ماده ۹۶ قانون مجازات اسلامی
ماده ۹۶ قانون مجازات اسلامی:عفو یا تخفیف مجازات محکومان، در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رییس قوه قضاییه با مقام رهبری است.
توضیح واژگان
«عفو» در لغت به معنای پوسیده شدن، نخواستن چیزی و نیز ترک آمده است، در اصطلاح حقوقی آن را اسقاط مجازات از سوی رییس کشور تعریف کرده اند.336184 عفو را وسیله ای برای اسقاط تعقیب نیز دانسته اند.4144148
ماده فوق در خصوص عفو خصوصی است. عفو خصوصی را عفوی دانسته اند که از سوی قوه قضاییه به بالاترین مقام اجرایی حکومت پیشنهاد می شود، در کشور ما این پیشنهاد از سوی رییس قوه قضاییه به مقام رهبری صورت می گیرد،4877820 در واقع اجرا ننمودن تمام یا قسمتی از مجازات که به دستور رییس کشور باشد را می توان عفو خصوصی دانست.336192
عفو عمومی، جماعت را در بر دارد و حتی ممکن است پیش از دادرسی واقع شود.336200
نکات توضیحی تفسیری دکترین
عفو بر حسب این که چه مرجعی آن را اعطا می کند، به عفو عمومی و خصوصی تقسیم می شود.4144172حق عفو خصوصی را باید از اختیارات عالی ترین مقام رسمی کشور دانست.4960152بنابر ماده فوق، عفو خصوصی، متهمین را در بر نگرفته و فقط شامل محکومین می شود،4877824 البته این محکومان، شامل محکومان تمام جرایم می شوند، با این حال در خصوص محکومین به حدود، دیات و قصاص لازم است به مقررات خاص هر یک نیز توجه شود.3805900
پیشنهاد عفو خصوصی از سوی افراد زیر پذیرفته می شود:
1- قاضی مجری حکم
2- رییس زندان محل گذراندن محکومیت
3- محکوم علیه یا خانواده او. 617268
از جمله تفاوت های عفو خاص و عام، از بین رفتن آثار محکومیت است، در واقع اگر چه در عفو عام، آثار محکومیت کیفری از بین می رود، اما در عفو خاص، مجازات را باید اجرا شده پنداشت، لذا ارتکاب مجدد جرم، اجرای قواعد تکرار جرم را به دنبال دارد.4960156 همچنین عفو خصوصی را ممکن است نسبت به تمام یا قسمتی از مجازات اعمال کرد.617280
مواد مرتبط
اصل 110 قانون اساسی 3805868