سازمانهای مردمنهاد بهمثابه صدای بزهدیدگان آسیبپذیر؛ نگاهی به رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری 1392
سازمانهای مردمنهاد بهمثابه صدای بزهدیدگان آسیبپذیر؛ نگاهی به رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری 1392 نام مقاله ای از کوثر شکریان و سید ابراهیم قدسی بوده که در شماره دوم دوره سیزدهم (تابستان 1400) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
قانونگذار ایران همسو با اندیشههای سیاست جنایی مشارکتی، حمایت سازمانهای مردمنهاد (سمنها) از بزهدیدگان آسیبپذیر را نیز پذیرفته است. این گروه ها بهواسطه شرایط فیزیکی و اجتماعی در برابر جرم آسیب پذیرترند و نیازمند حمایت ویژه هستند. برای تحقق این هدف در ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 به سمنها اجازه حمایت از بزهدیدگان در رسیدگی کیفری، از طریق اعلام جرم و شرکت در دادرسی داده شده است. مقاله حاضر نیز با هدف بررسی کارکرد سمن ها به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا سمنها کارایی لازم در حمایت از بزهدیدگان را دارند. یافتهها نشان میدهند که تدابیر حمایتی مذکور، با چالشهایی روبهرو هستند؛ فقدان معیار ارزیابی سمنها، محدودیت مداخله آنها و بیاطلاعی قضات سبب میشود تا بهرهمندی خوبی از آنها به عمل نیاید. علاوه بر این، سمنها دارای ماهیت حقوقی ضعیفی بوده و اغلب مستقلانه عمل میکنند، با رسانههای جمعی همکاری نداشته و غالباً فاقد تخصص هستند. همچنین از اعتماد دولت و مردم و وضعیت مالی خوبی برخوردار نیستند. از این روز لازم است هم در قانونگذاری تدابیری اندیشیده شود و هم به قضات آموزشهای لازم در این خصوص داده شود. همچنین باید تلاش شود تا سمنها جایگاه اجتماعی خوبی در جامعه پیدا کرده، با درآمدزایی وابستگی خود را کاهش داده و بهتر بتوانند از افراد آسیبپذیر حمایت کنند.
کلید واژه ها
- بزه دیدگان آسیب پذیر
- چالش ها
- دعوای کیفری
- سازمان های مردم نهاد