ماده ۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی

هرگاه مأمور ابلاغ نتواند اوراق را به شخص خوانده برساند باید در نشانی تعیین شده به یکی ازبستگان یا خادمان او که سن و وضعیت ظاهری آنان برای تمیز اهمیت اوراق یادشده کافی باشد، ابلاغ نماید و نام و سمت گیرنده اخطاریه را در نسخه دوم قید و آنرا اعاده کند.

توضیح واژگان

ابلاغ قانونی : این ابلاغ یعنی ، عدم ابلاغ اوراق دعوی به شخص مخاطب و از این جهت قانونی است که  قانون چنین ابلاغی را صحیح  و معتبر شناخته است. 776203

بستگان : منظور از بستگان در ماده 69 تمام خویشاوندان سببی و نسبی مخاطب بدون هیچ درجه ای می باشد.1285851

پیشینه

در قوانین سابق ما بجای بستگان و خادمین خوانده ( اهل خانه و کسان او )که عبارت عام تری است و اطلاق بیشتر است استعمال کرده ولی آن را مقید به قید ( که متصدی امور او هستند) نموده بود که از عموم آن خیلی می کاست و در عمل تولید زحمت می کرد .588432

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

به طور کلی برای ابلاغ قانونی به بستگان و خادمان باید دارای 5  شرط باشد:1) امکان و دسترسی ابلاغ به مخاطب نباشد 2) ابلاغ صرفا در محل اقامت خوانده به بستگان و خادمان انجام شود    3 ) ابلاغ صرفا به بستگان و خادمان صورت گیرد و نه همسایه و ..4) سن و وضعیت ظاهری گیرنده اوراق قضایی ، دلالت بر قوه تمییز وی نماید5)نام و سمت گیرنده اوراق قضایی در نسخه دوم قید گردیده و اعاده شود.387522////1312672//882406

عبارت « در نشانی تعیین شده » به معنای آن نیست که بستگان یا خادمان خوانده در آن محل سکونت داشته باشند بلکه حضور آن ها کافی است هر چند به عنوان میهمان در آن جا باشند(138397)در هر حال این تحویل اوراق باید در محل اقامت خوانده صورت گیرد.117149

در ماده 69 درحه قرابت بستگان با خوانده مشخص نگردیده است به نظر می رسد تشخیص مصادیق این امر به عهده مامور ابلاغ می باشد.404568

رویه های قضایی

1)حکم شماره 1684 -3/10/1325 شعبه هشتم صفحه 7 مجموعه متین : ابلاغ اخطاریه کسان و خادمین طرفین دعوا وقتی قانونی است که بر طبق ماده 91 ق.آ.د.م ( ماده 69 کنونی ) برگ اخطار در منازل مسکونی اصحاب دعوا به یکی از بستگان و یا خادمین اخطار شده ابلاغ گردد نه در غیر محل سکونت او.615310//1352045

2)رای شماره 293 مورخ 23/2/1327 شعبه سوم دیوانعالی کشور : مطابق ماده 91 قانون آیین دادرسی مدنی ( ماده 6 کنونی ) هرگاه مامور ابلاغ نتواند دادخواست را به شخص خوانده برساند باید در محل اقامت او به یکی از بستگان یا خادمین او ابلاغ نماید بنابراین ابلاغ به رعیت ملک بدون داشتن سمت مزبور ، قانونی نخواهد بود.1366999

3) حکم شماره 2952-17/9/1319 شعبه 1 : در موردی که مامور نتواند ابلاغ اخطار را به شخص خواده نماید اخطار رفع نقص به همسایه دکان دادخواست دهنده که هیچیک از سمت های مذکور در ماده 91 قانون ایین دادرسی مدنی ( 69 کنونی) را نداشته بر خلاف دستور خواهد بود.1382502

مصادیق و نمونه ها

1) فیش 764530 نمونه ابلاغ به خادمین اسکن شود.***********

2) برادر خوانده جز بستگان او محسوب می شود ، زن برادر خونده هم جز بستگان است و ملاک وابستگی را نمی توان منحصرا ملاک ارث بری به شرح مذکور در ماده 862 قانون مدنی قرارداد .404568