اقدامات متقابل در قبال تعهدات حقوق بشری

اقدامات متقابل در قبال تعهدات حقوق بشری نام مقاله‌ای از سید جمال سیفی و علی حسنخانی است که در شماره پنجاه و ششم (آذر 1396) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.

چکیده

در غیاب ابردولتی کاملاً سازماندهی‌ شده در عرصة روابط بین­الملل، این امر مورد پذیرش قرار گرفته است که دولت زیان­دیده می­تواند در واکنش نسبت به نقض یک تعهد بین­المللی دست به اقدامات متقابل زند. با این وجود، قلمرو و شرایط توسل به اقدامات متقابل نامحدود نیست، به­ویژه زمانی که در مورد دولت‌هایی باشد که تعهدات حقوق بشری خود را نقض کرده­اند. تعهدات حقوق بشری از ویژگی‌های خاصی برخوردارند و در موارد معینی متفاوت از سایر تعهدات می­باشند. این ویژگی‌های شاخص عبارتند از: موضوع و هدف تعهدات حقوق بشری که مقصودشان، به جای تنظیم روابط متقابل میان‌دولتی، تسهیل بهره­مندی ابناء بشر از حقوق بشر و آزادی­ها است. بر این­اساس، توسل به اقدامات متقابل در موارد نقض تعهدات حقوق بشری یا ممنوع است، یا می­بایست به‌صورتی انجام پذیرد که به اعمال و اجرای کامل تعهدات حقوق بشری خدشه­ای وارد نکند.

کلیدواژه‌ها

• اقدامات متقابل
• تعهدات حقوق بشری
• رژیم‌های خودبسنده
• تقابل حقوق و تکالیف
• منافع جمعی

مواد مرتبط

• ماده 42 پیشنویس‌ طرح‌ مسئولیت‌ دولت
• ماده 48 پیشنویس‌ طرح‌ مسئولیت‌ دولت
• ماده 50 پیشنویس‌ طرح‌ مسئولیت‌ دولت
• ماده 27 دیوان‌ بین‌المللی‌ دادگستری
• ماده 53 کنوانسیون حقوق‌ معاهدات
• ماده 26 طرح‌ کمیسیون‌ حقوق‌ بین‌الملل‌ در‌ مورد‌ مسئولیت‌ دولت‌ها‌
• ماده 54 طرح‌ کمیسیون‌ حقوق‌ بین‌الملل‌ در‌ مورد‌ مسئولیت‌ دولت‌ها‌
• ماده 55 طرح‌ کمیسیون‌ حقوق‌ بین‌الملل‌ در‌ مورد‌ مسئولیت‌ دولت‌ها‌
• ماده 1 ‌میثاق ‌بین‌المللی‌ حقوق‌ مدنی‌ و‌ سیاسی
• ماده 4 ‌میثاق ‌بین‌المللی‌ حقوق‌ مدنی‌ و‌ سیاسی
• ماده 1 ‌میثاق ‌بین‌المللی‌ حقوق‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

اصطلاحات تخصصی

• اقدامات متقابل
• نظام‌ خود داوری
• نظام‌ خودیاری
• دفاع‌ مشروع
• تعهدات‌ عام‌الشمول
• اقدامات‌ قهری‌ تلافی‌جویانه
• مقابله‌ به‌ مثل
• ‌قاعد‌ه آمره
• ‌آبراهه قابل‌ کشتیرانی
• نهضت‌ آزادی‌بخش