اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی (کاتوزیان)

اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی نام کتابی است از ناصر کاتوزیان که توسط انتشارات دادگستر به چاپ رسیده‌است.

محتوای کتاب

کتاب اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی در ۴ فصل تدوین گردیده‌است:

1. فصل اول: در این فصل نویسنده به بیان کلیات پیرامون موضوع نظیر: ماهیت، مفهوم و مبانی اعتبار حکم، آثار و نتایج امر قضاوت شده و … می‌پردازد.
2. فصل دوم: ایجاد اعتبار امر قضاوت شده. در این فصل اعتبار رای قضایی، رای قطعی و منطوق رای مورد بررسی قرار می‌گیرد.
3. فصل سوم: در این فصل شروط استناد به قاعده نسبی بودن اعتبار امر قضاوت شده مورد مطالعه قرار می‌گیرند مانند: شرط اتحاد اصحاب دعوا، اتحاد موضوع، اتحاد سبب و …
4. فصل چهارم: پژوهشگر در این فصل اعتبار امر قضاوت شده در حقوق اسلام را مورد پژوهش قرار داده‌است.

بخشی از کتاب

نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب می‌نویسند:

«برای تأمین درستی رأی، قوانین آیین دادرسی چاره‌های گوناگون اندیشیده‌اند و راه‌های مختلفی جهت تجدید رسیدگی و بازرسی اعمال قضات باز کرده‌اند. ولی، به هر حال باید روزی فرا رسد که دعوی پایان پذیرد و آخرین رأی اعلام شود.

مهمترین هدفی که قانونگذاران از وضع قواعد آبین دادرسی داشته‌اند، در مرحله نخست جلوگیری از ایجاد اختلاف و پس از آن فصل سریع خصومت بوده‌است. تا آنجا که گاه در قوانین مذهبی نیز به این منظور توجه خاص شده و دادرس ناچار گردیده‌است که مطابق دلایل دو طرف حکومت کند؛ هرچند که نتیجه آن با اطلاع ویژه او موافق نباشد.

علت این توجه خاص را گذشته از جهات گوناگون فلسفی و اخلاقی، باید در زیان‌های اقتصادی و اجتماعی دعوی جستجو کرد؛ اداره درست هیچ جامعه متمدنی جز با همکاری و صمیمیت اعضای آن امکان ندارد. صلح و تعاون رمز پایداری و استواری هر قوم است. به همین جهت تسریع در حل و فصل دعاوی و جلوگیری از تجدید آنها، در شمار لوازم زندگی اجتماعی است و ارتباط نزدیک با نظم عمومی دارد.»