تحول قواعد تابعیت در نظام بین المللی حقوق بشر و مقایسه ی آن با حقوق ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تحول قواعد تابعیت در نظام بین المللی حقوق بشر و مقایسه ی آن با حقوق ایران
عنوانتحول قواعد تابعیت در نظام بین المللی حقوق بشر و مقایسه ی آن با حقوق ایران
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوحسین غفران راد
استاد راهنماعلی مشهدی
استاد مشاور[[]]
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه قم



تحول قواعد تابعیت در نظام بین المللی حقوق بشر و مقایسه ی آن با حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط حسین غفران راد، با راهنمایی علی مشهدی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

تابعیت به عنوان مفهومی مشترک در حقوق و سیاست یکی از مفاهیمی است که در حوزهی حقوق داخلی و حقوق بین الملل با تفاسیر و کارکرد های متفاوت مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که تابعیت مفهومی است دارای ابعاد چندگانه ی حقوقی، سیاسی و معنوی، گاهی توجه منحصر به بعد سیاسی آن در حقوق داخلی و غفلت از جنبه ی حقوقی آن باعث می شود میان قواعد نظام بین المللی حقوق بشر و نظامهای حقوقی داخلی مغایرت و تناقض بوجود آید. از سویی نظامهای داخلی قواعد راجع به تابعیت خود را با تکیه بر ملاحظات سیاسی و نگرش تکلیف مآبانه نسبت به مفهوم تابعیت تنظیم می کنند و از جانب دیگر نظام بین المللی حقوق بشر تابعیت را یک حق می داند و نگرشی حقوقی به این مفهوم داشته و قواعدی در راستای تضمین آن وضع نموده است. پذیرفتن دیدگاه نظام بین المللی حقوق بشر در رابطه با تابعیت ملازم تجدید نظر و تغییر در یکسری از قواعد قبلی و فعلی تابعیت می باشد. با توجه به نقشی که تابعیت در عمل به عنوان پایه ای برای دیگر مصادیق حقوق بشر بازی می کند. و با توجه به محرومیت افراد فاقد تابعیت از نسل های سه گانه ی حقوق بشر و معضلاتی که بر اثر این محرومیت ها در جامعه ی بشری بروز می نماید نمی توان تعریف حقوق داخلی از تابعیت و دیدگاه آن در رابطه با قواعد تابعیت را پذیرفت. بنابراین نتیجه گیری این پژوهش به این شرح است که تابعیت باید بعنوان یک مفهوم ذاتا حقوقی باید مجددا در اسناد حقوق بشری و مقررات حقوق داخلی مورد بازتعریف قرار گیرد. همچنین قواعد ناظر بر تابعیت باید در راستای حق بودن آن تفسیر و تغییر یافته و جنبه ی سیاسی آن در اولویت قرار نگیرد. در نهایت نگارنده برای کاهش بی تابعیتی در جامعه ی جهانی و همچنین کشور ایران سیستم اعطای تابعیت نهفته در قانون مدنی ایران موسوم به "سیستم سکنه" را پیشنهاد می کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

بخش نخست ۱

مفاهیم و پیش زمینه ها ۱

مبحث اول ۱

تحول قواعد تابعیت و هدف از بررسی این قواعد ۱

مبحث دوم ۳

تعریف تابعیت ۳

مبحث سوم ۹

تعریف قواعد تابعیت ۹

الف– تعریف قاعده ۹

ب–۱ تعریف قاعده ی حقوقی ۱۰

ب–۲ مشخصات قاعدهی حقوقی : ۱۰

ج دسته بندی قواعد تابعیت ۱۲

د قواعد ناظر بر وضعیت های مختلف تابعیت ۱۵

ه– قواعد حاکم برانواع تابعیت ۱۶

فصل دوم ۱۸

پیشینه ۱۸

مبحث اول : تاریخچه ی تابعیت ۱۸

الف یونان باستان ۱۹

ب امپراطوری روم ۲۱

ج گسترش تابعیت دردوران امپراطوری رم ۲۳

د سقوط امپراطوری روم ۲۵

ه تابعیت در اسلام ۲۵

و تابعیت در دوران فیودالیسم ۲۸

ز رنسانس و تغییر مفهوم تابعیت: ۲۹

ح انقلاب آمریکا ۳۱

ت انقلاب فرانسه ۳۲

ی تابعیت امروز ۳۸

ک نظریه ی رقابت ۴۲

مبحث دوم ۵۱

تاریخچه ی قواعد تابعیت ۵۱

الف ایالات متحده ۵۶

ب امریکای لاتین ۵۷

ج انگلستان ۵۸

د فرانسه ۵۸

ه آلمان ۵۹

و افریقا ۶۰

ز اتحاد جماهیر شوروی ۶۱

ح تابعیت در اسناد بین المللی حقوق بشری ۶۴

مبحث سوم ۶۷

تاریخچه ی تابعیت در ایران و تاریخچه ی قواعد تابعیت در ایران ۶۷

الف متمم قانون اساسی مشروطیت: ۶۸

ب تابعیت در قانون مدنی ۶۹

ج تابعیت در قواعد فعلی ایران: (پس از انقلاب اسلامی) ۷۵

بخش دوم ۷۷

تحول قواعد تابعیت از منظر نظام بین المللی حقوق بشر ۷۷

فصل اول ۷۸

تابعیت از منظر نظام بین المللی حقوق بشر ۷۸

مبحث اول ۷۸

تعریف نظام بین المللی حقوق بشر ۷۸

الف تعریف حقوق بشر ۷۸

ب تعریف نظام بین المللی حقوق بشر و معرفی اجمالی آن ۸۳

ج شعبه های نظام بین المللی حقوق بشر ۸۷

مبحث دوم ۹۴

هدف نظام بین المللی حقوق بشر و فلسفه ی وجودی آن ۹۴

الف پیشینه ی نظام بین المللی حقوق بشر در حقوق بین الملل سنتی ۹۴

ب پیشینه ی حقوق بشر در جامعه ی ملل ۹۵

ج مسیولیت دولت نسبت به آزار بیگانگان ۹۵

د علل بوجود آمدن نظام بین المللی حقوق بشر امروزی ۹۶

ه هدف نظام بین المللی حقوق بشر ۹۷

مبحث سوم ۹۷

تابعیت از منظرحقوق بشر ۹۷

گفتار اول: تابعیت به عنوان حقی از حقوق ۹۷

گفتار دوم : جایگاه تابعیت در حقوق بشر ۱۰۱

مبحث چهارم ۱۰۲

قواعد تابعیت و نظام بین المللی حقوق بشر ۱۰۲

گفتار اول : قواعد وضع شده راجع به تابعیت در اسناد حقوق بشر بین المللی ۱۰۲

گفتار دوم : قواعد داخلی راجع به تابعیت و دیدگاه نظام بین المللی حقوق بشر نسبت به آنها ۱۰۴

مبحث پنجم ۱۰۶

ابعاد حقوق بشری مسیله ی تابعیت (مطالعه ی تطبیقی) ۱۰۶

فصل دوم ۱۱۳

تقابل دیدگاه ها ۱۱۳

مبحث اول ۱۱۳

تابعیت از دیدگاه حقوق داخلی (تابعیت به عنوان تکلیف ) ۱۱۳

مبحث دوم ۱۱۵

تابعیت از دیدگاه نظام بین الملی حقوق بشر (تابعیت به عنوان حق) ۱۱۵

مبحث سوم ۱۱۹

بررسی مساله از منظر نظام بین المللی حقوق بشر ۱۱۹

مبحث چهارم ۱۲۳

تابعیت ابتدا حق و سپس تکلیف ۱۲۳

فصل سوم ۱۲۹

تحول بین المللی قواعد تابعیت ۱۲۹

مبحث اول ۱۲۹

علل تغییر قواعد تابعیت ۱۲۹

مبحث دوم ۱۳۲

چگونگی تحول قواعد تابعیت ۱۳۲

فصل چهارم ۱۳۶

تحول قواعد تابعیت در ایران ۱۳۶

مبحث اول: مسیله ی تابعیت مردمان بلوچ ۱۳۸

گفتار اول:تابعیت ایرانی مردم ۱۳۸

گفتار دوم: شکل بغرنج مسیله ی تابعیت مردم بلوچ در واقعیت ۱۳۹

مبحث دوم ۱۴۶

مسیله مرز ۱۴۶

مبحث سوم ۱۴۷

مسیله ی مهاجرت ۱۴۷

الف مهاجرت مردم بلوچ ۱۴۸

ب مهاجرت مردم افغان به ایران ۱۵۰

مبحث چهارم ۱۵۲

نقض حقوق سیاسی، اقتصادی و اجتماعی افراد بی تابعیت ۱۵۲

مبحث پنجم ۱۵۷

مصایبی که مردم فاقد مدارک بخاطر مسیله ی تابعیت متحمل می شوند ۱۵۷

مبحث ششم ۱۶۲

راه حل ها ۱۶۲

نتیجه گیری و پیشنهاد ۱۶۹

فهرست منابع و مآخذ ۱۷۱

کلیدواژه ها

  • تابعیت
  • بی تابعیتی
  • تابعیت
  • نظام بین المللی حقوق بشر
  • قاعده حقوقی
  • ایران
  • نظام حقوقی
  • حقوق بشر