ماده ۳۳ قانون آیین دادرسی مدنی

وکلای متداعیین باید دارای شرایطی باشند که به موجب قوانین راجع به وکالت در دادگاهها برای آنان مقرر گردیده است.

توضیح واژگان

رفتار خلاف شان وکالت : محموعه رفتاری که جامعه انتظار ارتکاب آن ها از وکیل ندارد و یا بر خلاف روش و شیوه صلحای این صنف در گذشته بوده که در آینه وجدان اجتماعی بصورت یک ارزش مورد تحسین و تقدیس ، نقش بسته است.612535

پیشینه

ماده 33 در قانون سال 1290 مشابه ندارد/699024

در حقوق فرانسه برای وکلا محدودیت هایی جهت انتخاب به عنوان مدیر عامل یا رئیس هیئت مدیره شرکتهای تجاری خصوصی وضع شده است فلسفه این محدودیت ها آن است که معنویت شغلی وکالت از هر نوع آمیختگی با ناخالصی های تجارت امروز دور نگه داشته شود .612538 در حقوق بلژیک تعهدی تحت عنوان تعهد پیش قراردادی تعریف شده که در آن وکیل موظف است تا در صورت ناکافی بودن اطلاعات وی در موضوع دعوی ، با صداقت به عجز خود از انجام موضوع وکالت اقرار نماید و صراحتا این مطلب را به موکل خود اعلام کند(611767)و هچنین چنانچه وکیل بر خلاف صداقت ، موکل را تحریک به طرح دعوی نماید، علاوه  بر اینکه اقدام وی در روابط بین آن ها ، یک خطای قراردادی محسوب می گردد ، طرف دیگر دعوی نیز می تواند از باب ضمان قهری از چنین وکیلی مطالبه خسارت نماید.611771

نکات توضحی و تفسیری دکترین

مهارت های فنی وکالت با آن چه قضاوت اقتضا دارد ، متفاوت است .جنبه فنی امر وکالت به کیفیت استفاده عملی از دانش حقوقی در تنظیم اسناد و قرارداد ها در روابط مردم و در جریان بروز اختلاف بین آنان برای استیفای حقوق موکل مربوط می گردد، صرف داشتن دانش حقوقی برای اشتغال به این حرفه کافی نیست و داوطلبین این شغل ، علاوه بر داشتن مدارک علمی لازم ، باید از جهت کاربردی نیز ، قابلیت های مورد نیاز این حرفه را با طی دوره های کار آموزی کسب نمایند تا اجازه اشتغال به این حرفه را پیدا کنند.612003) بر اسا ماده 33 و قانون وکالت کسانی که فاقد پروانه وکالت باشند نمی توانند در محاکم به وکالت از متداعیین وکالت نمایند مگر در قالب ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 17/1/79 پروانه اخذ نموده باشند.( در امور حسبی ضرورتی ندارد که وکیل انتخابی طرفین دارای پروانه وکالت باشد.404326) در حال حاضر کانون وکلای دادگستری بر اساس قانون وکالت و آیین نامه های مربوط متکلف پذیرش و صدور پروانه کار آموزی و وکالت هر استان است.404325

علیرغم تکلیفی بودن وظیفه نظارت دادگاه ها نسبت به عملکرد ، از این اختیار کمتر استفاده می گردد ، بطوری که می توان ماده 57 قانون وکالت را از قوانین متروک دانست ، در حالیکه تضمین سلامت دستگاه قضایی ، همانگونه که در نظام های حقوقی دیگر نیز مرسوم است ، با نظارت متقابل کارگزاران اصلی آن یعنی قضات و وکلا میسر می باشد.612206

در مواردی که چندین نفر در یک دعوی ، به یک وکیل تفویض وکالت می نمایند ، رعایت اصل عدم تعارض منافع آنان برای وکیل اهمیت بیشتری پیدا می کند ، زیرا در بسیاری از این قبیل دعاوی ، دفاع از یکی از آنان ، به طور غیر مستقیم و ناخواسته ، موقعیت دفاعی دیگری را تضعیف می نماید . به همین دلیل عدم صداقت وکیل در دفاع توام ، از چنین موکلینی همواره وجود دارد.611782

رویه قضایی

1) هرگاه وکیل دادگستری شغل دولتی یا قضایی اختیار نماید جون فاقدیکی از شرایط وکالت می شود باید ظرف ده روز پروانه خود را به کانون وکلا تسلیم نماید.116624

2)رای شماره 38 مورخ 28/2/1373 دادگاه انتظامی قضات :دادرس دادگاه که وکالت شخصی را بدون داشتن مجوز وکالت پذیرفته ، مرتکب تخلف شده است .116623

3) با وضع ماده 3 قانون ایین دادرسی مدنی مصوب فروردین ماه 1379 که مقرر داشته است «وکلای متداعیین باید دارای شرایطی باشند که به موجب قوانین راجع به وکالت در دادگاه ها برای آنان مقرر گردیده است» تبصره ماده 2 ایین نامه اجرایی قانون حمایت خانواده مصوب 1354 هیات وزیران موضوع جواز اعطاء وکالت به اقرباء تا درجه سوم در دادگاه خانواده ملغی و منتفی شده است. بنابراین موردی برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم به اعتراض نسبت به تبصره منخع مذکور وجود ندارد.1345165

4)رای شماره 601/2-31/1/1321 شعبه سوم:« از ماده 2 قانون وکالت  استنباط می شود که وکالت اشخاصی که شغل آن ها وکالت نباشد بدون پروانه وکالت اتفاقی در دادگاه ها پذیرفته نمی شود بنابراین دادخواست فرجامی برادری بدون داشتن وکالت اتفاقی از طرف برادرش مورد نخواهد داشت»883451

مصادیق و نمونه ها

1)چند نفر به شخصی وکالت می دهند که املاک آن ها را برای دریافت وام شرکت ثالثی در رهن بانک بگذارند پس از ترهین املاک مشخص می شود که بانک وام را به یکی از اعضا شرکت پرداخت نموده ، و این از موارد تخلف وکیل از موضوع وکالت می باشد.719184

2)دو نفر به اتهام ارتکاب جرم تعقیب قرار می گیرند و شاکی در شکوائیه خود یکی از آنان را مباشر دیگری را آمر قانونی قلمداد می نماید بدیهی است در صورت ثبوت وقوع جرم ، دفاع وکیل از هر دو متهم صادقانه نخواهد بود.زیرا به هر نسبت دفاع از یکی از آنان قوت یابد ، این امر منجر به تضعیف موضوع دیگری خواهد بود.611782

3)تنها وکلای دارای پروانه ، مجاز به وکالت در شوراهای حل اختلاف باشند.1304698

4) چنانچه در فرضی خاص فرد(الف)  با وکالت محضری در برابر فرد(ب) متهد به انجام کاری ( به عنوان مثال تطبیق نقشه ثبتی ) در مقابل دریافت حق الزحمه شود و فرد (ب) پس از انجام تعهدات حق الزحمه فرد (الف) را پرداخت نکند ، فرد الف می تواند با مراجعه به مراجع قضایی نسبت به دریافت حق الزحمه خود شود زیرا این وکالت و موضوع تعهد ارتباطی با ماده 656 قانون مدنی ندارد و موضوع آن اجاره اشخاص و استیفا از عمل دیگری می باشد529372