ماده ۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی
درصورتی که وکیل همزمان دردو یا چند دادگاه دعوت شود و جمع بین آنها ممکن نباشد، لازم است در دادگاهی که حضور او برابر قانون آیین دادرسی کیفری یا سایر قوانین الزامی باشد، حاضر شود و به دادگاههای دیگر لایحه بفرستد و یا درصورت داشتن حق توکیل، وکیل دیگری معرفی نماید.
توضیح واژگان
وکالت در توکیل : وکالت در توکیل به این معناست که وکیل بتواند در صورت لزوم ، وکیل دیگری انتخاب نماید و به جای خود به دادگاه معرفی کند تا از موکل دفاع نماید.
پیشینه
مفاد این ماده در قانون سابق وجود ندارد.699045/138079
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
به موجب ماده 42 قانون آیین دادرسی مدنی در صوتی که وکیل هم زمان در دو یا چند دادگاه دعوت شود و جمع بین آن ها ممکن نباشد ، لازم است در دادگاهی که حضور او برابر قانون آیین دادرسی کیفری یا سایر قوانین الزامی باشد، حاضر شود و به دادگاه های دیگر لایحه بفرستد و یا در صورت داشتن حق توکیل ، وکیل دیگری معرفی نماید.344700)) اگر همه محاکمات مدنی باشد تشخیص لزوم شرکت در هر یک از جلسات دادرسی و ارسال لایحه برای محاکمات حقوقی دیگر با وکیل است و تقدم و تاخر تاریخ ابلاغ اخطاریه ها در این خصوص موثر نیست .(1307119) مطابق ماده 28 قانون وکالت یکی از تکالیف مدیران دفاتر صدور گواهی نامه دعوت برای وکیل است تا بتواند آن را در دادگاهی که نخواهد توانست در جلسه آن دادگاه شرکت کند به ضمیمه لایحه اش ارسال نماید.(404394) ضمانت اجرایی ماده 42 مجازات انتظامی درجه 3 می باشد.344591
تجویز ارائه لایحه برای دادگاهی که وکیل نمی تواند در جلسه آن شرکت کند ، فقط ناظر به موردی است که وکیل حق توکیل نداشته باشد؛ و گرنه موظف است که به جای فرستادن لایحه ، وکیل دیگری را بفرستد ، به نظر می رسد که در این موارد، حضور شخص موکل رافع مسئولیت وکیل نخواهد بود.310785
در این مورد عدم شرکت وکیل در جلسه رسیدگی ، جلسه را تجدید نمی کند و شرایط تجدید جلسه منحصر به ماده 41 ق.آ.د.م می باشد.404390))
رویه قضایی
1) اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه شماره 7611/7 – 6/6/1377 آورده است :« هر چند در وکالتنامه بعد از ذکر جمله « با حق توکیل به غیر » جمله «ولو کرارا» نوشته نشده باشد با این حال وکیل مذکور می تواند اختیار خود را به تمام وکلای بعدی منتقل نماید و نیاز به جمله ولو کرارا نیست»1411463/138085
مذاکرات تصویب
ماده 42: در صورتی که وکیل همزمان در دو یا چند دادگاه دعوت شود و جمع بین آن ها ممکن نباشد، لازم است در دادگاهی که حضور او برابر قانون الزامی است حاضر شود و به دادگاه های دیگر لایحه بفرستد و یا در صورت داشتن حق توکیل ،وکیل دیگری معرفی نماید.1405027
مصادیق و نمونه ها
1)اگر وکیل پرونده ای حقوقی با موضوع اثبات مالکیت نسبت به یک قطعه زمین فاقد سابقه ثبتی و پرونده ای دیگر با موضوع مطالبه ی مهریه دعوت شده باشد ، معمولا در پرونده اثبات مالکیت که نیاز به توضیحات و ارائه دلایل قوی دارد حضور می یابد و در پرونده مطالبه مهریه که مستند به سند رسمی است و حضور مکیل ، چندان لازم نیست ، لایحه تقدیم دادگاه می کند.812373
2)اگر وکیل همزمان در یک پرونده کیفری با موضوع کلاهبرداری و پرونده حقوقی با موضوع مطالبه وجه یک فقره چک دعوت شده باشد ، باید در دادگاه رسیدگی کننده به پرونده کیفری حاضر شده و به دادگاه حقوقی رسیدگی کننده به موضوع مطالبه چک لایحه بدهد.812370