ماده ۴۸۰ قانون مدنی

ماده ۴۸۰ قانون مدنی: عیبی که بعد از عقد و قبل از قبض منفعت، در عین مستأجره حادث شود موجب خیار است و اگر عیب در اثنای مدت اجاره حادث شود نسبت به بقیهٔ مدت، خیار ثابت است.

فلسفه و مبانی نظری ماده

اگر عیب در اثنای مدت اجاره، در عین مستأجره حادث شود؛ نسبت به بقیهٔ مدت، خیار ثابت است؛ زیرا فسخ، عبارت است از منحل گردیدن قرارداد، و در این صورت دیگر نمی‌تواند نسبت به گذشته، منشأ اثر باشد؛ و فقط ناظر به آینده است،[۱] بنابراین علت وضع قسمت اخیر این ماده، این است که منافع گذشته، به‌طور سالم مورد استیفا قرار گرفته؛ و دلیلی برای انحلال عقد نسبت به کل مدت اجاره وجود ندارد.[۲]

نکات توضیحی

خیار موضوع این ماده، در صورتی قابل اعمال است که امکان رفع عیب از عین مستأجره توسط مستأجر، وجود نداشته باشد.[۳]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

منزل مورد اجاره، باید از قابلیت انتفاع برای مستأجر برخوردار باشد؛ لیکن در صورتی که چاه سرویس بهداشتی ملک، پر بوده؛ و استفاده از آن ممکن نباشد؛ در این صورت بر موجر واجب است که با تخلیه چاه، موجبات انتفاع را برای مستأجر فراهم نماید و در صورت خودداری وی از این کار، چنانچه منفعت قابل توجهی از مستأجر ضایع گردد؛ وی می‌تواند عقد را فسخ کند، و بنابر قولی، به محض اطلاع مستأجر، نسبت به غیرقابل استفاده بودن سرویس بهداشتی، برای وی حق فسخ ایجاد می‌گردد.[۴]

منابع

  1. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4917608
  2. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2878876
  3. یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (صلح و اجاره و احکام راجع به آنها). چاپ 2. فردوسی، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 182172
  4. آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد سوم). چاپ 1. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3552676