نظریه شماره 7/1400/868 مورخ 1400/10/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای بطلان نسبت به تملک ملک در رهن بانک

شماره نظریه	۷/۱۴۰۰/۸۶۸
شماره پرونده	۱۴۰۰-۱۵۵-۸۶۸ ح
تاریخ نظریه	۱۴۰۰/۱۰/۲۸

استعلام: شخص الف از بانکی وام دریافت می دارد و شخص ب با وثیقه گذاری و ترهین ملک خود از شخص الف ضمانت می کند؛ به جهت عدم پرداخت اقساط از سوی شخص الف به بانک مرتهن، بانک از طریق اجرای ثبت و طی فرایند قانونی مبادرت به تملک ملک شخص ب می کند، آیا شخص ب که در قرارداد تسهیلات بانکی فقط راهن بوده در قرارداد اصلی سمتی ندارد، می تواند با طرح دعوی بطلان و ابطال قرارداد به جهت عدم رعایت قوانین و آیین نامه های بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار را درخواست کند؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

در فرض سؤال که در نتیجه عدم پرداخت اقساط بانکی از سوی دریافت کننده تسهیلات، بانک از طریق اجرای ثبت مبادرت به تملک ملک راهن کرده است؛ راهن هرچند طرف اصلی در قرارداد اعطای تسهیلات نبوده است؛ اما به سبب تعهداتی که در نتیجه ضمانت بر عهده گرفته است و به لحاظ ذی نفع بودن در اعلام بطلان شرط راجع به سود مازاد بر مصوبات بانک مرکزی، می تواند در حدود رأی وحدت رویه شماره ۷۹۴ مورخ ۲۱/۵/۱۳۹۹ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، دعوای اعلام بطلان سود مازاد بر مصوبات یادشده و استرداد مازاد دریافتی از خود را مطرح کند.