ماده ۱۶ قانون تجارت

ماده ۱۶ قانون تجارت (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰): در نقاطی که وزارت عدلیه مقتضی دانسته و دفتر ثبت تجارتی تأسیس کند کلیه اشخاصی که در آن نقاط به شغل تجارت اشتغال دارند اعم از ایرانی و خارجی به استثنای کسبه جزء باید در مدت مقرر اسم خود را در دفتر ثبت تجارتی به ثبت برسانند و الا به جزای نقدی از ۳۳/۰۰۰/۰۰۰ تا ۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال محکوم خواهند شد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۵ قانون تجارت
• ماده ۱۷ قانون تجارت

توضیح واژگان

• دفتر ثبت تجارتی: دفتری است مخصوص ثبت نام تجار، شرکت‌های بازرگانی و تجارتخانه‌ها، و اطلاعات و مشخصات مربوط به آن‌ها.

پیشینه

نرخ جریمه مذکور در ماده ۱۶ قانون تجارت بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده از دویست تا دو هزار ریال بود.

مطالعات تطبیقی

در حقوق فرانسه، تصمیم «متصدی دفتر دادگاه تجارت»، که «متصدی دفتر ثبت تجارتی» است؛ دایر بر رد درخواست متقاضی ثبت اسم تجارتی، نزد قاضی ناظر دفتر ثبت تجارتی، قابل اعتراض است.

نکات تفسیری دکترین ماده 16 قانون تجارت

جهت صدور حکم ورشکستگی بازرگانان، نیازی نیست که نام آنان، قبلاً در دفتر ثبت تجارتی ذکر شده باشد. بلکه تشخیص تاجر بودن اشخاص، که صدور حکم ورشکستگی آنان، از محکمه درخواست شده‌است؛ با خود دادگاه است.

نکات توضیحی ماده 16 قانون تجارت

در صورت عدم اعتنا به درخواست متقاضی ثبت، یا رد تقاضای او، وی حق مراجعه به دیوان عدالت اداری و درخواست الزام اداره ثبت مربوطه، نسبت به ثبت نام تجارتی خود را دارد. در ضمن می‌تواند از متصدی دفتر ثبت، به بخش تخلف انتظامی شکایت نماید.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 16 قانون تجارت

• تأسیس دفتر ثبت تجارتی: وزارت عدلیه می‌تواند در نقاطی که مقتضی بداند، اقدام به تأسیس دفتر ثبت تجارتی نماید.
• الزام ثبت برای تجار: تمامی اشخاصی که در این نقاط به شغل تجارت اشتغال دارند (اعم از ایرانی یا خارجی) موظف هستند نام خود را در دفتر ثبت تجارتی به ثبت برسانند.
• استثناها از ثبت: کسبه جزء از ثبت نام در دفتر ثبت تجارتی مستثنی هستند.
• مهلت تعیین‌شده برای ثبت: افراد مشمول این ماده باید در مدت زمان مقرر، نام خود را در دفتر ثبت تجارتی ثبت کنند.
• مجازات تخلف از ثبت: در صورت عدم ثبت نام در دفتر، افراد مشمول به جزای نقدی از ۳۳/۰۰۰/۰۰۰ تا ۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال محکوم می‌شوند.
• لزوم شفافیت تجاری: این ماده به اهمیت شفافیت و نظارت بر فعالیت‌های تجاری تأکید دارد که از طریق ثبت تجارتی تحقق می‌یابد.
• جامعیت قانون در ثبت تجارتی: این ماده به‌طور کلی کلیه اشخاص فعال در تجارت را ملزم به ثبت نام در دفتر تجارتی می‌کند و تنها کسبه جزء از این الزام مستثنی هستند.

رویه‌های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۲۲۵۹ مورخ ۳/۱۵/ ۱۳۳۴ شعبه ۹ دیوان عالی کشور، دلال نیز تاجر محسوب گردیده و موظف به ثبت نام تجارتی خود، در دفتر ثبت تجارتی است.