ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی
اگر دادخواست توسط ولی، قیم، وکیل یا نماینده قانونی خواهان تقدیم شود، رونوشت سندی که مُثبِت سِمَت دادخواست دهنده است، به پیوست دادخواست تسلیم دادگاه می‌گردد.
توضیح واژگان
نمایندگی: عنوانی است که بر مبنای آن، شخص اقدام به انجام عملی حقوقی به نام شخص دیگر، به حساب او و به منظور تأمین هدف او می‌نماید .۶۳۵۵۵۹
نمایندگی قانونی: نمایندگی قانونی به معنای اخص در مواردی است که نمایندگی نماینده، نسبت به اصیل در قانون، به‌طور مشخص، تعیین گردیده و بنابراین اراده هیچ‌یک از دو طرف در آن تأثیری ندارد. ۶۳۵۵۵۹
ولی: منظور از ولی، جد پدری و پدر است و سند مثبت سمت، فتوکپی شناسنامه آن‌ها و مولی علیه است. ۱۴۲۴۸۶
قیم: قیم نیز کسی است که از سوی دادگاه تعیین می‌شود و مدرک مثبت سمت او قیم نامه او است. ۱۴۲۴۸۶
پیشینه
ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی در قانون سابق در ماده ۷۶ این چنین بیان شده بود: اگر دادخواست توسط وکیل داده شده باید وکالتنامه وکیل و در صورتیکه دادخواست را قیم داده باشد رونوشت گواهی شده قیم نامه و بطور کلی رونوشت سندی که مثبت سمت دادخواست دهنده است نیز باید پیوست دادخواست شود. (۶۹۹۰۸۷) همان‌طور که ملاحظه می‌نمایید عبارت «ولی و نماینده قانونی خواهان» در ماده قبلی وجود نداشت. ۱۳۸۱۹۷
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
قاضی باید قبل از شروع به دادرسی صلاحیت حاضرین و اصحاب دعویرا بررسی و از آن‌ها مطلع گردد. همچنین دلایل سمت هریک از اصحاب دعوی را چنانچه اصالتاً طرح دعوی نموده یا با عناوینی چون وکالت، وصایت، قیمومت و غیره طرح دعوی نموده ملاحظه نماید. بدیهی است هر یک از طرفین می‌تواند نسبت به نداشتن سند یا دلیل مثبت سمت طرف مقابل به دادگاه ایراد نموده و در خواست اتحاذ تصمیم مقتضی از سوی آن دادگاه کند۷۰۰۶۵۲
در صورتی که نماینده قانونی مثلاً مدیر عامل شرکت ازطرف شرکت طرح دعوی نماید او نیز باید دلیل سمت خود را ضمیمه نماید. همین‌طور است در صورتی که دعوا از طرف نماینده حقوقی اداره دولتی اقامه شده باشد. ۴۰۴۵۰۸
در مواردی که ولی قهری قادر به اقامه دعوا نیست، دعوای صغیر قابل پذیرش است در این صورت اگر قاضی تشخیص داد که صغیر می‌تواند اقامه دعوی کند، دعوی اورا می‌پذیرد و حکم می‌دهد اما صغیر نمی‌تواند از مخاطب، در خواست اتیان سوگند نماید. ۶۶۲۱۷۲
در صورتی که دادخواست را ولی (پدر یا جد پدری) داده باشند، سند اثبات کننده سمت در مورد آنان فتوکپی شناسنامه خود مولی علیه آنان است که باید به دادخواست پیوست شود. ۳۱۰۹۵۸///117055
اگر دادخواست دهنده دلیل و سندی برای اثبات سمت خود ضمیمه دادخواست کرده باشد و به تشخیص دادگاه سند مزبور مثبت سمت او نباشد با توجه به بند ۵ ماده ۸۴ دادگاه باید از رسیدگی امتناع نماید .۱۳۸۰۷۴۵
رویه‌های قضایی
۱)تاریخ ۲۶/۱/۸۳ – ۱۰۹/۷ شماره پرونده ۱–۹۸ ۸۲ بسمه تعالی – ریاست محترم کانون وکلای دادگستری مرکز – در مورد استعلام شماره ۱۳/ ک ق – ۱۵/۱/۸۳ نظریه مشورتی اداره کل حقوقی به شرح زیر اعلام می‌گردد: با توجه به مقررات ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی رونوشت سندی که مثبت سمت دادخواست دهنده باشد باید پیوست دادخواست شود و لذا چنانچه وکیل رونوشت یا تصویر وکالتنامه خود را پیوست نماید کافی است .۱۳۰۸۹۱۷
۲))ضمانت اجرای مواد ۵۷ تا ۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی صدور اخطار رفع نقص می‌باشد. ۷۱۵۴۷۹
۳)مطابق ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی ضمیمه عنوان فتوکپی یا رونوشت مصدق وکالت نامه وکیل به دادخواست صحیح و قانونی است و مقررات این ماده ناسخ ماده ۳۲ قانون وکالت ۱۳۱۵ از حیث ارائه اصل وکالت نامه می‌باشد .۱۳۸۰۷۴۷