ماده ۵۹ قانون مجازات اسلامی

مدت آزادی مشروط شامل بقیه مدت مجازات می‌ شود، لکن دادگاه می‌ تواند مدت آن را تغییر دهد و در هر حال آزادی مشروط نمی‌ تواند کمتر از یک‌ سال و بیشتر از پنج‌ سال باشد جز در مواردی که مدت باقیمانده کمتر از یک‌ سال باشد که در این صورت مدت آزادی مشروط معادل بقیه مدت حبس‌ است.

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده 40 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 در خصوص مدت آزادی مشروط تعیین تکلیف کرده بود. طبق این ماده حتی اگر مدت حبس باقی مانده کمتر از یک سال بود دادگاه نمیتوانست مدت آزادی مشروط را کمتر از یک سال تعیین کند. البته در زمان حکومت قانون سال 1370 نیز برخی حقوقدانان در این حالت صدور حکم به کمتر از یکسال را جایز میدانستند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانونگذار در این ماده محدوده زمانی آزادی مشروط را بین یک تا پنج سال تعیین کرده است؛ بنابراین حداکثر مدت آزادی مشروط پنج سال تعیین شده اگرچه مدت حبس باقی مانده بیشتر از پنج سال باشد. البته یک استثناء بر این حداکثر قابل تصور است که مربوط به اجرای مقررات ماده 61 در فرض تخلف شخص از دستورات دادگاه در مدت زمان آزادی مشروط است؛ در این فرض دادگاه باید دو سال به مدت آزادی مشروط اضافه کند. علاوه بر این بر حداقل تعیین شده در این ماده (یک سال حبس) نیز استثنائی وارد شده که مربوط به زمانی است که باقی مانده حبس کمتر از یک سال باشد؛ در این فرض مدت ازادی مشروط معادل با باقیمانده حبس محکوم خواهد بود. گفتنی است که دادگاه بعد از تعیین مدت مذکور غیر از موارد جواز قانونی نمیتواند آن را تغییر دهد.

مصادیق و نمونه ها

شخصی به بیست سال حبس محکوم شده است و بعد از گذشت ده سال تقاضای آزادی مشروط میکند که مورد موافقت قرار میگیرد. در این فرض با اینکه ده سال از مدت حبس باقی مانده ولی حداکثر مدت آزادی مشروط شخص مذکور ده سال خواهد بود.