کارکردهای اصول راهبردی آیین دادرسی کیفری

کارکردهای اصول راهبردی آیین دادرسی کیفری نام مقاله ای از محمد مهدی ساقیان و زهرا اسلامی که در شماره بیست و دوم (زمستان 1400) نشریه آموزه های حقوق کیفری، منتشر شده است.

چکیده

قانون آیین دادرسی کیفری 1392، مواد 2 تا 6 را به برخی از اصول راهبردی آیین دادرسی کیفری اختصاص داده است. پیش‌بینی این اصول که معرف استقرار «مدل دادرسی منصفانه» است، باعث گردیده قانون‌گذار از یکسو به تعهد بین‌المللی خویش، ناشی از اسناد بین‌المللی جامه عمل بپوشاند و از سوی دیگر به دغدغه جامعه حقوقی به رعایت لوازم دادرسی منصفانه و ارتقاء آن در نهادها و مراحل مختلف فرایند کیفری، پاسخ مثبت دهد. بدین‌ترتیب، کارکرد مهم این اصول همانا تلطیف و کنترل اقدامات قهرآمیز کنشگران کیفری علیه حقوق و آزادی‌های بنیادین افراد جامعه است. این اصول در تمامی مراحل مختلف آیین دادرسی کیفری، همه مقررات آن و همه مراجع کیفری (عمومی، اختصاصی) و شبه قضایی حکومت دارد. با توجه به اینکه قانون‌گذار سخنی از قلمرو، شرایط و آثار این اصول در هنگام اِعمال و اجرای آن‌ها در جریان فرایند کیفری به میان نیاورده، این مقاله بر آن است تا با مطالعه کارکردها و اهمیت این اصول، راهکارهای عملی جهت ارتقاء پیام قانون‌گذار در دو سطح تقنینی و رویه قضایی ارائه دهد.

کلید واژه ها

• اصول راهبردی
• فرایند کیفری
• دادرسی منصفانه
• حقوق متهم
• حقوق بزه‌دیده
• بطلان تصمیمات قضایی
• دیوان عالی کشور

مواد مرتبط

• ماده 1 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 2 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 3 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 4 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 5 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 6 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 7 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 46 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 49 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 60 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 190 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 195 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 347 قانو آیین دادرسی کیفری
• ماده 350 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 351 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری