ماده ۳۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی
ادعای جدید در مرحله تجدیدنظر مسموع نخواهد بود ولی موارد زیر ادعای جدید محسوب نمی شود:
1)مطالبه قیمت محکوم به که عین آن، موضوع رأی بدوی بوده و یا مطالبه عین مالی که قیمت آن در مرحله بدوی مورد حکم قرار گرفته است.
2)ادعای اجاره بهاء و مطالبه بقیه اقساط آن و اجرت المثل و دیونی که موعد پرداخت آن در جریان رسیدگی بدوی، رسیده و سایر متفرعات از قبیل ضرر و زیان که در زمان جریان دعوا یا بعد از صدور رأی بدوی به خواسته اصلی تعلق گرفته و مورد حکم واقع نشده یا موعد پرداخت آن بعد از صدور رأی رسیده باشد.
3)تغییر عنوان خواسته از اجرت المسمی به اجرت المثل یا بالعکس
توضیح واژگان
ادعای الحاقی ( ادعای جدید) : «ادعاهایی که نتیجه خواسته اصلی محسوب می شوند و ادعاهایی که مکمل هستند ( مانند درخواست پرداخت منافع تلف شده از زمان صدور رای )»833303/
پیشینه
«ماده 509 قانون سابق تعمدا در قانون جدیدحذف شده است بنابراین دلیل جدید در دادگاه تجدیدنظر پذیرفته می شود حتی اگر مثلا سندی باشد که با ایراد طرف مقابل از اعداد دلایل خارج شده یا خارج از مهلت ارائه شده است ومنظور از دلیل جدید دلیلی است که در مرحله بدوی مورد رسیدگی قرار نگرفته است.»140816
نکات توضیحی وتفسیری دکترین
« ماده 509 قانون سابق در قانون جدید مورد تصریح قرار نگرفته است و علت آن تفاوت میان ادعا و دلیل می باشد ، « ادعا قولی است که خلاف اصل (اصل عدم-اصل استصحاب –اصل اباحه – و.. نیز اصل صحت و اصل لزوم قراردادها و ...) یا ظاهر بوده و یا خلاف امارات قانونی (اماره ید ، اماره قراش و ...) و یا خلاف امری باشد که قانون گذار اعتبار آن را فرض نموده است ( اعتبار سند رسمی ) .اما دلیل ، هروسیله ، به مفهوم اعم است ، که در قانون پیش بینی شده و «اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد می نمایند »»313725
صدر این ماده در ارتباط مستقیم با ماده 7 این قانون می باشد چرا که طرح ادعای جدید در مرحله تجدیدنظر مستلزم آن است که دادگاه تجدیدنظر نسسبت به ادعایی رسیدگی کند که در دادگاه بدوی بدان رسیدگی نشده است..985832/
این ماده در مورد دفاع ممنوعیت قائل نشده و سکوت کرده است چرا که فراهم بودن ازادی دفاع یک اصل اجتناب ناپذیر است.143701//
نوع بیان حکم این ماده قابل انتقاد می باشد « بدلیل این که قانونگذار بند های سه گانه ماده فوق را تخصصا از اصل مذکور در صدر ماده خارج دانسته یعنی معتقد به خروج موضوعی بوده است ( حکومت) در حالی که با بیان حکم به صورت اصل و استثنا سنخیت بیشتری دارد»313728
مصادیق و نمونه ها
- تغییر عنوان خواسته مانند آن که در جریان دعوایی که خواسته آن به استناد قرارداد اجاره مطالبه اجاره بهای معینی است ، دادگاه بدوی حکم به بطلان قرارداد اجاره صادر می نماید . در مرحله تجدیدنظر محکوم علیه می تواند بدلیل استفاده متصرف از منافع ملک از او مطالبه اجرت المقل کند.313734
- دلیل جدید مثل اینکه سندی باشد که با ایراد طرف مقابل از اعداد دلایل خارج شده یا خارج از مهلت ارائه شده است ومنظور از دلیل جدید دلیلی است که در مرحله بدوی مورد رسیدگی قرار نگرفته است.140816
- ادعای الحاقی مانند درخواست پرداخت منافع تلف شده از زمان صدور رای833303/