نواندیشی در پیمان های تجاری ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نواندیشی در پیمان های تجاری ایران
عنواننواندیشی در پیمان های تجاری ایران
رشتهحقوق مالکیت فکری
دانشجودانیال مینایی
استاد راهنماصادق ضیایی بیگدلی
استاد مشاورکوثر یوسفی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی



نواندیشی در پیمان های تجاری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط دانیال مینایی، با راهنمایی صادق ضیایی بیگدلی و با مشاوره کوثر یوسفی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

تامل در جهانی شدن، نیازمند تحلیلی در همین سطح است. مطالعه حاضر نیز از این امر مستثنی نبوده و با نگرشی فارغ از جغرافیای ایران، به حقایق تجارت جهانی در قرن بیست و یکم می پردازد که بی شک اهداف پژوهش را نیز تامین خواهد نمود.در آن دوران که موافقتنامه های تجاری به موانع تعرفه ای و غیر تعرفه ای محدود می شد، تحلیل این پدیده چندان دشوار به نظر نمی رسید، لکن با عبور پیمان های تجاری از این مقطع و پرداختن آنها به سیاست داخلی و کلان کشورها، دیگر طرح چنین ادعایی غیر ممکن است. در این میان و در حالیکه اقتصاددانان یک صدا از تجارت آزاد حمایت کرده و بر تخصص گرایی و مزیت نسبی تاکید می کنند، نباید از این حقیقت چشم پوشید که روابط تجاری کشورها تجلی معادلات سیاسی بسیار پیچیده بوده و این مهم، نواندیشی در این پدیده را طلب می نماید.رکن اصلی این پژوهش نیز، ترکیب اقتصاد سیاسی و حقوق و متعاقب آن نگاهی نو به موافقتنامه های تجاری بوده است. در همین راستا و در فصل نخست، از دریچه حقوق به موضوع همگرایی اقتصادی پرداخته شده، شرایط شکل گیری یک پیمان تجاری تبیین گشته و مفاد نسل های جدید آن زیر ذره بین نگارنده قرار گرفته است. و اما حیات سیاسی یک موافقتنامه تجاری، تاثیر آن بر صلح میان اعضا و پشت پرده انعقاد آن و لابی گروه های ذینفع، پرسش هایی است که در فصل دوم به آنها پرداخته خواهد شد. در انتها و در فصل پایانی نیز با تحلیل وضع موجود ایران و سیاست تجاری این کشور، موافقتنامه های آن از گذشته تا کنون مورد بررسی قرار گرفته، شرکای بالقوه تجاری معرفی شده و در پایان به ارایه توصیه های سیاستی ختم خواهد شد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ا مقدمه ح فصل نخست: همگرایی اقتصادی از دریچه حقوق ۱مقدمه ۲پیشگفتار – همگرایی اقتصادی و اقسام آن ۲۱ موافقتنامه های تجارت ترجیحی ۲۲ موافقتنامه تجارت آزاد ۳۳ اتحادیه گمرکی ۳۴ بازار یکپارچه ۳۵ اتحادیه اقتصادی ۳۶ اتحادیه پولی ۴۷ اتحادیه مالی ۴۸ اتحادیه اقتصادی و پولی ۴۹ همگرایی اقتصادی کامل ۴بخش اول – نگاه سازمان تجارت جهانی به همگرایی اقتصادی ۵گفتار اول – همگرایی اقتصادی؛ استثنایی بر اصل ۵گفتار دوم – به نام بریتانیا، به کام ایالات متحده؛ تاریخچه ماده

گات ۶گفتار سوم – عنصر قانونی موافقتنامه های تجاری ۷گفتار چهارم – سازگاری با متن یا همسویی با اهداف ۱۱گفتار پنجم – ماده

گات: ابهامات و اصلاحات پیشنهادی ۱۲گفتار ششم – نگاهی به رویه قضایی ۱۵بخش دوم – مفاد موافقتنامه های تجاری ۱۶گفتار اول – مروری بر ادبیات ۱۸گفتار دوم – رد پای سازمان تجارت جهانی در موافقتنامه های تجاری ۲۰گفتار سوم – از مذاکره تا عمل؛ بررسی ضمانت اجرا در موافقتنامه های تجاری ۲۱گفتار چهارم – موافقتنامه های تجاری در سایه دو ابر قدرت ۲۴دیدگاه نگارنده ۲۷فصل دوم: اقتصاد سیاسی موافقتنامه های تجاری؛ از لابی گری تا جنگ و صلح ۲۹مقدمه ۳۰بخش نخست: پشت پرده انعقاد موافقتنامه های تجاری ۳۰پیشگفتار – چرایی مذاکرات تجاری ۳۱گفتار نخست – لابی چیست؟ ۳۲گفتار دوم – موافقتنامه های تجاری در سایه لابی ۴۰گفتار سوم – نگاهی به ایران ۴۶بخش دوم: تجارت بین الملل؛ جنگ یا صلح ۵۰گفتار نخست – دیدگاه ها ۵۰گفتار دوم – نقش موافقتنامه های تجاری ۵۶گفتار سوم – گریزی به یک پرونده: جنگ تجاری چین و آمریکا ۶۲گفتار چهارم – آنچه درخاورمیانه می گذرد ۶۳دیدگاه نگارنده ۶۵فصل سوم: نگاهی به ایران ۶۷مقدمه ۶۸گفتار نخست – مروری بر سیاست تجاری ایران ۶۸گفتار دوم – به دنبال شریک؛ ایران و سیاست درهای باز ۶۹مبحث نخست – پرونده الحاق؛ تلاش برای جهانی شدن ۷۰مبحث سوم – سهم ایران از کاسه اسپاگتی؛ نگاهی به موافقتنامه های ایران ۷۶گفتار سوم – خاورمیانه؛ پرونده ویژه ۸۹دیدگاه نگارنده: آسیب شناسی و چند پیشنهاد ۸۹نتیجه گیری ۹۳ضمایم ۹۸ضمیمه شماره (۱) – پیش نویس موافقتنامه های بازرگانی ایران ۹۸ضمیمه شماره (۲) – الگوی موافقتنامه های تجارت ترجیحی ایران ۱۰۴ضمیمه شماره (۳) – وضعیت اهم کشورهای منطقه ۱۱۹فهرست منابع

فهرست جداولجدول ۱–۱: امکان انعقاد موافقتنامه ذیل ماده

و شرط توانمندسازی ۹جدول ۱–۳: موافقتنامه های تجاری دوجانبه ایران ۷۹فهرست تصاویرتصویر ۱–۱: تحولات موافقتنامه های منطقه ای در گذر زمان (از ۱۹۴۹ تا ۲۰۱۹) ۱۷تصویر ۲–۱: نقشه ابتکار یک کمربند–یک جاده ۲۶تصویر ۱–۲: رویکرد بنگاه های آمریکایی نسبت به موافقتنامه های تجاری ۳۸تصویر ۱–۳: شماتیک وضعیت الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی ۷۱تصویر ۲–۳: بازارهای صادراتی بالقوه ایران ۹۰تصویر ۳–۳: کالاهای ایرانی دارای پتانسیل صادرات

کلیدواژه ها

  • سیاست تجاری
  • موافقتنامه تجارت آزاد
  • اقتصاد سیاسی
  • لابی
  • تجارت و صلح
  • دیپلماسی اقتصاذی