ماده ۱۹۱ قانون مجازات اسلامی

شاهد شرعی قابل جرح و تعدیل است. جرح شاهد عبارت از شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای شاهد شرعی مقرر کرده است و تعدیل شاهد عبارت از شهادت بر وجود شرایط مذکور برای شاهد شرعی است.

توضیح واژگان

«جرح» در لغت، به معنای مخدوش کردن است و «جرح شاهد»، یعنی خدشه وارد کردن به شاهد که در مقابل «تعدیل» به کار میرود.جرح شاهد را از اعتبار انداختن شهادت شاهد نیز تعریف کرده اند، این بی اعتبار ساختن باید از طریق بیان برخی از اوصاف قانون موثر در اعتبار شهادت شاهد باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

جرح شاهد عبارت است از شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای اعتبار شاهد شرعی مانند بلوغ، عقل، ایمان و ذی نفع نبودن و...مقرر کرده است.از تقابل جرح با تعدیل چنین بر می آید که جرح به معنای ادعای عدم عدالت است، درحالی که این ماده، فقدان هر یک از شرایط را جرح میداند، اما چنین ایرادی، جرح شاهد به معنای واقعی نیست.

رویه های قضایی

به موجب یک نظریه مشورتی، قوانین مربوط به شهادت از قوانین آمره هستند، لذا در فرض عدم توجه دادگاه به شرایط لازم برای ادای شهادت، لازم است طرف مقابل توجه دادگاه را به فقدان این شرایط جلب نماید. در این حالت بر دادگاه این الزام وجود دارد که به این ایرادات توجه نموده و در فرض صحت آنان، حکم صادره قابل نقض یا فسخ در مراجع بالاتر می باشد.