ماده ۸۳ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(افزودن رویه قضایی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۸۲ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۸۴ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 64 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 64 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 66 قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۶۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 66 قانون مجازات اسلامی]]
خط ۲۴: خط ۲۵:
این ماده، دارای سابقه در قوانین پیشین نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6273480|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>
این ماده، دارای سابقه در قوانین پیشین نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6273480|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ==
در صدر این ماده، قانونگذار به تعیین دوره مراقبت به عنوان یکی از انواع [[مجازات جایگزین حبس|مجازات‌های جایگزین حبس]] پرداخته‌است که در آن آزادی محکوم، تحت کنترل قرار می‌گیرد. تحمیل این مجازات با هدف اجتناب از آثار سوء [[زندان]] بر محکومان غیر خطرناک و حفظ جایگاه اجتماعی و حیثیت آنان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3803664|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
در صدر این ماده، قانونگذار به تعیین دوره مراقبت به عنوان یکی از انواع [[مجازات جایگزین حبس|مجازات‌های جایگزین حبس]] پرداخته‌است که در آن آزادی محکوم، تحت کنترل قرار می‌گیرد. تحمیل این مجازات با هدف اجتناب از آثار سوء [[زندان]] بر محکومان غیر خطرناک و حفظ جایگاه اجتماعی و حیثیت آنان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3803664|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
طبق ماده ۸۳ تا [[ماده ۸۶ قانون مجازات اسلامی|۸۶]]، مدت مجازات جایگزین حبس، بر حسب میزان حبس اصلی تعیین خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4964096|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref> بدیهی است که اختیار تصمیم‌گیری در محدوده مورد نظر، بر عهده قاضی قرار دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4937876|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref> گفتنی است که اجرای دوره مراقبت با [[تعلیق اجرای مجازات]] از دو جهت تفاوت دارد؛ اولا: تعلیق اجرای مجازات به دو شکل [[تعلیق اجرای مجازات|ساده]] و [[تعلیق اجرای مجازات|مراقبتی]] است ولی دوره مراقبت همواره همراه با دستوراتی خواهد بود. ثانیا: در دوره مراقبت، مجازات حبس با مجازات دیگری جایگزین می‌شود، نه اینکه اجرای آن به‌طور کلی معلق شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3803676|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
طبق ماده ۸۳ تا [[ماده ۸۶ قانون مجازات اسلامی|۸۶]]، مدت مجازات جایگزین حبس، بر حسب میزان حبس اصلی تعیین خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4964096|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref> بدیهی است که اختیار تصمیم‌گیری در محدوده مورد نظر، بر عهده قاضی قرار دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4937876|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref> گفتنی است که اجرای دوره مراقبت با [[تعلیق اجرای مجازات]] از دو جهت تفاوت دارد؛ اولا: تعلیق اجرای مجازات به دو شکل [[تعلیق اجرای مجازات|ساده]] و [[تعلیق اجرای مجازات|مراقبتی]] است ولی دوره مراقبت همواره همراه با دستوراتی خواهد بود. ثانیا: در دوره مراقبت، مجازات حبس با مجازات دیگری جایگزین می‌شود، نه اینکه اجرای آن به‌طور کلی معلق شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3803676|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


خط ۳۳: خط ۳۴:
بهتر بود قانونگذار حداقلی را برای تعیین دوره مراقبت در نظر می‌گرفت، طبق مقرره فعلی، قاضی می‌تواند [[محکوم علیه]] را به یک روز دوره مراقبت هم محکوم کند که منطقی به نظر نمی‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4937908|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>
بهتر بود قانونگذار حداقلی را برای تعیین دوره مراقبت در نظر می‌گرفت، طبق مقرره فعلی، قاضی می‌تواند [[محکوم علیه]] را به یک روز دوره مراقبت هم محکوم کند که منطقی به نظر نمی‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4937908|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>


== رویه قضایی ==


== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# دوره مراقبت به عنوان مجازات جایگزین، به محکم به انجام دستوراتی تحت نظارت قاضی اجرای احکام ملزم می‌شود.
# دوره مراقبت شامل جرایمی است که مجازات قانونی آنها از حبس کوتاه‌مدت تا حبس بلندمدت می‌باشد.
# برای جرایمی با حداکثر سه ماه حبس، دوره مراقبت تا شش ماه تعیین می‌شود.
# برای جرایمی با مجازات نود و یک روز تا شش ماه حبس یا جرایمی با تعزیر نامشخص در قوانین، دوره مراقبت شش ماه تا یک سال است.
# برای جرایمی با بیش از شش ماه تا یک سال حبس، دوره مراقبت یک تا دو سال تعیین می‌گردد.
# برای جرایم غیرعمدی با بیش از یک سال حبس، دوره مراقبت دو تا چهار سال است.
# دوره مراقبت تحت نظارت قاضی اجرای احکام است و هدف آن اصلاح و بازتوانی محکوم است.
# جرایم شامل دوره مراقبت ممکن است هم جرایم عمدی و هم غیرعمدی را در بر گیرد.
# قانون‌گذار برای جرایم مختلف دوره‌های مراقبت متغیری بر اساس شدت و ماهیت جرم در نظر گرفته است.
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/1400/758 مورخ 1400/07/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات جایگزین حبس در حبس کمتر از نود و یک روز]]
* [[نظریه شماره 7/1400/758 مورخ 1400/07/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات جایگزین حبس در حبس کمتر از نود و یک روز]]
* [[نظریه شماره 7/1400/864 مورخ 1400/09/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه تعیین جزای نقدی جایگزین حبس]]
* [[نظریه شماره 7/1400/864 مورخ 1400/09/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه تعیین جزای نقدی جایگزین حبس]]
خط ۵۱: خط ۶۴:


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[جایگاه جامعه مدنی در حقوق کیفری با تاکید بر سیاست جنایی مشارکتی ایران]]
* [[جایگاه جامعه مدنی در حقوق کیفری با تاکید بر سیاست جنایی مشارکتی ایران]]
* [[شرایط و ضوابط حقوقی اجرای قرار نظارت قضایی در کنار قرارهای تأمین کیفری]]
* [[شرایط و ضوابط حقوقی اجرای قرار نظارت قضایی در کنار قرارهای تأمین کیفری]]