جنبه های حقوق اداره وقف

عنوان	جنبه های حقوق اداره وقف
رشته	حقوق
دانشجو	مهدی عاشوری
استاد راهنما	اسدالله امامی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۷۸
دانشگاه	دانشگاه امام صادق علیه السلام

جنبه های حقوق اداره وقف عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی عاشوری، با راهنمایی اسدالله امامی در سال ۱۳۷۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه السلام دفاع گردید.

چکیده

–۱ وقف حبس عین و تبسیل منفعت است . یعنی هنگامیکه وقف به طور صحیح تحقق یافت و قبض موقوفه حاصل شد وقف لازم می گردد و مالکیت عین موقوفه از واقف زایل می شود و برای وقف شخصیت حقوقی به وجود می آید. از این پس واقف همانند بیگانه ای نسبت به موقوفه تلقی می گردد. بنابراین نیاز به مدیری است تا اموال موقوفه را اداره نماید. وظیفه مذکور در وقف بر عهده متولی است . –۲ حق تعیین متولی برای واقف است . اما وی در اعمال این حق با محدودیت زمانی روبرو است . به عبارت دیگر او فقط تاذقبل از قبض موقوفه می تواند متولی را تعیین نماید. در این حالت واقف می تواند تولیت را بری خودش به مدت عمرش یا بری مدت معینی قرار دهد و یا اینکه شخصی را به همراه خود مستقلا یا مجتمعا یا متولی موقوفه قرار دهد. همچنین واقف می تواند تولیت موقوفه برای یک یا چند نفر غیر از خودش بطور مستقل یا مجمتمع قرار دهد. به علاوه واقف می تواند حق انتخاب متولی رابه دیگری بسپارد. در اینصورت هر فردی را که شخص اخیر انتخاب کند متولی موقوفه خواهد بود. همچنین واقف می تواند به متولی حق تعیین متولی بعد از خود را بدهد و یا اینکه مقرر نماید هر متولی، متولی بعد از خود را معین کند. –۳هر گاه واقف چند نفر متولی موقوفه قرارر داده باشد اگر به صلاحیت مستقل هر یک از آنان اشاره کرده باشد در اینصورت هر یک مستقل از دیگری به اداره وقف پردازد و برای این امر نیازی به اجازه یا تصویب متولی دیگر ندارد. در این فرض هر گاه یکی از متولیان فوت کند یا محجور شود، در صلاحیت متولیان باقی مانده تاثیری ندارد. اما اگر تولیت متولیان مذکور به نحو اجتماع باشد و یا به طور اطلاق (که در آن اصل بر اداره وقف به نحو اجتماع است ) با فوت یا محجور شدن یکی از این متولیان، حاکم (قاضی) امینی را ضمینه متولیان باقی مانده می نماید. –۴ متولی حتی در صورت عجز از انجام امور تولیت حق ندارد تولیت را به دیگری تفویض کند مگر اینکه چنین حقی را واقف به او داده باشد. البته اگر شرط مباشرت متولی در اداره وقف نشده باشد وی می تواند برای این امر وکیل بگیرد. همچنین واقف می تواند بر اعمال متولی ناظر قرار دهد. این نظارت ممکن است به صورت اطلاعی و یا استصوابی باشد. –۵هر گاه واقف مدیر وقف را معین نکند. در اوقاف عام اداره با سازمان حج و اوقاف و امور خیریه است اما در اوقاف خاص تصدی با موقوف علیهم می باشد .مگر اینکه مصلحت وقف یا بطور لاحقه و یا رفع اختلاف موقوف علیهم متوقف بر دخالت ولی فقیه باشد که در این سازمان مذکور عهده دار اداره وقفغ است . –۶اعمال اداری در وقف بسیار متنوع می باشد بطوریکه نمی توان آنها را برشمرد. اما مهمترین این اعمال به قرار زیر است : تعمیر و نگاهداری مال موقف ، اجاره دادن آن، جمع آوری تقسیم منافع موقوفه بین علیهم و فروش موقوفه در مواردی که مطابق مجاز است . در اداره وقف هر گاه واقف وظیفه متولی را معین کرده باشد وی باید از همان روش مقرر پیروی کند (یعنی نخستین معیار برای اداره وقف است ). اما اگر واقف ترتیبی نکرده باشد متولی باید شیوه متعارف را در اداره وقف بکار بندد.

کلیدواژه ها

• متولی (مال موقوفه)
• حقوق
• وقف