ماده ۲۷۴ قانون تجارت

ماده ۲۷۴ قانون تجارت: نسبت به برواتی که وجه آن باید در ایران به رؤیت یا به وعده از رؤیت تأدیه شود اعم از اینکه برات در ایران صادر شده باشد یا در خارجه، دارنده برات مکلف است پرداخت یا قبولی آن را در ظرف یک سال از تاریخ برات مطالبه نماید و الا حق رجوع به ظهرنویس‌ها و همچنین به برات دهنده ای که وجه برات را به محال علیه رسانیده‌است؛ نخواهد داشت.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

دارنده برات: شخصی را، که در برات، در وجه او تنظیم گردیده؛ و برابر با قانون، حق مطالبه مبلغ مندرج در آن را دارد؛ دارنده برات گویند.

پیشینه

این ماده، مشابه ماده ۳۴ قانون متحدالشکل ژنو است. و ماده مورد بحث، به پیروی از حقوق فرانسه، به نگارش درآمده است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بروات موضوع این ماده را، که عبارت از برات به رؤیت، و به وعده از رؤیت هستند؛ و به محض رؤیت براتگیر، باید قبول یا نکول گردند؛ برات دیداری گویند. و توافق برخلاف مدت مقرر در این ماده، امکانپذیر است. و عمل برخلاف مقررات این ماده، حق استناد دارنده برات به مسئولیت تضامنی امضاء کنندگان را، منتفی می‌سازد. و علی الاصول برای وی، حق مزبور، جای خود را، به ضابطه تشکیل یا عدم تشکیل محل به وسیله محیل نزد محالٌ علیه، می‌سپارد. درصورتی که محیل از محالٌ علیه، به اندازه وجه برات طلبکار باشد؛ دارنده، فقط حق رجوع به براتگیر را دارد. و دعوی به نفع براتکش رد می‌گردد. البته نمی‌توان منکر این شد که دارنده برات، درصورت عدم رعایت مقررات این ماده، حق مطالبه حقوق خود را، برابر با مقررات عام حقوق مدنی نیز از دست می‌دهد؛ یعنی وی همچنان می‌توان علیه براتگیر، مبادرت به اقامه دعوا نماید؛ اما حق مراجعه به ظهرنویسان را، که یک حق تجاری است؛ و در حقوق مدنی جایگاهی ندارد؛ ساقط می‌گردد. به علاوه، مفاد این ماده، دررابطه با سفته نیز، لازم الرعایه است.

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره آثار واخواست نکردن سفته (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۶۷۰)