بررسی فقهی ـ حقوقی فاضل دیه و احکام آن
بررسی فقهی ـ حقوقی فاضل دیه و احکام آن نام مقاله ای از احمد حاجی ده آبادی و حسین خوانین زاده است که دوره چهار شماره یکم فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.
چکیده
گاه برای قصاص نفس یا مادون نفس، نیاز به پرداخت مقداری دیه به قصاص شونده است که از آن به فاضل دیه یاد می‌شود. فاضل دیه احکامی خاص خود را دارد. گرچه در کتاب قصاص قانون مجازات اسلامی 1392، فصلی با عنوان فاضل دیه دیده نمی‌شود، اما قانونگذار به طور پراکنده، مواد مختلفی را بدان اختصاص داده است. مقالة پیش روی با رویکردی فقهی ـ حقوقی به بررسی احکام فاضل دیه می‌پردازد و ضمن تبیین مبانی و مستندات مواد قانون مجازات اسلامی 1392 در این زمینه، انتقادها و پیشنهادهایی در این باره ارائه می‌نماید. اینکه پرداخت‌کنندة فاضل دیه کیست و زمان آن چه موقع است و مالک فاضل دیه قصاص شونده است یا اولیای او و نیز اینکه پرداخت فاضل دیه شرط پیدایش حق قصاص است یا تنها تکلیفی است که متوجه قصاص‌کننده است و در نهایت شیوة محاسبه فاضل دیه، بخشی از مباحث این مقاله را تشکیل می‌دهند.
کلیدواژه ها
- فاضل دیه
- تهاتر
- مالکیت فاضل دیه
- حکم وضعی
- حکم تکلیفی
- تغلیظ دیه
- شیوه محاسبه فاضل دیه