ماده ۵۸۸ قانون تجارت

ماده 588 قانون تجارت:شخص حقوقی می‌تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قائل است مگر حقوق و وظائفی که بالطبیعه فقط انسان‌ ممکن است دارای آن باشد مانند حقوق و وظایف ابوت - نبوت و امثال ذالک.

توضیح واژگان

اگرچه در عالم حقوق شخصیت که به معنای دارا شدن حق و تکلیف است، خصیصه ای انسانی تلقی شده است، اما در برخی موارد قانونگذاران در راستای برخی از مصالح، چنین خصیصه ای را برای مال یا اموال یا گروهی از انسان ها نیز در نظر می گیرند. به این ویژگی شخصیت حقوقی گفته می شود.4244628شخص حقوقی به نهادهایی مانند کانون، بنیاد، انجمن، اتحادیه، حزب، شرکت و … گفته می‌شود که با اهداف انتفاعی یا غیرانتفاعی به موجب قانون کشور تأسیس شده‌اند. اشخاص حقوقی را می‌توان به دو دسته اشخاص حقوقی حقوق عمومی و اشخاص حقوقی حقوق خصوصی تقسیم نمود. مصداق مهم اشخاص حقوقی حقوق خصوصی شرکت‌های تجاری و مصداق مهم اشخاص حقوقی حقوق عمومی دولت و موسسات عمومی است که برای انجام خدمات عمومی تأسیس شده‌اند.6228088

فلسفه و مبانی نظری ماده

گاه مصالح و نیاز های اجتماعی ویژه ای اقتضا می کند که برای جمعی از افراد انسانی، حقوق و تکالیفی در نظر گرفته شود. این تکالیف فرضی نبوده و مولود آن را مصالح و نیاز هایی ویژه ای دانسته اند که باعث شکلگیری مفهومی به نام شخصیت حقوقی می شود.2963000

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مقصود از دارا بودن شخصیت حقوقی آن است که شرکت صلاحیت دارا شدن حقوق و تکالیف و نیز اجرای آن ها ا دارد.2884536 بر اساس ماده فوق شخص حقوقی نیز از همه حقوق و تکالیف اشخاص حقیقی برخوردار است. مگر در مواردی که این حقوق به ماهیت انسانی ارتباط داشته باشد. اگرچه نیم توان این تفکیک را به طور مستقیم برخاسته از وجدان و یا فطرت انسانی دانست، اما می توان گفت این تفکیک مبتنی بر حقوق کلی مدنی انسان حقیقی است.682000 لذا اهلیت شرکت تجاری مطلق نبوده و نمی تواند تعهداتی نماید یا حقوقی داشته باشد که ویژه انسان است.2884704مانند حقوق و وظایف مربوط به نبوت، ابوت و امثال آن .2884556بر همین اساس موضوع شرکت تجاری می تواند هر عملی باشد که افراد بتوانند انجام دهند. البته بعد از تعیین موضوع شرکت، نمایندگان مجاز شرکت باید با در نظر قرار دادن موضوع شرکت، اقدامی خارج از این موضوع انجام ندهند.1879056 در خصوص اینکه اشخاص حقوقی می توانند به سمت مدیر شرکت انتخاب شوند یا نه، در قانون ما تصریحی وجود ندارد. ولی عده ای با استناد به ماده فوق، انتخاب شخص حقوقی را به سمت مدیریت شرکت بلامانع می دانند.1880376

همچنین عده ای شرکت تجاری را در مطالبه ضرر و زیان معنوی بر اساس اطلاق ماده فوق مجاز دانسته اند.2884696

مصادیق و نمونه ها

اجرای وصایت را نمی توان از ویژگی های طبیعی انسانی دانست. لذا شخص حقوقی حق قبول وصایت و نیز اجرای آن را دارد.2781040