سوءنیت احتمالی در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران و مقایسه آن با حقوق انگلستان
 | |
| عنوان | سوءنیت احتمالی در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران و مقایسه آن با حقوق انگلستان |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | محمد بختیاری |
| استاد راهنما | محمدخلیل صالحی |
| استاد مشاور | [[]] |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
سوءنیت احتمالی در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران و مقایسه آن با حقوق انگلستان عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد بختیاری، با راهنمایی محمدخلیل صالحی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
برای تشکیل جرم علاوه بر عنصر قانونی مبتنی بر پیش بینی رفتار مجرمانه در قوانین جزایی و عنصر مادی جرم شامل وقوع عمل در خارج، متهم بایستی از عنصر روانی نیز برخوردار باشد. صرف ارتکاب فعل مادی کفایت نمی کند، بلکه به منظور سرزنش وی، او بایستی از عنصر روانی نیز برخوردار باشد. بدین منظور زمانی که متهم قصد نتیجه حاصله را می نماید و به همان هدف مطلوب خود نایل می شود شکی در عمدی بودن فعل وی وجود ندارد و امر بدیهی خواهد بود. متعاقبا موقعی که متهم در اثر تقصیر جزایی ساده و بدون پیش بینی نتایج حاصله مرتکب جرمی می شود شکی در غیر عمدی بودن فعل وی نیز احساس نمی شود. اولی مستحق حداکثر مجازات و دومی مستحق حداقل مجازات خواهد بود. لکن مابین این دو حالت یک خلایی احساس می شود و آن حالتی است که علیرغم اینکه متهم نتایج حاصله را پیش بینی می نماید، لکن از آن اجتناب ننموده و منجر به نتیجه مجرمانه می گردد. این حالت زمانی که احتمال وقوع جرم بالاست بیشتر احساس می شود. از این حالت در حقوق انگلستان به تعبیر بی پروایی و در نظام حقوقی ایران با عنوان سونیت احتمالی یاد می شود. در فقه اسلامی نیز علیرغم اینکه یک عنوان واحدی برای چنین حالتی در نظر گرفته نشده است، لیکن در لا بلای مطالب بالاخص موضوع شبهات باب حدود و نیز تا حدودی در خصوص افعال نوعا کشنده باب قصاص به این مهم پرداخته شده است. لذا در تعریف سونیت احتمالی می توان گفت حالتی است که متهم نتیجه حاصله را پیش بینی می نماید، لکن علیرغم این پیش بینی آن را مرتکب شده و منجر به نتیجه مجرمانه می گردد. اما زمانی که احتمال وقوع جرم بالاست بسیاری از صاحب نظران در هر سه نظام حقوقی معتقدند که نیازی به پیش بینی نتایج حاصله توسط متهم نیست، چرا که پیش بینی چنین احتمالی برای هر شخص عاقلی قابل درک خواهد بود. همچنین با توجه به اینکه سونیت احتمالی بین تقصیر جزایی و قصد و نیت قرار گرفته است، علیرغم اختلافات موجود در هر سه نظام حقوقی، عدالت ایجاب می نماید که بین قصد، سونیت احتمالی و تقصیر جزایی قایل به تفکیک شد و برای هر یک مجازات جداگانه ای مقرر گردد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱الف: بیان مسیله ۱ب: پیشینه تحقیق ۳پ: ضرورت تحقیق ۳ت: پرسش های تحقیق ۳ث: فرضیه های تحقیق ۴ج: روش تحقیق ۴چ: هدف تحقیق ۴ح: ساختار تحقیق ۵فصل اول: کلیات تحقیق ۶مبحث اول: مفاهیم ۶گفتار اول: مفاهیم لغوی ۶بند اول: قصد ۶بند دوم: بی پروایی ۶بند سوم: سونیت احتمالی ۶بند چهارم: شبهه ۷بند پنجم: تقصیر جزایی ۷گفتار دوم: مفاهیم اصطلاحی ۸بند اول: قصد ۸بند دوم: بی پروایی ۹بند سوم: سونیت احتمالی ۹بند چهارم: شبهه ۱۰بند پنجم: تقصیر جزایی ۱۱مبحث دوم: مبانی جرم انگاری سونیت احتمالی ۱۱گفتار اول: اصل قابلیت سرزنش ۱۱گفتار دوم: حفظ نظم اجتماعی ۱۳گفتار سوم: رعایت عدالت ۱۴فصل دوم: سونیت احتمالی در حقوق انگلستان ۱۶مبحث اول: چارچوب سونیت احتمالی ۱۶گفتار اول: چارچوب سونیت احتمالی در رویه قضایی ۱۷بند اول: تفکیک بین قصد و بی پروایی در رویه قضایی ۱۷الف: پرونده هیام ۱۷ب: پرونده مولونی ۱۸پ: پرونده هنکاک و شانکلند ۲۱ت: پرونده ندریک ۲۳ث: پرونده وولین ۲۴بند دوم: تفکیک بین مسامحه و بی پروایی در رویه قضایی ۲۷الف: پرونده کانینگهام ۲۷ب: پرونده کالدول ۲۸پ: پرونده جی ۲۸بند سوم: چشم پوشی ارادی ۲۹بند چهارم: نتیجه گیری ۳۰گفتار دوم: چارچوب سونیت احتمالی در دکترین ۳۰بند اول: تفکیک بین قصد و بی پروایی در دکترین ۳۱الف: انواع رویکردهای ارایه شده جهت تفکیک بین قصد و بی پروایی ۳۲۱– رویکرد ماهیت اخلاقی ۳۲۲– رویکرد ذهنیت گرایان ارتدکسی ۳۳ب: جهات افتراق و نتیجه گیری ۳۴پ: ضرورت وجود قانون ۳۵ت: چشم پوشی ارادی ۳۹بند دوم: تفکیک بین مسامحه و بی پروایی در دکترین ۴۰بند سوم: نتیجه گیری ۴۰مبحث دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی ۴۱گفتار اول: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در رویه قضایی ۴۱بند اول: پرونده کانینگهام ۴۲بند دوم: پرونده کالدول ۴۳بند سوم: پرونده لورنس ۴۳بند چهارم: پرونده رید ۴۵بند پنجم: پرونده جی ۴۹بند شش: پرونده پارکر ۵۲بند هفت: پرونده شیمن ۵۴بند هشت: نتیجه گیری ۵۵گفتار دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در دکترین ۵۵بند اول: مزایا و معایب معیار ذهنی و عینی ۵۷بند دوم: ارایه یک راه حل منطقی ۵۹مبحث سوم: آثار سونیت احتمالی ۶۳گفتار اول: آثار سونیت احتمالی در رویه قضایی ۶۳گفتار دوم: آثار سونیت احتمالی در دکترین ۶۴فصل سوم: سونیت احتمالی در حقوق ایران ۶۵مبحث اول: چارچوب سونیت احتمالی ۶۵گفتار اول: چارچوب سونیت احتمالی در رویه قضایی ۶۵بند اول: چارچوب سونیت احتمالی در مقررات جزایی ۶۶بند دوم: چارچوب سونیت احتمالی در آراء اصراری ۶۷الف: رای اصراری کیفری ۴– ۲۹/۳/۱۳۷۵ ۶۸ب: رای اصراری کیفری
– ۱۲/۸/۱۳۸۰ ۶۹پ: رای اصراری کیفری۱۷– ۳۰/۳//۱۳۷۴ ۷۰ت: رای اصراری کیفری
– ۹/۱۰/۱۳۷۶ ۷۴ث: رای اصراری کیفری
– ۱۲/۸/۱۳۸۳ ۷۶ج: رای اصراری کیفری
– ۷/۶/۱۳۸۵ ۷۷بند سوم: تحلیل و نقد آراء و نتیجه گیری ۷۹الف: تحلیل و نقد آراء ۷۹ب: نتیجه گیری ۸۰گفتار دوم: چارچوب سونیت احتمالی در دکترین ۸۱بند اول: نظریات ارایه شده در خصوص چارچوب سونیت احتمالی ۸۳الف: نظریه اول: سونیت احتمالی به عنوان جزیی از خطای جزایی ۸۳ب: نظریه دوم: سونیت احتمالی به عنوان یک احتمال قوی ۸۴پ: نظریه سوم: سونیت احتمالی به عنوان صرف احتمال ۸۴بند دوم: تحلیل و نقد نظریات و نتیجه گیری ۸۵الف: تحلیل و نقد نظریات ۸۵ب: نتیجه گیری ۸۷مبحث دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی ۸۷گفتار اول: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در رویه قضایی ۸۷بند اول: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در مقررات جزایی ۸۸بند دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در آراء اصراری ۸۸الف: رای اصراری کیفری
– ۱۵/۹/۱۳۷۹ ۸۸ب: رای اصراری کیفری
– ۱۲/۸/۱۳۸۳ ۸۹پ: رای اصراری کیفری ۱۱–۱۹/۵/۱۳۷۸ ۹۲ت: رای اصراری کیفری
– ۱۷/۲/۱۳۸۱ ۹۲ث: رای اصراری کیفری
– ۱۰/۲/۱۳۸۱ ۹۴بند سوم: تحلیل و نقد آراء و نتیجه گیری ۹۵الف: تحلیل و نقد آراء ۹۵ب: نتیجه گیری ۹۵گفتار دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در دکترین ۹۶بند اول: نظریات ارایه شده در خصوص عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی ۹۶الف: عینیت گرایی ۹۶ب: ذهنیت گرایی ۹۷بند دوم: تحلیل و نقد نظریات و نتیجه گیری ۹۷الف: تحلیل و نقد نظریات ۹۷ب: نتیجه گیری ۹۸مبحث سوم: آثار سونیت احتمالی ۹۸گفتار اول: آثار سونیت احتمالی در رویه قضایی ۹۹بند اول: سونیت احتمالی در مقررات جزایی ۹۹بند دوم: تحلیل و نقد رویکرد قانونگذار و نتیجه گیری ۱۰۰الف: تحلیل و نقد رویکرد قانونگذار ۱۰۰۱– عدم ارایه یک رویکرد کلی نسبت به سونیت احتمالی ۱۰۰۲– اتخاذ مواضع مختلف نسبت به سونیت احتمالی ۱۰۲ب: نتیجه گیری ۱۰۴گفتار دوم: آثار سونیت احتمالی در دکترین ۱۰۴بند اول: نظریات ارایه شده در خصوص آثار سونیت احتمالی ۱۰۵الف: عدم همسانی قصد با سونیت احتمالی ۱۰۵ب: تلقی سونیت احتمالی در حکم عمد ۱۰۶بند دوم: تحلیل و نقد نظریات و نتیجه گیری ۱۰۷الف: تحلیل و نقد نظریات ۱۰۷ب: نتیجه گیری ۱۰۷فصل چهارم: سونیت احتمالی در فقه امامیه ۱۰۸مبحث اول: چارچوب سونیت احتمالی ۱۰۸گفتار اول: چارچوب سونیت احتمالی در باب حدود ۱۰۹بند اول: تفکیک بین قصد و شبهه ۱۰۹الف: اقوال فقها در باب شبهه ۱۱۰ب: نقد و بررسی اقوال فقها و نتیجه گیری ۱۱۲۱– نقد و بررسی اقوال فقها ۱۱۲۲– نتیجه گیری ۱۱۷بند دوم: تفکیک بین شبهه و تقصیر جزایی ۱۱۸الف: شبهات محصوره و غیرمحصوره ۱۱۸ب: بررسی و نتیجه گیری ۱۱۹گفتار دوم: چارچوب سونیت احتمالی در باب قصاص ۱۲۰بند اول: تفکیک بین قصد و افعال نوعا کشنده ۱۲۰الف: اقوال فقها در باب افعال نوعا کشنده ۱۲۱ب: نقد و بررسی اقوال فقها و نتیجه گیری ۱۲۳بند دوم: تفکیک بین افعال نوعا کشنده و تقصیر جزایی ۱۲۴مبحث دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی ۱۲۴گفتار اول: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در باب حدود ۱۲۴بند اول: اقوال فقها ۱۲۴بند دوم: نقد و بررسی اقوال فقها و نتیجه گیری ۱۲۵الف: نقد و بررسی اقوال فقها ۱۲۶ب: نتیجه گیری ۱۲۷گفتار دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی در باب قصاص ۱۲۷بند اول: اقوال فقها ۱۲۷بند دوم: نقد و بررسی اقوال فقها و نتیجه گیری ۱۲۸الف: نقد و بررسی اقوال فقها ۱۲۸ب: نتیجه گیری ۱۲۹مبحث سوم: آثار سونیت احتمالی ۱۲۹گفتار اول: آثار سونیت احتمالی در باب حدود ۱۳۰گفتار دوم: آثار سونیت احتمالی در باب قصاص ۱۳۱فصل پنجم: مقایسه سونیت احتمالی در سه نظام حقوق کیفری انگلستان، ایران و فقه امامیه ۱۳۲مبحث اول: چارچوب سونیت احتمالی ۱۳۲گفتار اول: تفکیک بین قصد و سونیت احتمالی ۱۳۲بند اول: حقوق انگلستان ۱۳۳بند دوم: حقوق کیفری ایران ۱۳۴بند سوم: فقه امامیه ۱۳۴بند چهارم: مقایسه ۱۳۵بند پنجم: نتیجه گیری ۱۳۹گفتار دوم: تفکیک بین سونیت احتمالی و تقصیر جزایی ۱۴۰بند اول: حقوق انگلستان ۱۴۰بند دوم: حقوق کیفری ایران ۱۴۱بند سوم: فقه امامیه ۱۴۱بند چهارم: مقایسه ۱۴۲بند پنجم: نتیجه گیری ۱۴۲مبحث دوم: عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی ۱۴۳گفتار اول: حقوق انگلستان ۱۴۳گفتار دوم: حقوق کیفری ایران ۱۴۵گفتار سوم: فقه امامیه ۱۴۶گفتار چهارم: مقایسه ۱۴۶گفتار پنجم: نتیجه گیری ۱۴۸مبحث سوم: آثار سونیت احتمالی ۱۴۹گفتار اول: سونیت احتمالی به عنوان یک قاعده ۱۴۹بند اول: حقوق انگلستان ۱۴۹بند دوم: حقوق کیفری ایران ۱۴۹بند سوم: فقه امامیه ۱۵۰بند چهارم: نتیجه گیری ۱۵۰گفتار دوم: میزان مجازات سونیت احتمالی ۱۵۱بند اول: حقوق انگلستان ۱۵۱بند دوم: حقوق کیفری ایران ۱۵۱بند سوم: فقه امامیه ۱۵۲بند چهارم: نتیجه گیری ۱۵۳نتیجه گیری ۱۵۴منابع ۱۵۶چکیده به زبان انگلیسی ۱۶۵
کلیدواژه ها
- قصد
- سونیت احتمالی
- فقه جعفری
- شبهه (فقه)