عوامل خرابکار، ضدانقلاب، اشرار و قاچاقچیان مسلح

خ ـ فرار همراه با سلاح گرم یا توسط هواپیما، بالگرد، کشتی، ناوچه، تانک و وسایل موتوری جنگی یا مجهز به سلاح جنگی

دـ فرار به سوی دشمن

ذـ فرار با تبانی یا توطئه

رـ سرقت سلاح و مهمات و وسایل نظامی در هنگام اردوکشی یا مأموریت آماده باش یا عملیات رزمی یا در منطقه جنگی در صورت اخلال در مأموریت یگان یا حمل سلاح ظاهر یا مخفی توسط یک یا چند نفر از مرتکبان در حین سرقت

زـ تخریب، آتش زدن، از بین بردن و اتلاف عمدی تأسیسات، ساختمان‌ها، استحکامات نظامی، کشتی، هواپیما و امثال آنها، انبارها، راه‌ها، وسایل دیگر ارتباطی و مخابراتی یا الکترونیکی، مراکز نگهداری اسناد طبقه‌بندی شده مورد استفاده نیروهای مسلح، وسایل دفاعی، تمام یا قسمتی از ملزومات جنگی، مهمات و مواد منفجره اعم از اینکه مرتکب شخصاً اقدام نماید یا دیگری را وادار به آن کند.

تبصره ماده ۶۱۸ (الحاقی ۱۳۹۳/۰۷/۰۸): در مواردی که مجازات قانونی جرم حبس باشد، مدت بازداشت موقت نباید از حداقل مجازات قانونی آن جرم تجاوز کند.

توضیح واژگان

منظور از عبارت «با رعایت مقررات مندرج در این قانون» در صدر ماده، مقرراتی است که بر قرار بازداشت موقت ناظر می‌باشد و اعم از مقررات مذکور در مواد ۲۳۸، ۲۴۰، بند ب ماده ۲۷۰ و ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری است.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از ماده فوق دو نکته قابل استنباط است؛ اول اینکه با توجه عدم تبیین مفهوم زمان جنگ در ماده می‌توان گفت با تشکیل دادگاه نظامی زمان جنگ با تصویب رئیس قوه قضاییه وفق ماده ۵۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری بیانگر این امر می‌باشد که کشور در حال جنگ است. در مورد نکته دوم باید گفت با توجه به اینکه دلالت تشکیل دادگاه ناظر به زمان جنگ است نه زمان تشکیل دادگاه مربوطه، لذا در صورت ارتکاب جرایم مذکور در ماده، در فاصله زمان جنگ تا تشکیل دادگاه، صدور قرار بازداشت موقت الزامی می‌باشد[۲]

رویه قضایی

نظریه مشورتی اداره حقوقی شماره ۷/۵۹۱۴۰ تاریخ ۱۳۸۱/۶/۲۴: سؤال_ ماده ۱۹۸ آیین نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی اشعار می‌دارد که دستگیری و تعقیب کیفری پرسنل وظیفه فراری حسب مورد به عهده مأمورین دژبان و مأمورین انتظامی محل خواهد بود آیا مأمورین در اجرای این ماده نیز، نیاز به دستور قضایی دارند یا خیر و اگر سرباز فراری در منزل مخفی شده باشد نیاز به مجوز قانونی برای ورود به منزل هست یا خیر؟

نظریه اداره حقوقی: با توجه به مقررات تبصره ذیل ماده ۱ قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۵ که مقرر داشته (نیروهای مذکور در این ماده موظفند سربازان فراری را دستگیر و به مرجع صالح تحویل نمایند) دستگیری سربازان فراری به نحو مذکور در استعلام، بدون نیابت و اعزام آنان به یگان‌های مربوطه فاقد اشکال است.[۳]

مذاکرات تصویب

مصوبه نخست مجلس مورخ ۱۳۹۲/۱۱/۲۹: ماده ۵۴_ در زمان جنگ صدور قرار بازداشت موقت با رعایت مقررات مندرج در این قانون در موارد زیر الزامی است:

الف_...

ح_ فرار از محل مأموریت یا منطقه درگیری در جریان عملیات علیه عوامل خرابکار، ضدانقلاب، شرار و قاچاقچیان مسلح

تذکر شورای نگهبان مورخ ۱۳۹۳/۴/۷: در بند ح ماده ۵۴، واژه «شرار» باید به واژه «اشرار» اصلاح گردد.

اصلاحیه نخست مجلس ۱۳۹۳/۵/۱۹: اصلاحی صورت نگرفته‌است.

تذکر شورای نگهبان مورخ ۱۳۹۳/۶/۲۳:در بند ح ماده ۵۴، واژه «شرار» باید به واژه «اشرار» اصلاح گردد.[۴]

منابع

  1. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278952
  2. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278956
  3. پیشینه رویه قضایی در ایران در ارتیاط با آیین دادرسی کیفری- جلد سوم. چاپ 2. مرکز مطبوعات و اتشارات قوه قضائیه، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278948
  4. فهیم مصطفی زاده و مصطفی مسعودیان. قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (با اصلاحات و الحاقات بعدی) در پرتو نظرات شورای نگهبان. چاپ 1. پژوهشکده شورای نگهبان، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278960