ماده ۳۳۸ قانون مجازات اسلامی

در صورتی که شاکی از متهم درخواست اقامه قسامه کند، متهم باید برای برائت خود، اقامه قسامه نماید که در این صورت، باید حسب مورد به مقدار نصاب مقرر، اداء کننده سوگند داشته باشد. اگر تعداد آنان کمتر از نصاب باشد، سوگندها تا تحقق نصاب، توسط آنان یا خود او تکرار می‌ شود و با نداشتن اداء کننده سوگند، خود متهم، خواه مرد باشد خواه زن، همه سوگندها را تکرار می ‌نماید و تبرئه می‌ شود.

پیشینه

سابقاً ماده 248 قانون مجازات عمومی در این خصوص وضع شده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قاعده کلی آن است که اگر مدعی از مدعی علیه مطالبه قسامه نکند، وی تبرئه می شود. اما در فرض مطالبه ، کیفیت اجرای آن از سوی متهم مانند شیوه اجرای آن از سوی شاکی است. همچنین صحت اجرای این قسامه و پذیرش تکرار آن نیز منوط به پذیرش قاضی صادر کننده حکم است. لازم است قاضی برای پذیرش تکرار کردن قسم از این امر که مدعی علیه فاقد پنجاه تن بستگان نسبی است یا این بستگان حاضر به قسامه نیستند، اطمینان حاصل کند. این اطمینان به هر طریقی که حاصل شود، کفایت می کند.

سوابق فقهی

برخی از فقهای امامیه معتقدند خود مدعی علیه باید پنجاه قسم بخورد.

رویه قضایی

بر اساس نظریه مشورتی شماره 7/2786-75/7/22 ، اقامه قاسمه از سوی متهم منوط به مطالبه شاکی است. همچنین به موجب نظریه کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، برای اجرای قسامه حاکم در صورتی مکلف به قسم دادن مدعی علیه است که مدعی این درخواست را از مدعی علیه نموده باشد. در غیر این صورت مراسم قسامه اجرا نخواهد شد.