توبه از منظر قانون مجازات اسلامی 1392

عنوان	توبه از منظر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	محمدرضا نوجوان
استاد راهنما	دادیار هادی
استاد مشاور	علیرضا نوجوان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس

توبه از منظر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدرضا نوجوان، با راهنمایی دادیار هادی و با مشاوره علیرضا نوجوان در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس دفاع گردید.

چکیده

تحقیق حاضر، در مقام شناسایی جایگاه توبه در قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲، با استفاده از روش کتابخانه ای در گردآوری اطلاعات و روش تحلیلی در نقد و بررسی آنها، به این نتیجه رسیده است که این قانون، برخلاف قانون سابق، وضعیت توبه را طی مواد مستقل و با دایره شمول وسیع تری مورد توجه قرار داده است. سقوط، تخفیف و عفو مجازات از مهمترین آثاری است که از دیدگاه این قانون، در صورت حدوث توبه و احراز ندامت و اصلاح مرتکب برای قاضی، بر مجازات مترتب می شود. توبه، زمانی سبب سقوط حدود می شود که قبل از اثبات جرم(و به صورت استثنایی قبل از دستگیری یا تسلط بر محارب) محقق شده و جنبه حق الهیِ حد، غلبه داشته باشد. در صورت توبه بعد از اقرار، مجازات های فوق ساقط نشده، بلکه دادگاه می تواند به واسطه رییس قوه قضاییه، عفو مرتکب را از مقام رهبری درخواست کند. اما در صورت حدوث توبه بعد از اثبات حد به واسطه بینه، قاضی اختیار عفو نداشته، اجرای حد الزامی است. همچنین صرف توبه، مطلقا، موجب سقوط حد قذف نمی شود. با وجود اینکه این قانون، سقوط مطلق حدود حق اللهی را با توبه پذیرفته؛ اما در خصوص تعزیرات، رویکرد دو گانه ای اتخاذ و تعزیرات شرعی را به واسطه توبه، ساقط نمی داند. در تعزیرات حکومتی درجه یک تا پنج نیز، توبه، را موجب تخفیف و در جرایم تعزیری درجه شش تا هشت، موجب سقوط مجازات تلقی کرده است. با وجود اینکه کاهش احتمال الصاق برچسب مجرمانه، افتراقی سازی سیاست جنایی، سقوط حدودی که در دید عرف، خشن و ظالمانه قلمداد می شود و در نتیجه گسترش تحقق عدالت در سیستم قضایی، از مهمترین امتیازات این قانون است؛ اما با چالشهای نظری و عملی متعددی در خصوص نهاد توبه مواجه است که در تحقیق حاضر، مورد بسط قرار گرفته اند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده۱مقدمه۲الف: بیان مساله۴ب: سوالات تحقیق۵ج: فرضیات تحقیق۶د: پیشینه تحقیق۶ه: اهداف و ضرورت انجام تحقیق۷و: روش تحقیق۸ز: محدودیت ها و موانع تحقیق۸ح: ساماندهی تحقیق۸بخش اول: مفاهیم، کلیات و مبانی۹فصل اول: مفاهیم و کلیات۱۰مبحث اول: تعریف، اقسام و ارکان توبه۱۰گفتار اول: تعریف توبه۱۰بند اول: مفهوم لغوی توبه۱۰بند دوم: تبارشناسی مفهوم اصطلاحی توبه و علم صالح جهت تبیین مفهوم آن۱۲الف: تعریف فقها و اصولیون اسلامی از توبه۱۲ب: تعریف اخلاقی توبه۱۴گفتار دوم: اقسام و ارکان توبه۱۹بند اول: اقسام توبه و کیفیت تحقق توبه در هر یک از اقسام آن۱۹الف: حقوق الله۲۰ب: حقوق الناس۲۱بند دوم: ارکان و شرایط توبه۲۱الف: ندامت و اصلاح۲۲ب: عزم واراده۲۳مبحث دوم: مفهوم شناسی عوامل سقوط مجازات و مفاهیم مشابه۲۵گفتار اول: تعریف و اقسام عوامل سقوط مجازات۲۵بند اول: مفهوم شناسی عوامل سقوط مجازات۲۵بند دوم: اقسام عوامل سقوط مجازات در قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲۲۷گفتار دوم: مقایسه عوامل سقوط مجازات با مفاهیم مشابه۲۹بند اول: تخفیف مجازات۲۹بند دوم: معافیت از مجازات۳۱فصل دوم: مبانی و تاریخچه۳۴مبحث اول: فلسفه مجازات و تشریع توبه۳۴گفتار اول: چرایی مجازات۳۵بند اول: چرایی مجازات از دیدگاه مکتب کیفری اسلام۳۵بند دوم: چرایی مجازات از دیدگاه سایر مکاتب کیفری۴۰گفتار دوم: چرایی تشریع توبه۴۲بند اول: تقدم صفات اخلاقی خدا بر صفات غیر اخلاقی او۴۲بند دوم: لزوم منطقی و عقلی پذیرش توبه توسط شارع مقدس۴۳مبحث دوم: تاریخچه نهاد توبه و سابقه آن در نظام کیفری ایران۴۵گفتار اول: تاریخچه نهاد توبه۴۵گفتار دوم: سابقه نهاد توبه در نظام کیفری ایران۵۰بخش دوم: رویکرد ق م ا۱۳۹۲ نسبت به توبه مجرم۶۳فصل اول: آثار توبه بر مجازات از دیدگاه ق م ا ۱۳۹۲ و مبانی فقهی آن۶۴مبحث اول: سقوط مجازات۶۵گفتار اول: اثر حدود بر توبه۶۷بند اول: غلبه حق مردم۶۸الف: قذف سب۶۹ب: قذف شهادت۷۱بند دوم: غلبه حق خدا۷۲الف: زنا و ملحقاتش، سب نبی، مصرف مسکر، سرقت، بغی و افساد فی الارض۷۳۱ توبه پیش از اثبات جرم۷۳۲ توبه پس از اثبات جرم۸۳۲ ۱ اثبات جرم به واسطه اقرار۸۳۲ ۲ اثبات جرم به واسطه شهادت۸۸ب: محاربه۹۲۱ توبه پیش از دستگیری یا تسلط۹۲۲ توبه پس از دستگیری یا تسلط۹۵گفتار دوم: اثر توبه بر تعزیرات۹۶بند اول: تعزیرات منصوص شرعی۹۹بند دوم: تعزیرات غیر منصوص شرعی۱۰۷مبحث دوم: سایر آثار۱۰۹گفتار اول: تخفیف مجازات۱۰۹گفتار دوم: عفو مجازات۱۱۲گفتار سوم: تعویق صدور حکم۱۱۵گفتار چهارم: تعلیق اجرای مجازات۱۱۷فصل دوم: چالشها و امتیازات ق م ا ۱۳۹۲ در خصوص نهاد توبه۱۲۳مبحث اول: چالشهای تقنینی و عملی۱۲۳گفتار اول: چالشهای مربوط به نحوه تقنین۱۲۳بند اول: رویه شهرت گرایانه قانونگذار۱۲۴بند دوم: عدم بحث از چگونگی احراز توبه و امارات دال بر آن۱۲۵بند سوم: نسبی بودن دیدگاه قانونگذار نسبت به مصلحت۱۲۸بند چهارم: نقش انجام اعمال صالح در پذیرش توبه۱۲۸بند پنجم: چالشهای تفکیک تعزیرات به منصوص شرعی و غیرمنصوص۱۲۹گفتار دوم: چالشهای عملی توبه۱۳۱بند اول: آسان بودن سوء استفاده۱۳۱بند دوم: مشخص نساختن معیار تفکیک حدود غیر مذکور از تعزیرات منصوص۱۳۲بند سوم: عدم وجود نهاد ویژه توبه در دادسرا و دادگاهها۱۴۰بند چهارم: عدم تشکیل پرونده شخصیت در عمل۱۴۲بند پنجم: دشوار بودن اثبات اصلاح مجرم برای قاضی۱۴۴مبحث دوم: امتیازات ق م ا ۱۳۹۲ در خصوص نهاد توبه۱۴۶گفتار اول: ارفاقی ساختن تدابیر کیفری۱۴۶گفتار دوم: توجه به نقش بزه دیده در کاهش کیفر۱۴۹گفتار سوم: توسعه عدالت قضایی۱۵۶گفتار چهارم: عملی ساختن رویکرد شرع اسلام به جرم و مجازات۱۵۷گفتار پنجم: پیشگیری از وقوع جرم۱۵۸نتایج و پیشنهادات۱۶۲فهرست منابع و مآخذ۱۶۵اول: منابع فارسی۱۶۵الف: کتاب ها۱۶۵ب: مقاله ها۱۶۷دوم: منابع عربی۱۶۹چکیده انگلیسی۱۷۲

کلیدواژه ها

• توبه
• ندامت