ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی
هرگاه ضمن رسیدگی مسایلی کشف شود که مربوط به وقوع جرمی باشد و در رأی داور مؤثر بوده و تفکیک جهات مدنی از جزایی ممکن نباشد و همچنین درصورتی که دعوا مربوط به نکاح یا طلاق یا نسب بوده و رفع اختلاف در امری که رجوع به داوری شده متوقف بر رسیدگی به اصل نکاح یا طلاق یا نسب باشد، رسیدگی داوران تا صدور حکم نهایی از دادگاه صلاحیتدار نسبت به امر جزایی یا نکاح یا طلاق یا نسب متوقف می گردد.
توضیح واژگان
داوری : داوری در لغت به معنای حکومت میان مردم و قضاوت آمده است و در اصطلاح می توان آن را انصراف متخاصمین از مرجع قضایی به اعتبار نهاد توافقی برای رسیدگی به ماهیت دعوی تعریف نمود.666068/
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
در صورتی که رسیدگی به امر داوری متوقف بر رسیدگی به امر کیفری و یا اصل نکاح و طلاق و نسب باشد رسیدگی داور تا صدور حکم نهایی از دادگاه صلاحیتدار نسبت به امر کیفری یا نکاح یا طلاق یا نسب متوقف می گردد.، به عنوان مثال داوری راجع به مطالبه مهریه یا نفقه بوده در حالی که زوج منکر زوجیت می باشد.961149/ به نظر می رسد قانون گذار باید عنوان ورشکستگی را به همراه دعاوی این ماده ذکر می نمود جرا که در ماده 496 این قانون به آن اشاره شده است ، البته از مقایسه بین این ماده و ماده 496 این قانون به این نتیجه می رسیم که ارجاع اصل ورشکستگی به داوری قابل پذیرش نمی باشد.1002743/141729/ علت عدم پذیرش داوری در این دعاوی آن است که این مسائل مربوط به نظم عمومی بوده و رای داور در آن ها بی اثر می باشد.1012951/در هر حال این موارد جنبه استثنایی داشته و در زمان شک نیز اصل بر تداورم داوری خواهد بود.141732/
مصادیق و نمونه ها
- در رسیدگی داور ، یکی از طرفین سندی ارائه می نماید و طرف مقابل ان را جعلی و جاعل را نیز معرفی می کتد ، رسیدگی به این امر تنها در صلاحیت دادگاه کیفری است .566397/
- در رسیدگی داور ، به موجب نکاح غیر رسمی زنی از شوهرش درخواست نفقه می نماید ، شوهر منکر علقه زوجیت می باشد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد. 566397/