۲۳٬۳۵۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
از نظر تحلیلی، عقد بیع با توافق ایجاب و قبول شکل میگیرد و به محض انشای آن، آثار قانونی بر آن مترتب میشود، مگر در مواردی که قانونگذار تحقق آثار را منوط به تشریفات خاصی کرده باشد (مانند املاک ثبتشده). علاوه بر انتقال مالکیت، آثار فرعی دیگری همچون ضمان معاوضی، تعهد به تسلیم مبیع و پرداخت ثمن نیز بر عهده طرفین قرار میگیرد. بنابراین، قرارداد تشکیل بیع علاوه بر نقش اقتصادی در گردش اموال و داراییها، به لحاظ حقوقی نیز یکی از مهمترین ابزارهای تحقق اصل حاکمیت اراده و تنظیم روابط مالی در جامعه به شمار میرود.<ref>{{Cite journal|title=قرارداد تشکیل بیع|url=https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56458.html|journal=فصلنامه تحقیقات حقوقی|date=1992-07-23|issn=1024-0772|pages=57–90|volume=1|issue=10|language=fa|first=مهدی|last=شهیدی}}</ref> | از نظر تحلیلی، عقد بیع با توافق ایجاب و قبول شکل میگیرد و به محض انشای آن، آثار قانونی بر آن مترتب میشود، مگر در مواردی که قانونگذار تحقق آثار را منوط به تشریفات خاصی کرده باشد (مانند املاک ثبتشده). علاوه بر انتقال مالکیت، آثار فرعی دیگری همچون ضمان معاوضی، تعهد به تسلیم مبیع و پرداخت ثمن نیز بر عهده طرفین قرار میگیرد. بنابراین، قرارداد تشکیل بیع علاوه بر نقش اقتصادی در گردش اموال و داراییها، به لحاظ حقوقی نیز یکی از مهمترین ابزارهای تحقق اصل حاکمیت اراده و تنظیم روابط مالی در جامعه به شمار میرود.<ref>{{Cite journal|title=قرارداد تشکیل بیع|url=https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56458.html|journal=فصلنامه تحقیقات حقوقی|date=1992-07-23|issn=1024-0772|pages=57–90|volume=1|issue=10|language=fa|first=مهدی|last=شهیدی}}</ref> | ||
== زمان انتقال مالکیت در عقد == | |||
نظامهای حقوقی جهان در خصوص زمان انتقال مالکیت در عقد بیع دیدگاه یکسانی ندارند و بسته به نوع مبیع، زمان انتقال متفاوت است. در حقوق اسلام، ملاک انتقال مالکیت عموماً لحظه انعقاد قرارداد است؛ چه مبیع عین معین باشد، چه کلی در معین یا کلی فیالذمه. قانون مدنی ایران نیز با الهام از فقه امامیه همین نظر را پذیرفته است. با این حال، برخی از حقوقدانان در خصوص کلی فیالذمه معتقدند که مالکیت تنها در زمان تعیین یا تسلیم مبیع تحقق مییابد. در مورد بیع کالای آینده نیز اگر معامله در قالب سلف یا سلم واقع شود، انتقال مالکیت مشروط به قبض ثمن است، اما اگر از نوع سلف نباشد، مالکیت از زمان عقد منتقل خواهد شد. در حقوق انگلیس، انتقال مالکیت در مورد عین معین وابسته به قصد طرفین است؛ بنابراین شروط قراردادی، اوضاع و احوال معامله و رویه عملی طرفین در این زمینه نقش تعیینکننده دارد. در صورت نبود توافق مشخص، مقررات ماده ۱۸ قانون بیع کالا اعمال میشود. در خصوص مبیع غیرمعین ـ اعم از کلی در معین یا کلی فیالذمه ـ و همچنین کالای آینده، حقوق انگلیس زمان اختصاص و تعیین مبیع را زمان انتقال مالکیت میداند. حقوق فرانسه نیز در مورد عین معین، انتقال مالکیت را همزمان با انعقاد قرارداد میپذیرد؛ اما در کالاهای غیرمعین یا آینده، تحقق انتقال منوط به تخصیص و تعیین مبیع است. به طور کلی میتوان گفت، بسیاری از نظامهای حقوقی گرایش به این نظریه دارند که اصل، انتقال مالکیت در زمان انعقاد عقد است. با وجود این، در موارد استثنایی که قبض مبیع یا ثمن شرط صحت عقد شمرده میشود، تحقق مالکیت به زمان تحقق همان شرط وابسته خواهد بود.<ref>{{Cite journal|title=مطالعه تطبیقی زمان انتقالی مالکیت در عقد بیع|url=https://jolt.ut.ac.ir/article_11387.html|journal=مجله علمی|date=2003-12-22|issn=2008-840X|volume=1|issue=5|language=fa|first=دکترجلیل|last=قنواتی}}</ref> | |||
== در رویه قضایی == | == در رویه قضایی == | ||