هتک حرز

هتک در لغت به معنای پاره کردن است و در اصطلاح تجاوز به مردمان و عرض ها و مالهای آنها میباشد و جریحه دار کردن افکار عمومی به طوری که متجاوز مشمول مقررات کیفری گردد.

در قانون

ماده ۲۷۱ قانون مجازات اسلامی، هتک حرز را به معنای نقض غیرمجاز حرز می داند که از طریق تخریب دیوار یا بالا رفتن از آن یا باز کردن یا شکستن قفل و امثال آن محقق می شود.

به نظر میرسد منظور از هتک حرز در سرقت حدی هرگونه دست یابی به مال محرز است، شکستن قفل یا سوراخ کردن از مصادیق هتک است اما به عنوان مثال در شکستن خصوصیتی وجود ندارد، در عین حال در کلام فقها این موضوع دیده میشود که هتک و بیرون آوردن مال باید یکی باشد.

اقسام

منظور از هتک حرز تنها هتک مادی نیست بلکه اعم از هتک مادی یا غیر مادی است، به عنوان مثال چه فردی در خانه کسی را بشکند یا درب آن را با کلید ساختگی بگشاید، در هر دو حالت، هتک حرز رخ داده است،هرچند برخی از حقوقدانان، هتک حرز را منحصر به معنای هتک حرز مادی دانسته اند.

مصادیق

گفتنی است در حقوق ایران مواردی مثل صحنه سازی های مختلف مانند اینکه فردی خود را مامور برق نشان دهد و وارد حرزی شود و مرتکب سرقت شود را نتوان با استناد به قاعده درا، هتک حرز نامید، از طرفی دیگر چنین مصادیقی با مفهوم عرفی هتک حرز مطابقت ندارد.

ضمنا ربودن مالی که توسط مالکش کنترل میشود، هتک حرز نیست و عبارت «نقض غیرمجاز حرز» در ماده فوق، نشان دهنده آن است که مال باید در حرز قرار گرفته باشد.

در رویه قضایی

به موجب نظریه مشورتی 4555/7_1368/9/28 خیابان و شوارع را نمی توان از مصادیق حرز برای اتومبیل تلقی کرد، لذا سرقت دوچرخه، موتورسیکلت یا اتومبیل از کنار خیابان حتی با شکستن قفل و زنجیر، سرقت مال از حرز محسوب نمی شود.