ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی

ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی: اسنادی که در اداره‌ی ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آن‌ها بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند رسمی است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

به مقامات اداری، که در نهادهای دولتی یا وابسته به دولت، خدمت عمومی ارائه می نمایند؛ مأمور رسمی گویند.

به اسنادی که در ادارات ثبت اسناد و املاک، یا دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق، و یا نزد مأموران رسمی صالح، برابر با مقررات قانونی، تنظیم گردیده باشد؛ سند رسمی گویند.

پیشینه

قانونگذار فرانسه، اقدام به ابداع سند رسمی الکترونیک نموده است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ممکن است اقرار، در سند رسمی یا عادی صورت پذیرد.

برخلاف اسناد عادی، در اسناد رسمی، پرداخت خسارات احتمالی، از قبیل تأمین خواسته، و تأمین اتباع بیگانه منتفی است؛ البته اسناد تجاری، که از اقسام اسناد عادی به شمار می رود؛ ویژگی های خاص خود را دارد.

اعتبار اسناد رسمی، نسبی بوده؛ اما سند مالکیت، که کاملترین نوع سند رسمی به شمار می رود؛ علاوه بر طرفین معامله و قائم مقام آنان، در برابر همگان، قابل استناد است.

در مقابل اسناد رسمی، اظهار انکار و تردید، مسموع نبوده؛ و فقط می توان ادعای جعل نمود.

عدم رعایت مقررات مربوط به حق تمبر، خدشه ای به اعتبار سند رسمی، وارد نمی آورد.

چک، نه سند رسمی محسوب می گردد؛ و نه سند لازم الاجرا، بلکه در حکم سند لازم الاجرا است. و در مقابل آن، اظهار انکار و تردید، و ادعای جعل پذیرفته می گردد.

ارکان سند رسمی عبارتند از: دخالت مأمور رسمی، صلاحیت مأمور رسمی در تنظیم سند، رعایت مقررات قانونی.

مأمور رسمی، در حدود صلاحیت خود، امین و ناظر محسوب گردیده؛ و چنانچه از اختیارات خویش، تجاوز نماید؛ اعمال وی بی اثر است.

سندی که برخلاف مقررات و موازین قانونی، تنظیم گردیده باشد؛ رسمیت ندارد.

پذیرش دعوی اشتباه از سوی کسانی که اسناد رسمی، با توجه به اعلامیات آنان، تنظیم گردیده است؛ منع قانونی نداشته؛ و در این زمینه، نیازی به اقامه دعوی جعل نیست.

رویه های قضایی

• به موجب دادنامه شماره 188/22 مورخه 3/4/1369 شعبه 22 دیوان عالی کشور، سند، به دو نوع رسمی و عادی، قابل تقسیم است.

به موجب دادنامه 737 مورخه 5/4/1316 شعبه 3 دیوان عالی کشور، سند صلحی که در حضور مقامات صالحه قضایی، تنظیم گردیده باشد؛ رسمی محسوب گردیده؛ و ادعای اکراه نسبت به آن پذیرفته نیست.

• به موجب نظریه مشورتی شماره 1383/7 مورخه 18/3/1376 اداره حقوقی قوه قضاییه، اجاره نامه هایی که در ادارات دولتی، تنظیم گردیده؛ سند رسمی محسوب نمی گردد؛ زیرا تنظیم آنها، در صلاحیت پرسنل اداری نمی باشد.

چک، در حکم سند رسمی است.

اظهارنامه های ثبتی، در حکم سند رسمی هستند.

• نظریه شماره 7/1400/219 مورخ 1400/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جعل اوراق بانکی توسط کارمند دولت

• نظریه شماره 7/99/1380 مورخ 1399/10/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ضابطه تعیین مامور رسمی

• نظریه شماره 7/99/1435 مورخ 1399/10/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوی الزام به تنظیم سند رسمی
• رای دادگاه درباره اعتبارافزایش مهریه پس از عقد نکاح (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۰۱۵۴)
• رای دادگاه درباره ابطال شناسنامه متعدد (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۱۱۰۱)

مقالات مرتبط

• خصوصی سازی سیستم ثبتی از طریق دفاتر اسناد رسمی
• بررسی فقهی–حقوقی تخصیص عام منطوقی با مفهوم مخالف با تاکید بر رابطه مادۀ یک قانون مسئولیت مدنی با مادۀ 328 ق.م