شورای عالی بورس و اوراق بهادار

شورای عالی بورس و اوراق بهادار شورایی است که به موجب ماده ۳ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران تشکیل می شود.

از شورای بورس تا شورای عالی بورس

در گذشته، یکی از ارکان اصلی بازار بورس اوراق بهادار، نهادی به نام شورای بورس بود که مطابق قانون تأسیس بورس اوراق بهادار مصوب اردیبهشت ۱۳۴۵، وظایف مهمی بر عهده داشت. از جمله وظایف این شورا، تصویب آیین‌نامه‌ها و مقررات لازم برای اجرای قانون بورس بود (بند ۱ ماده ۴ قانون تأسیس بورس).

نخستین آیین‌نامه اجرایی قانون بورس نیز توسط وزارتخانه‌های اقتصاد و دادگستری تهیه و به تصویب وزرای مربوطه رسید. پس از تشکیل شورای بورس، صلاحیت اصلاح و تصویب آیین‌نامه‌های جدید به این شورا واگذار شد و اجرای آن‌ها منوط به تأیید دو سوم اعضای شورا بود (ماده ۳۱ همان قانون).

اما با تحول قانون‌گذاری در این حوزه، در سال ۱۳۸۴ و با تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی بورس جایگزین شورای پیشین شد و به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه شناخته شد.

برخلاف قانون سال ۱۳۴۵، قانون جدید، اختیار تصویب آیین‌نامه‌های اجرایی را از شورای عالی بورس سلب کرده و تنها اجازه پیشنهاد آیین‌نامه‌های مورد نیاز به هیئت وزیران را به این شورا داده است (بند ۳ ماده ۴ قانون ۱۳۸۴). بر این اساس، تصویب نهایی آیین‌نامه‌ها در صلاحیت هیئت وزیران باقی مانده است.

این تغییر، نقش شورای عالی بورس را در وضع قواعد اجرایی بازار سرمایه نسبت به گذشته کمرنگ‌تر کرده است. با این حال، شورای عالی بورس همچنان بر اساس اختیارات مندرج در ماده ۴ قانون ۱۳۸۴، می‌تواند تدابیر لازم برای ساماندهی، توسعه بازار اوراق بهادار و نظارت بر حسن اجرای قانون را اتخاذ کند.