ماده ۲۵۹ قانون مجازات اسلامی

پدر یا جد پدری که فرزند یا نوه خود را قذف کند به سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش محکوم می گردد.

پیشینه

تعزیر مذکور در تبصره ماده 149 قانون مجازات اسلامی 1370 هم نامعین و نامشخص و هم مخالف اصل قانونی بودن جرایم و مجازات هاست.اما در قانون مجازات اسلامی 1392 این موضوع اصلاح گردیده و مجازات هرچند به شکل نامعین(بین سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق)مشخص شده است.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برخلاف قتل عمدی فرزند و نوه که مستوجب قصاص نیست،قذف فرزند و نوه توسط پدر یا جد پدری موجب سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش است.[۲]گفتنی است ظاهر این امده با ماده 247 قانون مجازات اسلامی در تعارض است اما با دقت بیشتر متوجه میشویم در ماده 247 قانون مجازات اسلامی قذف مادر صورت گرفته است اما خطاب به فرزند است و تعارض رفع میشود.[۳]همچنین اگر از سوی پدر یا جد پدری قصد نسبت دادن زنا یا لواط نباشد و قصد تادیب فرزند باشد،تعزیر منتفی خواهد بود.[۴]اما اگر پدر یا جد پدری فرزند خود را قذف نکند اما دشنامی دهد که موجب اذیت فرزند شود،حکم آن تابع قواعد عمومی است و پدر یا جد پدری بودن عامل رافع مسئولیت نیست.[۵]

مستندات فقهی

قذف پدر به فرزند با دلیل خاصی استثنا شده است .محمد بن مسلم گوید از امام باقر در مورد فردی سوال کردم که به فرزندش نسبت زنا میدهد.امام فرمود:"اگر پدر فرزند خودش را بکشد قصاص نمیشود و اگر او را قذف کند حد نمیخورد." [۶]

سوابق فقهی

براساس نظر فقهی آیت الله خمینی اگر پدری فرزند خود را قذف کند حد بر او زده نمیشود بلکه حاکم او را به منظور تادیب، تعزیر میکند.در واقع شلاقی که به او زده میشود بخاطر انجام کار حرام است نه بخاطر اینکه پسرش را قذف کرده است.[۷]

منابع

  1. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4172928
  2. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4172912
  3. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424132
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3898948
  5. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3898928
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت). چاپ 3. ققنوس، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2587116
  7. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4142608