ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه ضمن رسیدگی مسایلی کشف شود که مربوط به وقوع جرمی باشد و در رأی داور مؤثر بوده و تفکیک جهات مدنی از جزایی ممکن نباشد و همچنین درصورتی که دعوا مربوط به نکاح یا طلاق یا نسب بوده و رفع اختلاف در امری که رجوع به داوری شده متوقف بر رسیدگی به اصل نکاح یا طلاق یا نسب باشد، رسیدگی داوران تا صدور حکم نهایی از دادگاه صلاحیتدار نسبت به امر جزایی یا نکاح یا طلاق یا نسب متوقف می‌گردد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

داوری: داوری در لغت به معنای حکومت میان مردم و قضاوت آمده‌است و در اصطلاح می‌توان آن را انصراف متخاصمین از مرجع قضایی به اعتبار نهاد توافقی برای رسیدگی به ماهیت دعوی تعریف نمود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در صورتی که رسیدگی به امر داوری متوقف بر رسیدگی به امر کیفری یا اصل نکاح و طلاق و نسب باشد رسیدگی داور تا صدور حکم نهایی از دادگاه صلاحیتدار نسبت به امر کیفری یا نکاح یا طلاق یا نسب متوقف می‌گردد. به عنوان مثال داوری راجع به مطالبه مهریه یا نفقه بوده در حالی که زوج منکر زوجیت می‌باشد. به نظر می‌رسد قانون گذار باید عنوان ورشکستگی را به همراه دعاوی این ماده ذکر می‌نمود جرا که در ماده ۴۹۶ این قانون به آن اشاره شده‌است، البته از مقایسه بین این ماده و ماده ۴۹۶ این قانون به این نتیجه می‌رسیم که ارجاع اصل ورشکستگی به داوری قابل پذیرش نمی‌باشد. علت عدم پذیرش داوری در این دعاوی آن است که این مسائل مربوط به نظم عمومی بوده و رای داور در آن‌ها بی اثر می‌باشد. در هر حال این موارد جنبه استثنایی داشته و در زمان شک نیز اصل بر تداورم داوری خواهد بود.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره اثر تسلیم رای داور خارج از مهلت داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۱۰۶۴)
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ارتباط دعوی ارجاع شده به داوری با حقوق اشخاص ثالث

مصادیق و نمونه‌ها

• در رسیدگی داور، یکی از طرفین سندی ارائه می‌نماید و طرف مقابل ان را جعلی و جاعل را نیز معرفی می کتد، رسیدگی به این امر تنها در صلاحیت دادگاه کیفری است.
• در رسیدگی داور، به موجب نکاح غیررسمی زنی از شوهرش درخواست نفقه می‌نماید، شوهر منکر علقه زوجیت می‌باشد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه خانواده می‌باشد.