ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی
هرکس می‌تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط براین که موعد مطالبه رسیده باشد. به‌طور کلی هرکس حق دارد اظهاراتی راکه راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به‌طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ می‌شود.
تبصره - اداره ثبت اسناد و دفتر دادگاه‌ها می‌توانند از ابلاغ اظهارنامه‌هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد، خودداری نمایند.
توضیح واژگان
اظهارنامه :اظهار نامه از دو لغت اظهار و نامه تشکیل شده‌است و اظهار به معنی بروز دادن و آشکار کردن می‌باشد ۱۰۱۴۰۰۲و در حقوق برگ اظهارنامه فرم چاپی مخصوصی است نظیر برگه دادخواست که از قدیم تاکنون توسط دادگستری چاپ و به فروش می‌رسد و از آن به عنوان وسیلهٔ ابراز رسمی به طرف مقابل استفاده می‌شود. ۴۶۶۸۰۷
پیشینه
سابقاً به منظور اقامه دعوا و احقاق حقوق در دادگستری فرد مکلف به ارسال اخطاریه بوده‌است، ۶۶۱۵۱۱که تأسیسی اجباری از اخطاریه کنونی می‌باشد، ماده ۱۵۶ ق.ا.د. م در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است۶۹۹۳۴۱
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
ارسال اظهارنامه ملازمه ای با طرح دعوا ندارد و می‌تواند صرفاً متضمن خطاب رسمی راجع به معاملات و قراردادها و تعهدات و هرگونه اعلامات باشد. ۱۳۲۸۰۹۳در واقع ابلاغ اظهارنامه مقدمه دعوا و نوعی اتمام حجت با ضرب الاجل می‌باشد. ۱۳۲۸۰۹۰
به‌طور کلی مبدأ استحقاق خسارت تأخیر تادیه مطالبه دین می‌باشد، یکی از کاربردهای اظهارنامه مطالبه رسمی دین از مدیون می‌باشد .۳۴۷۰۳۶
ابلاغ اظهارنامه نیز مطابق مقررات ابلاغ می‌تواند واقعی یا قانونی باشد. ۱۳۲۸۱۰۴
اداره ثبت یا دفتر دادگاه‌ها در مورد ابلاغ اظهارنامه‌هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق یا خارج از نزاکت می‌باشد مسئولیتی ندارد. ۳۱۲۰۹۴
مصادیق و نمونه‌ها
۱)فرم اظهارنامه اسکن شود ************۲۵۹۶۸۸