امکان‌سنجی حکمرانی خوب به‌عنوان راهبرد پلیس

امکان‌سنجی حکمرانی خوب به‌عنوان راهبرد پلیس نام مقاله ای است از سمانه رحمتی فر که در شماره دو دوره پنجاه و دو (تابستان 1401) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران منتشر شده است.

چکیده

به موازات و برای توسعۀ حقوق شهروندی، پلیس نیازمند راهبردی جدید است؛ راهبردی که رابطه‌اش با شهروندان را بهینه سازد، با دموکراسی سازگار باشد و ظرفیت ارتقای حقوق بشر را داشته باشد و صرف‌نظر از اوصاف یک نظام حقوقی خاص، در هر فضای دموکراتیکی، قابل اعمال باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است، به این ترتیب که مؤلفه‌های حکمرانی خوب (مشارکت‌پذیری، وفاق‌گرایی، مبارزه با فساد، شفافیت، حاکمیت قانون، انصاف، پاسخگویی، کارامدی و اثربخشی) به‌اجمال تعریف می‌شوند و با رویکردی تطبیقی هریک از مؤلفه‌ها، به‌عنوان متغیر مستقل، در جایگاه راهبرد پلیس، به‌عنوان متغیر وابسته، امکان‌سنجی و شاخص‌یابی می‌شود. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد اصول حکمرانی خوب قابلیت اعمال به‌عنوان راهبرد پلیس را دارد و با رویکردهای نوین پلیس، مانند پلیس اجتماع‌محور، پلیس پیش‌گیرنده و پلیس مسئله‌محور، هماهنگ است؛ ولی تنها در صورتی دموکراسی و حقوق شهروندی را، به‌عنوان فلسفۀ حاکم بر پلیس، تأمین و تضمین می‌کند که اصول آن، همزمان و بدون تقدم و تأخر ارزشی اعمال شوند. مطالعۀ قوانین و مقررات نشان می‌دهد رویکرد فعلی پلیس ایران، نتیجه‌گراست؛ اعمال مؤلفه‌های فرایندمحور حکمرانی خوب، ضمن بهینه‌سازی رابطۀ پلیس و جامعه، تضمینی برای پذیرش عمومی اقدامات و تصمیمات و اجرای کم‌هزینه‌تر آن و در نهایت افزایش بازدهی پلیس است.

کلیدواژه‌ها

• حاکمیت قانون
• حکمرانی خوب
• حقوق بشر/حقوق شهروندی
• دموکراسی
• راهبرد پلیس
• مشارکت پذیری