نظریه شماره 7/96/3033 مورخ 1396/12/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین تکلیف اجرای قسامه در دادگاه کیفری پس از احراز لوث و اعلام آمادگی طرفین برای اجرای قسامه
 | چکیده این نظریه توسط هوش مصنوعی تولید شده است و هنوز توسط پژوهشگران ویکی حقوق بررسی نشده است. |
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۶/۳۰۳۳ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۹۶–۱۶۸/۱–۲۱۴۰ |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۶/۱۲/۰۸ |
| موضوع نظریه | آیین دادرسی کیفری |
| محور نظریه | اجرای قسامه |
نظریه شماره ۷/۹۶/۳۰۳۳ مورخ ۱۳۹۶/۱۲/۰۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین تکلیف اجرای قسامه در دادگاه کیفری پس از احراز لوث و اعلام آمادگی طرفین برای اجرای قسامه: در این نظریه مطرح شده که صدور دستور برای اجرای قسامه توسط شاکی در دادگاه کیفری دو، پس از احراز لوث توسط دادگاه و اعلام آمادگی طرفین در اولین جلسه رسیدگی، بلامانع است. در صورت عدم حضور شاکی در جلسه تعیین شده برای اجرای قسامه و با اعطای مهلت دو ماهه مطابق تبصره ماده ۳۱۸ قانون مجازات اسلامی، دادگاه میتواند پرونده را تا مراجعه شاکی و اعلام آمادگی بایگانی کند و از قرار تامین رفع اثر نماید. در صورت عدم اقدام شاکی یا عدم معرفی اداکنندگان سوگند، حکم به عدم اقدام شاکی مطابق مواد قانونی داده میشود و پرونده بسته میشود.
استعلام
در پرونده ضرب و جرح عمدی شاکی یکی از ادله اثباتی خود را قسامه نموده و به همین علت از سوی دادسرا راجع به جنبه خصوصی بزه معنونه قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست صادر شده است با این فرض بفرمایید که:
۱–چنانچه دادگاه کیفری دو جهت رسیدگی به کیفرخواست جلسه رسیدگی تعیین نماید آیا می توان ضمن صدور دستور تعیین وقت رسیدگی قرار اجرای قسامه توسط شاکی نیز صادر نمود و طرفین را برای اجرای قسامه دعوت نمود یا اینکه در حین رسیدگی جلسه اول می توان در صورت اعلام آمادگی طرفین اجرای قسامه را انجام داد یا اینکه صدور این قرار مستلزم تعیین جلسه رسیدگی دیگری خواهد بود؟
۲–چنانچه جلسه رسیدگی جهت اجرای قسامه تعیین گردیده باشد و شاکی بدون اعلام عذر موجه در دادگاه حاضر نگردد و وفق تبصره ماده ۳۱۸ از قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲ مهلت دو ماهه ای به وی اعطا گردد و شاکی ظرف این مهلت در وقت فوق العاده ای حاضر و جهت اقامه قسامه اعلام آمادگی نماید. الف–آیا دراین وقت فوق العاده بدون حضور متهم شاکی می تواند اقامه قسامه نماید یا جلسه رسیدگی تعیین گردد چنانچه جلسه رسیدگی تعیین گردد لیکن شاکی مجددا حاضر نشود تکلیف چیست؟ ب–چنانچه مهلتی وفق تبصره مذکور به شاکی داده شود ولی شاکی درمهلت تعیین شده مراجعه ننماید دادگاه در خصوص این پرونده چه تصمیمی باید اتخاذ نماید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱– برابر ماده ۳۱۶ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، مقام قضایی مکلف است در صورت استناد به قسامه، قراین و امارات موجب لوث را در حکم خود ذکر کند. بنابراین، استناد به قسامه منوط به احراز لوث است که این امر از خصایص دادگاه است و برابر ماده ۳۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، دادگاه برای رسیدگی باید نسبت به تعیین وقت رسیدگی اقدام و طرفین را به دادرسی دعوت نماید؛ در نتیجه پس از وصول پرونده به دادگاه، دستور تعیین جلسه رسیدگی به منظور اجرای قسامه موجب قانونی ندارد لیکن در صورتی که دادگاه در جلسه اول، تحقق لوث را احراز و امر به اجرای قسامه نماید و طرفین در همان جلسه آمادگی خود را برای اجرای آن، اعلام نمایند، اجرای قسامه منع قانونی ندارد.
۲– الف– از مواد قانونی مربوط به اجرای قسامه، مانند مواد ۳۱۷، ۳۱۸ و ۳۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ چنین استنباط می شود که اجرای قسامه باید در جلسه دادگاه و با دعوت از طرفین صورت گیرد. هرگاه طی مدت تعیین شده در تبصره ماده ۳۱۸ قانون یادشده (سه ماه)، نسبت به معرفی اداکنندگان سوگند و اقامه قسامه اقدام نشود، از قرار تامین متهم، رفع اثر و پرونده به دستور دادگاه تا مراجعه شاکی و اعلام آمادگی برای اقامه قسامه و یا مطالبه آن از متهم بایگانی می شود.
۲ب– اولا در صورت عدم اقدام شاکی با وصف ابلاغ بر اساس ماده ۳۱۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و انقضای مهلت سه ماهه، از قرار تامین صادره رفع اثر شده و پرونده به دستور قاضی دادگاه تا مراجعه شاکی و اعلام آمادگی برای اقامه قسامه یا مطالبه آن از متهم، بایگانی می گردد.
ثانیا در صورتی که شاکی اعلام آمادگی برای اقامه قسامه نماید، اما در وقت تعیین شده، اداکنندگان سوگند را به دادگاه معرفی ننماید، در این صورت به منزله آن است که شاکی اقامه قسامه نکرده و از مطالبه قسامه از متهم نیز خودداری نموده است، طبق مفاد ماده ۳۱۸ و تبصره آن، عمل می شود.