نظریه شماره 7/1400/936 مورخ 1400/09/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره لزوم اقامت مجاز پدر و مادر خارجی در اعطای تابعیت به فرزند

شماره نظریه	۷/۱۴۰۰/۹۳۶
شماره پرونده	۱۴۰۰-۷۶-۹۳۶
تاریخ نظریه	۱۴۰۰/۰۹/۱۰

استعلام: ۱۵-آیا ایرانی محسوب نمودن افراد موضوع بند ۴ ماده ۹۷۶ ق مدنی مستلزم اقامت مجاز پدر و یا مادر خارجی در ایران است و یا آن که شامل اقامت غیر مجاز هم می شود؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

با عنایت به اطلاق بند ۴ ماده ۹۷۶ قانون مدنی و لحاظ آن که قانون گذار در این بند به صورت استثنایی خاک را ملاک و معیار تابعیت قرار داده است و در مقام بیان، قید خاصی از جمله حضور یا اقامت قانونی یکی از والدین یا جد و جده در ایران را پیش فرض اعطای تابعیت به اشخاص موضوع بند ۴ یاد شده قرار نداده است؛ بهره مندی از تابعیت موضوع این بند مستلزم اقامت مجاز افراد خارجی موضوع بند ۴ ماده ۹۷۶ قانون مدنی در ایران نیست. اطلاق ماده واحده قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی مصوب ۱۳۹۸ که بدون لحاظ مجاز یا غیر مجاز بودن ورود و اقامت زوج غیر ایرانی، فرزند حاصل از ازدواج وی با زن ایرانی را با تحقق شرایطی ایرانی تلقی کرده است، مؤید این دیدگاه است. التزام به رعایت مصلحت کودک موضوع ماده ۴۵ قانون حمایت از خانواده نیز اقتضای ارائه چنین تفسیری دارد.