ماده 277 قانون امور حسبی

ماده ۲۷۷ قانون امور حسبی: ترتیب تنظیم وصیت نامه رسمی و اعتبار آن طوری است که برای اسناد تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی مقرر است.

مواد مرتبط

• ماده ۲۷۶ قانون امور حسبی

توضیح واژگان

وصیت نامه: سندی که حاوی وصیت باشد. ممکن است خودنوشت یا سری یا رسمی باشد در غیر این صور فقط با اقرار ورثه به صدور آن از موصی اعتبار دارد.

وصیت نامه رسمی: وصیت نامه ای است که در دفاتر اسناد رسمی و مطابق مقررات راجع به تنظیم اسناد رسمی تهیه شده باشد.

سند: نوشته‌ای است که به‌طور کتبی، به منظور احقاق و اثبات عمل یا واقعه حقوقی تنظیم می‌گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از فواید وصیت نامه رسمی می‌توان به این موارد اشاره کرد که اولا کسانی که بی سواد هستند و توانایی نوشتن ندارند می‌توانند از آن استفاده کنند. دوم این که با ثبت وصیت نامه در دفتر اسناد رسمی، نگرانی ناشی از فقدان وصیت از بین می‌رود و اراده موصی از گزند حوادث مصون می‌ماند. در مقام اجرای وصیت نیز، موصی له نیازی به اثبات اصالت آن ندارد و در بسیاری موارد رجوع به دادگاه هم ضرورت پیدا نمی‌کند و کوتاهی در ارسال وصیت نامه به دادگاه از اعتبار آن نمی‌کاهد. همچنین، وصیتنامه رسمی اعتبار اسناد رسمی را دارد. با وجود همه این مزایا، تمایل موصی بر پنهان داشتن وصیت و پرهیز از نزاع‌های خانوادگی و همچنین صرفه جویی در وقت و هزینه ثبت سند، باعث می‌شود که رغبت عمومی بر وصینامه خودنوشت بیشتر باشد جز بعضی از اغنیا یا خبرگان حقوقی به آن توجهی نداشته باشند.

رویه‌های قضایی

• بر اساس دادنامه شماره ۳۹۴۰ مورخ ۷۲/۱۰/۴ صادره از شعبه ۳۳ دیوان عالی کشور، وصیت نامه ای که رسمی باشد و به ثبت رسیده همه آن را قبول دارند و نیاز به تنفیذ ندارد.

• در نظریه مشورتی شماره ۷/۳۰۳۲ مورخ ۱۳۵۸/۶/۳ اداره حقوقی دادگستری مقرر می‌دارد: وکالت نامه ای که در خارج از کشور تنظیم شده مادامی که به گواهی مأمورین سیاسی یا کنسولی ایران نرسد فاقد اعتبار است. همچنین در نظریه مشورتی شماره ۷/۲۹۴۲ مورخ ۱۳۵۹/۵/۲۸ اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر شده‌است که چون به موجب ماده ۲۷۶ قانون امور حسبی یکی از اقسام وصیت نامه‌های معتبر وصیت نامه رسمی است با توجه به ماده ۱۳۹۵ قانون مدنی تنظیم چنین وصیت ناه ای در یکی از محاضر رسمی کشور آلمان به شرط حایز بودن شرایط مندرج در آن ماده و مغایر نبودن آن با ضوابط و مقررات آمره در مواد ۸۲۵ و ۸۶۰ قانون مدنی نافذ و واجد اعتبار خواهد بود.

• در نظریه مشورتی دیگری به شماره ۷/۲۱۰۱ مورخ ۱۳۵۳/۵/۱۵ اداره حقوقی قوه قضاییه آمده‌است: وصیت نامه تنظیم شده در کنسولگری جزء اسناد رسمی محسوب نمی‌گردد ولی از نظر این که تمام آن بر طبق گواهی معاون کنسولگری ایران در ژنو به خط موصی نوشته شده و دارای تاریخ و امضای او می‌باشد، به موجب ماده ۲۷۸ قانون مزبور خودنوشت محسوب است.

• نظریه شماره 7/99/1119 مورخ 1399/10/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تنفیذ و دعوای تقسیم وصیت تملیکیِ عادیِ فاقد شرایط قانون امور حسبی