ماده ۶۳۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
هرگاه کسی شخصاً یا به دستور دیگری طفل یا شخصی را که قادر به محافظت خود نمی باشد در محلی که خالی از سکنه است رها نماید به حبس از سه ماه تا یک سال و یا جزای نقدی از سه میلیون تا دو‌ازده میلیون ریال محکوم خواهد شد و اگر در آبادی و جایی که دارای سکنه باشد رها کند تا نصف مجازات مذکور محکوم خواهد شد و چنانچه این اقدام سبب و‌ارد آمدن صدمه یا آسیب یا فوت شود رهاکننده علاو‌ه بر مجازات فوق حسب مورد به قِصاص یا دیه یا ارش نیز محکوم خواهد شد.
توضیح واژگان
منظور از عبارت « شخصی که قادر به حفاظت از خود نمی باشد» افرادی نظیر کهنسالان، مجانین، افراد دارای معلولیت ذهنی و سایر افرادی است که توانمندی های لازم برای محافظت از خود را ندارند.813772 تشخیص ناتوانی این افراد با دادگاه است.1430024 همچنین مقصود مقنن از واژه «صدمه» هر نوع صدمه جسمی مستوجب قصاص یا دیه است.814324
«سکنه» به معنای ساکن ولو یک نفر 378092 بوده و «محل خالی از سکنه» عبارت از محلی است که نوعاً امکان رها شدن در آن وجود نداشته باشد.813776
نکات توضیحی تفسیری دکترین
این ماده در پی جرم انگاری یکی از رفتار های ارتکابی علیه اطفال و ناتوانان به دلیل عجز آنان از محافظت از خود است. عده ای این ماده را مصداقی از بچه کشی به نحو تسبیب می دانند.726740 طبق این ماده صرف رها کردن این قبیل افراد بدون احتیاج به حصول نتیجه ای خاص جرم انگاری شده است.614784 لذا عنصر مادی این جرم باید رها کردن طفل یا شخص ناتوان تعریف کرد.378060با توجه به اطلاق کلمه «کسی» در ابتدای جمله تفاوتی میان افراد مسئول نگهداری طفل و افراد غیر مسئول در خصوص رها کردن طفل وجود ندارد.378076 پس اگر یکی از والدین یا هر دو آنها طفلی را رها کنند مشمول این ماده خواهند بود.1005624 همچنین در صورت توانایی شخص رها شده در نچات دادن خود، باز هم باید مرتکب را مشمول این ماده دانست.378088 البته طبق این ماده مجازات پیش بینی شده برای رها کردن این قبیل افراد بر اساس نتیجه ای که ممکن است از جرم حاصل شود می تواند تشدید شود. درواقع چنانچه این بزهدیدگان صدمه یا آسیبی را متحمل شده یا فوت کنند، حسب مورد مجازات های قصاص، دیه یا ارش برای شخص رها کننده در نظر گرفته شده است.614788 طبق این ماده، رها کردن طفل ممکن است در محلی خالی از سکنه یا دارای سکنه باشد. منتها میزان مجازات در هر یک از این فروض متفاوت خواهد بود. 426200 عده ای عنصر مادی این جرم را یکی از نمونه های فعل ناشی از ترک فعل دانسته اند.348736
عنصر معنوی این جرم نیز سوء نیت عام بوده و نیازی به احراز قصد آسیب زدن به مجنی علیه وجود ندارد.378064
انتقادات
عده ای عبارت« شخصا یا به دستور دیگری» را زاید دانسته و معتقدند بهتر بود بجای این عبارت، از «شخصا یا توسط دیگری» استفاده می شد.813768