ماده ۵۹ قانون مجازات اسلامی

ماده ۵۹ قانون مجازات اسلامی: مدت آزادی مشروط شامل بقیه مدت مجازات می‌ شود، لکن دادگاه می‌ تواند مدت آن را تغییر دهد و در هر حال آزادی مشروط نمی‌ تواند کمتر از یک‌ سال و بیشتر از پنج‌ سال باشد جز در مواردی که مدت باقیمانده کمتر از یک‌ سال باشد که در این صورت مدت آزادی مشروط معادل بقیه مدت حبس‌ است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۶۰ قانون مجازات اسلامی
• ماده 61 قانون مجازات اسلامی
• ماده 25 قانون مجازات اسلامی
• ماده 58 قانون مجازات اسلامی
• ماده 40 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370

توضیح واژگان

• آزادی مشروط: آزادی مشروط به عنوان یکی از ابزار های فردی کردن مجازات ها محسوب میشود که طبق آن پس از مشاهده آثار اصلاح و تربیت مجرم در زندان طبق شرایطی شخص محکوم میتواند از این نهاد بهره‌مند شود. پیش بینی این نهاد، علاوه بر سازگاری با اهداف کیفری، سبب صرفه جویی در مخارج عمومی زندان خواهد شد، همچنین محکوم را از فرهنگ مجرم‌ساز زندان دور نگه میدارد. گفتنی است که در صورت اعطای آزادی مشروط، همچنان آثار محکومیت بر جای خود باقی می ماند و در سجل کیفری شخص منعکس میشود.
• مجازات: مجازات در لغت به معنی جزا دادن، پاداش و کیفر آمده است. در اصطلاح حقوقی، آزاری است که قاضی به علت ارتکاب جرم به نشانه نفرت جامعه از عمل مجرمانه و مرتکب آن برای شخص مقصر، مطابق قانون تعیین می‌کند. همچنین مجازات ضامن اجراء قواعد مربوط به نظم عمومی است و با سایر ضمانت اجراها متمایز است.
• حبس‌: حبس در لغت به معنای منع کردن و زندانی کردن است. در اصطلاح به معنی محدود کردن فرد از رفت و آمد و جلوگیری از تصرفات او، آنگونه که خودش می‌خواهد، است.

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده 40 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، در خصوص مدت آزادی مشروط تعیین تکلیف کرده بود، طبق این ماده، حتی اگر مدت حبس باقی مانده کمتر از یک سال بود، دادگاه نمیتوانست مدت آزادی مشروط را کمتر از یک سال تعیین کند. البته در زمان حکومت قانون سال 1370 نیز برخی حقوقدانان در این حالت، صدور حکم به کمتر از یکسال را جایز میدانستند.

نکات تفسیری دکترین ماده 59 قانون مجازات اسلامی

قانونگذار در این ماده، محدوده زمانی آزادی مشروط را بین یک تا پنج سال تعیین کرده است؛ بنابراین حداکثر مدت آزادی مشروط، پنج سال تعیین شده اگرچه مدت حبس باقی مانده بیشتر از پنج سال باشد، البته یک استثناء بر این حداکثر قابل تصور است که مربوط به اجرای مقررات ماده 61 در فرض تخلف شخص از دستورات دادگاه در مدت زمان آزادی مشروط است؛ در این فرض دادگاه باید دو سال به مدت آزادی مشروط اضافه کند. علاوه بر این، بر حداقل تعیین شده در این ماده (یک سال حبس) نیز استثنائی وارد شده که مربوط به زمانی است که باقی مانده حبس کمتر از یک سال باشد؛ در این فرض مدت آزادی مشروط، معادل با باقیمانده حبس محکوم خواهد بود. گفتنی است که دادگاه بعد از تعیین مدت مذکور غیر از موارد جواز قانونی، نمیتواند آن را تغییر دهد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 59 قانون مجازات اسلامی

1. مدت آزادی مشروط شامل بقیه مدت مجازات می‌شود.
2. دادگاه امکان تغییر مدت آزادی مشروط را دارد.
3. آزادی مشروط نمی‌تواند کمتر از یک سال باشد.
4. آزادی مشروط نمی‌تواند بیشتر از پنج سال باشد.
5. اگر مدت باقیمانده کمتر از یک سال باشد، مدت آزادی مشروط برابر با بقیه مدت حبس خواهد بود.

مصادیق و نمونه ها

شخصی به بیست سال حبس محکوم شده است و بعد از گذشت ده سال تقاضای آزادی مشروط میکند که مورد موافقت قرار میگیرد، در این فرض با اینکه ده سال از مدت حبس باقی مانده ولی حداکثر مدت آزادی مشروط شخص مذکور، ده سال خواهد بود.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره حمل و نگهداری مشروبات الکلی به عنوان مقدمه فروش مشروبات الکلی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۱۰۶۳)

• به موجب نظریه مشورتی به شماره 157/7_1377/1/16 سازمان زندان ها در هر محلی که تشکیل شود حق دارد آزادی مشروط محکومان را به رییس دادگستری پیشنهاد دهد و این امر مستلزم تفویض اختیار از سوی سازمان مرکزی زندان ها نیست. همچنین بر اساس نظریه مشورتی شماره 2490/7_1376/4/18 صدور حکم رد آزادی مشروط مانع از پیشنهاد مجدد آن از سوی سازمان زندان ها به دادگاه صادر کننده حکم نیست.

مقالات مرتبط

• رویکرد بشرگرایانه مبتنی بر حقوق بنیادین زندانیان
• درآمدی بر تبیین و تفسیر قوانین در سنجه منطق فازی
• تأمّلی در جرم شناسی سبز؛ داشته ها و بایسته ها
• واکاوی تأثیر اذن بزه ‌دیده در مسئولیّت کیفری و مدنی بزهکار با نگاهی به سیر قانونگذاری در ایران