ماده 130 قانون امور حسبی

ماده 130 قانون امور حسبی: دادستان و اشخاص ذی نفع از قبیل وراث و بستانکار حق دارند از دادگاه درخواست تعیین امین برای اداره اموال غایب بنمایند.

مواد مرتبط

• ماده 1012 قانون مدنی

توضیح واژگان

امین: در لغت به معنای امانت دار و کسی است که مردم به علت درستکاری به او اعتماد می کنند و در اصطلاح حقوقی امین دارای دو معنا است یکی به معنای خاص است و به کسی گفته می شود که مال غیر را به نفع مالک آن نگهداری می کند، خواه در مقابل حفظ مال از مالک اجرت دریافت کند و یا مجانا امانت مال را به عهده بگیرد و دیگری هم به معنای عام است و به کلیه کسانی که وضع ید آنان بر مال دیگری، قانونی و ناشی از عقود مذکور در قانون است، اطلاق می گردد.

غایب مفقودالاثر: به کسی که در زمانی طولانی غیرمتعارف نسبت به حیات و مماتش خبری نباشد؛ مفقودالاثر گویند. به عبارت دیگر به شخصی که در گذشته حیات او معلوم بوده ولی به خاطر موقعیت فعلی در بقای او تردید وجود دارد؛ مفقودالاثر گویند.

وارث: به کسی می گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

زمانی که کسی غایب شد و برای اداره دارایی خود کسی را معین نکرده و یا اگر تعیین کرده است او مرده یا محجور شده باشد و کسی هم نباشد که به حکم قانون دارایی او را اداره کند دادستان و هر ذینفعی حق دارند از دادگاه بخواهند کسی را برای اداره اموال او معین کند که او را امین غایب می گویند. البته باید توجه داشت ذکر وارث و بستانکار در ماده 130 قانون امور حسبی به عنوان اشخاص ذینفع، از باب حصر نیست بلکه هر کس به نحوی از انحاء نفع یا حقی در اموال غایب داشته باشند می توانند درخواست نصب امین کنند.

رویه های قضایی

رای شماره 3513 مورخ 1322/8/30 دادگاه عالی انتظامی قضات مقرر می دارد یکی از وظایف مهم اداری دادستان آن است که از هر طریقی به وجود غایب مفقودالاثری اطلاع حاصل نموده امینی برای اداره اموال او تعیین نماید و چنانچه دادستان در ضمن رسیدگی به امری اطلاع به وجود غایب مفقودالاثر حاصل نموده و با این حال به وظیفه خود رفتار نکرده، تخلف است.

همچنین در خصوص امین غایب نظریه مشورتی شماره 7/230 مورخ 1370/1/20 اداره حقوقی قوه قضاییه نیز مقرر می دارد اگر مطابق ماده 1012 قانون مدنی و ماده 130 قانون امور حسبی به تقاضای اشخاص ذینفع، امین تعیین شود آن امین فقط برای اداره اموال غایب مفقودالاثر تعیین می شود و هیچ گونه مداخله ای در امور مربوط به صغار غایب ندارد ولی اگر به پیشنهاد دادستان و طبق ماده 1187 قانون مدنی تعیین امین گردد امین مذکور حق مداخله در امور صغار را خواهد داشت.