ماده 24 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

سهم قسمتی است از سرمایه شرکت سهامی که مشخص میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می‌باشد ورقه سهم سند قابل معامله‌ایست که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد.

تبصره ۱: سهم ممکن است بانام یا بی‌نام باشد.

تبصره ۲:در صورتیکه برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات این قانون مزایایی قائل شوند اینگونه سهام سهام ممتاز نامیده می‌شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

سهام:سرمایه هر شرکت سهامی به قسمت های مساوی تقسیم می شود که به هر قسمت آن سهم می گویند.هر سهم معلوم می دارد که که نسبت به کل سرمایه دارنده آن تا چه حدودی می تواند در اداره امور شرکت از طریق حضور در مجامع عمومی و ابراز رای مشارکت در اداره شرکت داشته باشد و هچنین نشان دهنده این است که چه میزانی از منافع حاصل از فعالیت شرکت به صاحب سهم تعلق می گیرد. سهام انواعی دارد که در قانون تجارت بیان شده است.[۱]

سرمایه شرکت: مجموعه آورده های نقدی و غیر نقدی شرکا که با عنوان سرمایه در اداره ثبت شرکت ها و مالکیت های صنعتی و اداره ثبت اسناد و املاک اظهار و ثبت شده باشد.[۲]

شرکت سهامی:شرکتی بازرگانی است که سرمایه آن به سهام متساوی القیمه تقسیم شده است یعنی مبلغ اسمی هر سهم بادیگر سهام یکسان می باشد ودر این نوع شرکت مسئولیت سهامداران فقط محدود به میزان آورده به مبلغ اسمی سهام آن ها می باشد[۳]

سهام ممتاز:سهمی که امتیاز و مزایایی به همراه داردکه این امتیاز می تواند در قالب داشتن منافع بیشتر باشدیا درقالب داشتن رای بیشتر باشد . این سهم در ماده 23 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت ذکر شده است.[۴]

سهام با نام: سهمی است که در ان نام مشخص معلومی ذکر شده باشد.[۴]

سهام بی نام: سهمی است که در ان نام شخص خاصی به عنوان دارنده ان ذکر نگردیده است لذا در نزد هر شخصی که باشد مالک ان محسوب می شود.[۴]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در این ماده قانون گذار سهم را قسمتی از سرمایه شرکت سهامی تعریف نموده است که مشخص میزان مشارکت،تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد از طرفی طبق این ماده ورقه سهم سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب ان در شرکت سهامی دارد.[۵] سهام شرکتها واجد خصوصیاتی است از جمله انها دارای ارزش مالی بودن است و به تبع قابلیت تملک را نیز دارد. همچنین از اموال عینی منقولی محسوب می گردد .[۶] نکته ای که شایان ذکر است این است که سهام یک شرکت حقوق مساوی به دارندگان ان می دهدو اصولا همه سهامداران در شرکت سهامی از تساوی حقوق برخوردارند واین شامل میزان مشارکت تعهدات و منافع صاحبان سهام در شرکت می باشد.[۷]

اقسام سهام در قانون تجارت

  1. سهام با نام : سهمی است که به شخص معینی تعلق دارد و به موجب ان شخص دارای حقوق و تعهداتی می شود .در این نوع سهم نام صاحب ان درج می گردد.[۸]
  2. سهام بی نام : سهمی که نام دارنده ان درش درج نمی گردد و به صورت سند در وجه حامل تنظیم می شود.(ماده 39 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت) هر شخصی که دارنده این سند باشد مالک آن محسوب می گردد.[۹]
  3. سهام ممتاز : سهمی که امتیاز و مزایایی به همراه داردکه این امتیاز می تواند در قالب داشتن منافع بیشتر باشدیا درقالب داشتن رای بیشتر باشد . این سهم در ماده 23 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت ذکر شده است.[۴]

حقوق وابسته به سهام

یکی از نکاتی که باید ذکر گردد حقوق وابسته به سهام می باشد این حقوق عبارتند از :[۱۰]

  1. حق حضور در مجمع عمومی شرکت
  2. حق رای
  3. استفاده از سود سالیانه و ذخایر قابل تقسیم
  4. حق اولویت در نقل و انتقال سهام
  5. حق اقامه دعوا علیه شرکت تحت شرایطی
  6. حق استفاده از دارایی شرکت پس از ختم تصفیه شرکت

نکات توضیحی

از این ماده مواردی را در خصوص سهام می توان فهمید از جمله؛اولا؛بین سهم و ورقه سهم تفاوت وجود دارد چراکه سهم عبارت است از میزان سرمایه شخص در شرکت سهامی ولی برگه سهم دلیلی است دال بر وجود سهام.ثانیا؛سهام به سه نوع بانام و بی نام و ممتاز تقسیم می گردد.ثالثا؛تعریف سهام در این ماده بیان شده است.[۱۱]

به منظور تسهیل هرچه بیشتر نقل و انتقال سهام قانون گذاران اغلب کشور ها ا وضع قوانین و مقرراتی به ایجاد شیوه ها و مکانیسم هایی همت گماشتند که سهام را از حیث سهولت انتقال و قابلیت ارزیابی در ردیف سایر اموال قرار دادند.در این راستا صدور برگه هایی تحت عنوان اوراق سهام که به اسانی فابلیت نقل و انتقال است و ایجاد بورس اوراق بهادار و بازارهای داد و ستد سهام که در خارج از بورس فعالیت دارند گام هایی بوده است که در جهت تسهیل انتقال سهام برداشته شده است.[۱۲]

منابع

  1. حسن حسنی. حقوق تجارت (مشتمل بر کلیه مباحث). چاپ 5. میزان، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2481612
  2. صفر بیگ زاده. فرهنگ تعاریف قانونی. چاپ 1. کلک صبا، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6445628
  3. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت های تجارتی (شرکت های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و...). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2199264
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 333336
  5. مجله پژوهش های حقوقی شماره 10 پاییز و زمستان 1385. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1366124
  6. مجله پژوهش های حقوقی شماره 10 پاییز و زمستان 1385. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1365916
  7. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت های تجارتی (شرکت های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و...). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2199744
  8. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (جلد دوم) (شرکت های تجاری) (شرکت های سهامی عام و خاص). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3357708
  9. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (جلد دوم) (شرکت های تجاری) (شرکت های سهامی عام و خاص). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3357708
  10. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (جلد دوم) (شرکت های تجاری) (شرکت های سهامی عام و خاص). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3357708
  11. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 421068
  12. محمد زرنگ. انتقال سهام شرکت های سهمی در حقوق ایران و انگلیس. دانشگاه تربیت مدرس، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4427292