ماده ۷۵۷ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۰۶ توسط Nasim (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

صلح بلاعوض نیز جایز است.

توضیح واژگان

صلح محاباتی :  عقد صلح معوضی است که  برخلاف عقد بیع ، عمدا تساوی عرفی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نمی گیرد.این صلح را صلح محاباتی می نامند.[۱][۲]

صلح معوض : عقدی است معوض به صورت صلح که جایگزین هر عقد معوض می تواند باشد ، به عنوان مثال صلحی در مقام بیع صورت می گیرد و احکام مختصه بیع را ندارد.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

عقد صلح می تواند در مقام هر یک از عقود معین قرار گیرد[۴] عقد صلح از جمله عقود معوض می باشد به عبارت دیگر هر یک از متصالح و مصالح برای خود نفعی منظور و عوضی اخذ می تمایند اما معوض بودن صلح از ارکان آن نبوده و صلح بلاعوض نیز جایز است.[۵][۶]به همین دلیل شرط خیارفسخ عقد صلح در عوض ( بدون آنکه معوض از ید صاحب خیار خارج شود ) شرطی درست است چراکه همانطور که گفته شد معاوضه و مبادله از عناصر عقد صلح نمی باشد.[۷][۸]

صلح محالاتی عبارت است از صلحی که در آن به عمد تساوی ارزش اقتصادی بین عوضین رعایت نشده و مورد توجه قرار نگرفته است.چنانچه صلح محاباتی به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است . ( صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک )[۹][۱۰]

سوابق و مستندات فقهی

بر حسب حکم ( الناس مسلطون علی اموالهم ) مالک می تواند در اموال خود هر نوع تصرفی که مخالف قانون نباشد بنماید از جمله می تواند مال خود را به دیگری مجانا صلح نماید[۱۱] از این رو صلح ممکن است به صورت بلاعوض صورت گیرد که به صورت تملیک مجانی مانند هبه می باشد و همچنین می تواند به شکل معوض آن ، تملیک عوض مانند بیع . محقق شود.[۱۲]

در مساله ای بیان شده است که می توان آبیاری با آب را عوض در عقد صلح قرارداد یا موضوع عقد صلح قرارداد . همچنین می توان ، جاری کردن اب بر سطح یا زمین را عوض یا موضوع عقد صلح قرارداد مشروط بر اینکه محلی که آب در آن جاری می شود معلوم باشد .[۱۳]

مصادیق و نمونه ها

  • صلح محاباتی مانند فروش یک خانه در ازای یک شاخ نبات صحیح است و عقدی لازم است.[۱۴][۱۵]
  • صلح محاباتی تاجر ورشکسته در دوران مشکوک به قصد فرار از دین و به ضرر اشخاص ثالث صورت گیرد باطل است.[۱۶]

منابع

  1. مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین. چاپ 1. انتشار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3798136
  2. محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2875312
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 334620
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار،وکالت ...). چاپ 12. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1596260
  5. منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1061952
  6. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح). چاپ 13. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2879588
  7. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541776
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541772
  9. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2266440
  10. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (رهن و صلح). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 541160
  11. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 204644
  12. فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله). چاپ 2. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1155512
  13. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد اول). چاپ 3. خط سوم، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1335068
  14. منوچهر باقری مقدم. چکیده نکات و مباحث حقوق مدنی (حقوق مدنی یک تا هشت). چاپ 2. بهنامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1742224
  15. محمدباقر سروی. حقوق مدنی کاربردی (اموال و مالکیت، عقود و تعهدات، الزامات بدون قرارداد و عقود معین). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2875312
  16. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2266440